ILPB2/415-1207/14-4/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 3 grudnia 2014 r. (data wpływu 5 grudnia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 2 marca 2015 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zwrotu kwoty partycypacji - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zwrotu kwoty partycypacji.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 24 lutego 2015 r. nr ILPB2/415-1207/14-2/TR Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 24 lutego 2015 r., zaś w dniu 2 marca 2015 r. (data nadania 27 lutego 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 9 maja 2006 r. Zainteresowany zawarł umowę najmu lokalu mieszkalnego z towarzystwem budownictwa społecznego. Przedmiotem najmu był lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 54,85 m². Całkowita kwota partycypacji dla mieszkania opisanego wyżej wyniosła 55 195,00 zł, stanowiącej 37,89% wartości odtworzeniowej lokalu z dnia zawarcia umowy najmu. W dniu 19 grudnia 2013 r. Wnioskodawca rozwiązał umowę najmu ww. mieszkania. W dniu 1 stycznia 2014 r. mieszkanie zostało protokolarnie zwrócone do towarzystwa budownictwa społecznego.

W ramach rozliczenia towarzystwo budownictwa społecznego naliczyło i zwróciło Zainteresowanemu opłatę partycypacyjną w kwocie 92 087,99 zł. Opłata została zwrócona w 2014 r., w ratach. Całość opłaty partycypacyjnej Wnioskodawca zainwestowałem w tym roku, na budowę należącego do Wnioskodawcy domu jednorodzinnego. Do skorzystania z ulgi budowlanej Zainteresowany już się na kwalifikował.

Wnioskodawca nadmienił, że jest pracownikiem Państwowej Straży Pożarnej. Zgodnie z art. 74 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, strażakowi mianowanemu na stałe przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień. Jeżeli jednak strażak nie otrzymał takiego mieszkania w miejscu pełnienia służby albo w miejscowości pobliskiej na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale mieszkania, będzie mu przysługiwał równoważnik pieniężny (czyli ekwiwalent za brak mieszkania). Równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego nie będzie jednak przysługiwał strażakowi, który jest już posiadaczem nieruchomości mieszkaniowej. Z chwilą podpisania umowy najmu lokalu mieszkalnego od towarzystwa budownictwa społecznego, ekwiwalent za brak mieszkania został Wnioskodawcy odebrany i nie był wypłacany.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, równoważnik pieniężny odbierany jest osobom posiadającym prawo własności do nieruchomości mieszkaniowej. Będąc najemcą mieszkania, Zainteresowany nie był fizycznie jego właścicielem. Właścicielem było towarzystwo budownictwa społecznego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy przychód wynikający z rozwiązania umowy najmu oraz zwrotu partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego zakwalifikować należy do źródła przychodu, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy.

Czy w przypadku obowiązku uiszczenia podatku dochodowego od zwrotu partycypacji, w ramach rekompensaty za fakt niesłusznego pozbawienia ekwiwalentu za brak mieszkania, Zainteresowany może zostać zwolniony z odprowadzenia podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrócona opłata partycypacyjna, będąca wkładem do towarzystwa budownictwa społecznego na cel mieszkaniowy - wybudowanie lokalu mieszkalnego, która została zwrócona w związku z wypowiedzeniem umowy najmu przedmiotowego mieszkania, została w całości przekazana na cel mieszkaniowy - budowę domu. Środki te, nie zostały wykorzystane na cel inny. Nie stanowią one dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, a są zwrotem kosztów poniesionych na wybudowanie inwestycji.

W ocenie Zainteresowanego, od partycypacji nie można pobrać podatku dochodowego, gdyż wynajmując mieszkanie od towarzystwa budownictwa społecznego nie robił tego w celach zarobkowych, a wyłącznie w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Rezygnując z dalszego najmu mieszkania od TBS i inwestując zwróconą opłatę partycypacyjną w budowę domu, Wnioskodawca po raz kolejny dokonał inwestycji w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, zważywszy na fakt, że jest to jedyna nieruchomość, będąca własnością Wnioskodawcy. W przeszłości Zainteresowany nie dokonywał żadnych czynności zbycia nieruchomości w celach zarobkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a ww. ustawy).

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z kolei na mocy art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

W terminie określonym w ust. 1 (tekst jedn.: do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym), z zastrzeżeniem ust. 7, podatnicy są obowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym wynikającym z zeznania, o którym mowa w ust. 1, a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników (art. 45 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do postanowień art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 255), przedmiotem działania towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, osoba fizyczna może zawrzeć z towarzystwem umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, którego będzie najemcą.

Kwota partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego uzyskana od osób, o których mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 30% kosztów budowy tego lokalu (art. 29a ust. 2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego).

W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu kwota partycypacji, o której mowa w ust. 1, podlega zwrotowi najemcy nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu. W dniu zwrotu kwota partycypacji powinna odpowiadać kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez najemcę kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu (art. 29a ust. 3 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego).

W przypadku gdy umowa najmu uzależnia termin zwrotu kwoty partycypacji od zawarcia umowy najmu danego lokalu z następnym najemcą, zwrot kwoty partycypacji następuje z dniem zawarcia tej umowy, jednak nie później niż w terminie, o którym mowa w ust. 3 (art. 29a ust. 4 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego).

Zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, towarzystwo może uzależnić zawarcie umowy najmu opróżnionego lokalu mieszkalnego od wniesienia przez nowego najemcę kwoty partycypacji w wysokości wypłaconej poprzedniemu najemcy.

Reasumując: ponieważ na gruncie niniejszej sprawy zwrócona Zainteresowanemu kwota wpłaty partycypacyjnej jest wyższa od kwoty wpłaconej, Zainteresowany osiągnął przysporzenie majątkowe w wysokości całej nadwyżki ponad uprzednio wniesioną kwotę wpłaty partycypacyjnej, stanowiące podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rzeczony przychód winien zostać rozliczony w zeznaniu podatkowym za rok, w którym doszło do zwrócenia Zainteresowanemu ww. kwoty wpłaty partycypacyjnej, tj. za rok 2014 i w konsekwencji - w zależności od wyniku rozliczenia za tenże rok - na Wnioskodawcy będzie ciążył ewentualny obowiązek zapłaty podatku dochodowego, stosownie do uregulowań wynikających z art. 45 ust. 4 pkt 1 cyt. ustawy podatkowej.

Jednocześnie należy stwierdzić, że fakt pozbawienia ekwiwalentu za brak mieszkania pozostaje bez wpływu na niniejsze rozstrzygnięcie, ponieważ przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wiążą takiego faktu z możliwością zwolnienia od podatku dochodowego bądź inną formą rekompensaty za taki fakt. Tym samym, brak jest przepisu konstytuującego zwolnienie podatkowe z takiego tytułu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.