ILPB2/415-1118/13-2/TR

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 21 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/415-1118/13-2/TR

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2013 r. (data wpływu 25 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest:

* prawidłowe - odnośnie do pierwszego z zadanych pytań,

* nieprawidłowe - odnośnie do drugiego z zadanych pytań.

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

1. Zgodnie z zapisami art. 42 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 z późn. zm.), minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określa, w drodze rozporządzenia, tryb doprowadzania i przyjmowania osób, o których mowa w art. 40, do izb wytrzeźwień, jednostek Policji, innych placówek utworzonych lub wskazanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz zwalniania z tych izb, jednostek i placówek, a także organizację izb wytrzeźwień oraz innych placówek, z uwzględnieniem wymagań dotyczących kwalifikacji pracowników i warunków technicznych pomieszczeń, zakres opieki zdrowotnej nad doprowadzonymi tam osobami oraz maksymalną wysokość opłat związanych z pobytem w izbie wytrzeźwień, innej placówce utworzonej lub wskazanej przez jednostkę samorządu terytorialnego lub w jednostce Policji.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 lutego 2004 r. w sprawie trybu doprowadzania, przyjmowania i zwalniania osób w stanie nietrzeźwości oraz organizacji izb wytrzeźwień i placówek utworzonych lub wskazanych przez jednostkę samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2004 r. Nr 20, poz. 192 z późn. zm.), za pobyt w izbie naliczano opłaty.

Dłużnik złożył wniosek o umorzenie należności za pobyt w izbie wytrzeźwień, na co w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem strony lub interesem publicznym zezwalają przepisy ustawy o finansach publicznych oraz Ordynacji podatkowej.

Decyzją z dnia 22 stycznia 2013 r. Prezydent Miasta działający na podstawie art. 55, art. 61 ust. 1 pkt 2, art. 64 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa w związku z art. 67 ustawy o finansach publicznych oraz art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, umorzył dłużnikowi należność główną za pobyt w Izbie Wytrzeźwień w kwocie 120,00 zł wraz z kosztami upomnienia w wysokości 8,80 zł.

2. Biuro Cmentarza Komunalnego pobiera opłaty za usługi cmentarne na podstawie uchwały Rady Miejskiej z dnia 26 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalenia opłat za usługi cmentarne na cmentarzu komunalnym. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236), ustalenie wysokości cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej należy do kompetencji organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Usługami takimi są usługi powszechnie dostępne, zaspokajające w sposób bieżący i nieprzerwany szczególne kwalifikowane potrzeby ludności, tj. potrzeby o charakterze użyteczności publicznej (a więc potrzeby elementarne, podstawowe i występujące powszechnie). Usługi cmentarne należą do tej kategorii usług.

Ponieważ opłaty za usługi cmentarne są należnościami o charakterze cywilnoprawnym, ulg w stosunku do powyższych opłat dokonywać można na podstawie uchwały Rady Miejskiej z dnia 28 października 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym przypadających Miastu na prawach powiatu lub jego jednostkom podległym, warunków dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną oraz wskazania organów i osób uprawnionych do udzielania ulg.

Z dłużnikami, którzy nie są w stanie uregulować na bieżąco opłat za poszczególne usługi cmentarne, Prezydent Miasta zawiera umowy oparte na przepisach ww. uchwały, na podstawie których rozkłada należność główną na raty oraz umarza kwotę odsetek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy:

1.

umorzenie za pobyt w izbie wytrzeźwień wraz z kosztami upomnienia,

2.

