ILPB2/415-1195/10-2/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2010 r. (data wpływu 22 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zamieszkuje wraz żoną i Jej niepełnosprawnym bratem w domu jednorodzinnym. Od 1 października 1999 r. Zainteresowany ma orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy.

Po operacji w związku z rakiem pęcherza moczowego, odprowadzenie moczu u Wnioskodawcy odbywa się poprzez izolowany fragment jelita cienkiego. Na powierzchni skóry brzucha utworzono otwór przetoki moczowej, którą wypływa mocz. Przetoka ta (stomia) zaopatrzona jest w zbiornik opróżniany okresowo.

Brat żony Zainteresowanego (62 lata) jest osobą niepełnosprawną i posiada I grupę inwalidzką, a Jego orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały, gdyż urodził się z chorobą Heinego-Medina. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności zaliczył brata żony Wnioskodawcy - decyzją z dnia 18 sierpnia 2004 r. - do znacznego stopnia niepełnosprawności. Żona Wnioskodawcy (67 lat) jest osobą schorowaną (cierpi m.in. na wrzody żołądka, bóle kolan i kręgosłupa oraz nadciśnienie tętnicze).

W ubiegłym roku Zainteresowany dokonał podłączenia wody z wodociągu do domu. Wnioskodawca ma 72 lata, więc wykonywanie codziennych czynności związanych z utrzymaniem higieny jest dla Niego coraz bardziej uciążliwe. Skóra wokół stomii jest narażona na kontakt z treścią jelitową, dlatego też powinna być utrzymywana w nienagannej czystości. Bieżąca woda z wodociągu, która jest poddawana badaniom sanepidu w bardzo dużym stopniu ułatwia Wnioskodawcy codzienną pielęgnację.

Brat żony Wnioskodawcy, który mieszka razem z Zainteresowanym i Jego żoną, jest osobą leżącą, wymagającą ciągłej opieki i pielęgnacji.

Wnioskodawca i Jego żona są ludźmi starszymi i schorowanymi, więc wykonywanie codziennych czynności związanych z pielęgnacją brata oraz ze zwiększoną ilością prania bielizny osobistej i pościeli jest coraz bardziej uciążliwe. Podłączenie wody znacznie ułatwiło wykonywanie tych czynności.

Łączne wydatki tj. m.in. opłaty za projekt, pozwolenie, przyłączenie wyniosły około 8.000,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ww. wydatki Wnioskodawca ma prawo odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej związanej z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, składając korektę zeznania za 2009 r....

Zdaniem Wnioskodawcy, podłączenie wody z wodociągu miejskiego w przypadku Jego niepełnosprawności będącej wynikiem przebytej choroby i wymagającej zachowania szczególnych zasad higieny osobistej, gdyż w przeciwnym razie mogłoby to spowodować zakażenie całego organizmu, w znaczny sposób ułatwiło Zainteresowanemu wykonywanie czynności życiowych.

Pielęgnacja chorego, leżącego brata też dzięki temu stała się lżejsza.

Mając na względzie to, że Wnioskodawca i Jego żona są ludźmi starszymi, schorowanymi to usprawnienie wykonywania czynności życiowych dla ludzi starszych i schorowanych jest dla Nich bardzo ważne, gdyż z dnia na dzień są coraz słabsi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29 - 30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, że podatnik będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne jest uprawniony do odliczenia od dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, kwot wydatków poniesionych w tym roku na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, natomiast zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

Przepis art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, uważa się wydatki poniesione na:

Powyższy przepis enumeratywnie wymienia wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podlegające odliczeniu od dochodu. Katalog tych wydatków jest katalogiem zamkniętym, wobec czego nie może być traktowany rozszerzająco.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatku poniesionego na podłączenie wody z wodociągu miejskiego do domu można jedynie oceniać poprzez analizę zapisu art. 26 ust. 7a pkt 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 1 powyższej ustawy, za wydatki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na rehabilitację uważa się wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Przepis art. 26 ust. 7a ustawy nie określa szczegółowo jakie wydatki podlegają odliczeniu. Literalne brzmienie "adaptacja" oznacza przystosowanie do innego użytku, przeróbkę dla nadania innego charakteru (Słownik Języka Polskiego tom I pod redakcją prof. dr Mieczysława Szymczaka, W-wa 1978). Adaptacja mieszkania lub budynku oznacza, zatem przeróbkę mającą nadać mu inny charakter, przystosować do innego użytku. Natomiast wyposażenie mieszkania/budynku to nadanie mu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zakres prac adaptacyjnych bądź prac związanych z wyposażeniem lokalu/budynku musi być przeprowadzony stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika i musi być związany z rodzajem niepełnosprawności. Przeprowadzone prace adaptacyjne mają ułatwiać osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym budynku lub lokalu mieszkalnym, a nie ogólnie zapewniać lepszy komfort mieszkania. Przez adaptację należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania lub budynku mieszkalnego, które umożliwi lub ułatwi życie w nim osoby niepełnosprawnej, a nie jedynie poprawi standard warunków mieszkaniowych.

Jak wynika z powyższego, zakres i rodzaj robót, związanych z adaptacją lub wyposażeniem mieszkania oraz budynku mieszkalnego uzależniony jest zatem od charakteru niepełnosprawności. Ma on ułatwić osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym mieszkaniu lub budynku mieszkalnym i jednocześnie ma być związany z rodzajem niepełnosprawności danego podatnika. W katalogu wyliczeń ujętym w art. 26 ust. 7a ww. ustawy spotyka się przy wielu wydatkach na cele rehabilitacyjne zastrzeżenia co do możliwości ich poniesienia m.in. w następujący sposób: stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, niezbędny w rehabilitacji, ułatwiający wykonywanie czynności życiowych, indywidualny charakter. Wskazane przykłady świadczą o tym, że konkretny wydatek przeznaczony na cele rehabilitacyjne musi z reguły wyróżniać się pewną cechą charakterystyczną.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca od 1999 r. ma orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy. Po przebytej operacji w związku z rakiem pęcherza moczowego, odprowadzenie moczu u Wnioskodawcy odbywa się poprzez izolowany fragment jelita cienkiego. Na powierzchni skóry brzucha utworzono otwór przetoki moczowej, którą wypływa mocz. Przetoka ta (stomia) zaopatrzona jest w zbiornik opróżniany okresowo. Skórę brzucha wokół stomii Zainteresowany powinien utrzymywać w nienagannej czystości, bowiem nieprzestrzeganie szczególnych zasad higieny może spowodować zakażenie organizmu.

Z uwagi na powyższe, podeszły wiek swój i żony oraz niepełnosprawność brata żony Wnioskodawca dokonał podłączenia wody z wodociągu do domu w celu ułatwienia wykonywania czynności życiowych związanych z zachowaniem szczególnej higieny osobistej, pielęgnacją brata żony oraz ze zwiększoną ilością prania bielizny osobistej i pościeli.

Z wniosku nie wynika, aby dokonane podłączenie wody z wodociągu do domu było w jakiś szczególny sposób przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Nie kwestionując odczucia Wnioskodawcy, iż poddawana badaniom sanepidu woda z wodociągu w bardzo dużym stopniu ułatwia codzienną higienę i wykonywanie czynności życiowych związanych z pielęgnacją brata żony oraz ze zwiększoną ilością prania bielizny osobistej i pościeli, należy stwierdzić, że podłączenie wody z wodociągu miejskiego do domu mieści się w kategorii dóbr powszechnego użytku, z których w zwykły sposób korzystać może ogół osób, niezależnie od faktu niepełnosprawności. Trudno zatem mówić o indywidualnym charakterze przedmiotowego podłączenia wody. Tym samym wydatki poniesione na podłączenie wody z wodociągu miejskiego do domu nie spełniają przesłanek wynikających z powołanego wyżej przepisu art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast z uregulowań zawartych w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik w ramach ulgi rehabilitacyjnej może odliczyć od dochodu wydatki na zakup sprzętu, urządzeń i narzędzi indywidualnego przeznaczenia, niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

W świetle powyższego uznaje się, że przedmiotowe wydatki nie mieszczą się również w dyspozycji powołanego wyżej przepisu, ponieważ podłączenie wody z wodociągu miejskiego do domu, nie jest sprzętem, urządzeniem czy narzędziem technicznym. Nie jest niezbędne w rehabilitacji, nie posiada cech indywidualnych i nie ułatwia wykonywania czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Przedmiotowe podłączenie umożliwia tylko korzystanie z wody z wodociągu. To, iż woda z wodociągu poddawana jest badaniom sanepidu, jak podkreśla Wnioskodawca, nie jest wystarczające do utrzymania szczególnej higieny osobistej. Korzystanie z wody z wodociągów jest powszechne i nie ma związku z niepełnosprawnością.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy stanowiące ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie może odliczyć przedmiotowych wydatków od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.