umorzenie odsetek od rozłożonej na raty opłaty za usługi cmentarne,

stanowi dla dłużnika przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z powyższym, czy na płatniku ciąży obowiązek wystawienia tym osobom i przekazania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Umorzenie opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wraz z kosztami upomnienia nie stanowi przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowe świadczenie jest bowiem odpłatne i nie przekształca się w świadczenie nieodpłatne w momencie umorzenia opłaty. Bezzasadne jest zatem zastosowanie w ww. sytuacji art. 42a ustawy, z którego wynika dla płatnika obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej (sygn. akt IPPB2/415-80/08/09-9/S/SP) uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 2270/08) z dnia 20 lutego 2009 r. wskazał, że "Zastosowanie w stosunku do osoby fizycznej przez uprawniony do tego organ instytucji umorzenia, nie oznacza, że osoba ta zawsze uzyskuje z tego tytułu przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzenie otrzymanych uprzednio należności pieniężnych (brak obowiązku zwrotu pobranych świadczeń) stanowi przychód z tzw. innych źródeł. W tym bowiem przypadku po stronie dłużnika - w momencie zwolnienia z długu - powstaje przysporzenie o charakterze majątkowym. Umorzenie (...) należności z tytułu opłaty za pobyt pacjenta w izbie wytrzeźwień nie jest natomiast powiązane z otrzymanym uprzednio przez podatnika świadczeniem - zatem w tym przypadku nie powstanie u tej osoby przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Reasumując, należy stwierdzić, iż umorzenie należności z tytułu opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, nie powoduje u osoby, na rzecz której dokonano tego umorzenia, powstania przychodu z innych źródeł, a w związku z tym w takim przypadku Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wystawienia, w oparciu o art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, informacji PlT-8C".

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej (sygn. akt IBPBII/1/415-685/09/BD) wydanej w dniu 5 listopada 2009 r., w której pierwotne stanowisko zmienione zostało również po wydaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach prawomocnego wyroku z dnia 28 kwietnia 2009 r. (sygn. akt I SA/Gl 1167/08). Dyrektor stwierdza w niej, że: "Decyzja o umorzeniu przedmiotowej opłaty stanowi rezygnację przewidzianych w ustawie uprawnień władczych organu (podmiotu) działającego w sferze administracji publicznej. (...) Ostateczna decyzja o umorzeniu opłaty związanej z pobytem w izbie wytrzeźwień likwiduje to zobowiązanie co nie oznacza, że jednocześnie tworzy po stronie osoby uprzednio zobowiązanej do jej uiszczenia "inne nieodpłatne świadczenie", o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej. Aby inne nieodpłatne świadczenia mogły być uznane za przychód konieczne jest ich otrzymanie zgodnie z art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Warto również wskazać na pogląd zgodnie z którym, pojęcie "świadczenie" zakłada działanie aktywne po stronie podatnika, w wyniku którego podatnik uzyskuje określoną korzyść. Ze świadczeniem nieodpłatnym będziemy mieli do czynienia w przypadkach, w których otrzymujący odnosi konkretną korzyść pod tytułem darmym. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że na skutek umorzenia przedmiotowej opłaty osoba, której to umorzenie dotyczy nie otrzymuje, ani nie są postawione do jej dyspozycji, pieniądze czy wartości pieniężne. (...) Umorzona kwota pieniężna należna z tytułu pobytu w izbie wytrzeźwień od osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej, z istoty rzeczy jako świadczenie pieniężne - nie jest usługą czy świadczeniem innej natury niż pieniężne. (...) Skoro jednak za pobyt w izbie wytrzeźwień należna jest stosowna opłata, to świadczenie takie nie jest nieodpłatne. Innymi słowy pobyt w izbie wytrzeźwień stanowi dla korzystającego świadczenie odpłatne i nie przekształca się w świadczenie nieodpłatne w momencie umorzenia przewidzianej za to opłaty. Umorzenie opłaty nie ma wpływu na uzyskanie, otrzymanie świadczenia z tytułu pobytu w takiej placówce nota bene o charakterze przymusowym. Dlatego też kwota umorzonej opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień nie jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy podatkowej, bowiem jej umorzenie nie powoduje otrzymania przez podatnika lub postawienia do jego dyspozycji pieniędzy lub świadczeń pieniężnych ani nie jest wartością otrzymanych świadczeń w naturze czy innych nieodpłatnych świadczeń. Reasumując kwota umorzonej opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, nie stanowi przychodu podatkowego, a przez to nie jest innym nieodpłatnym świadczeniem w myśl art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej".

Biorąc pod uwagę wykładnię prawa zawartą w wyżej przytoczonych interpretacjach indywidualnych, zmienianych w obu przypadkach na skutek prawomocnych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, przedmiotowe umorzenie nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2. Umorzenie odsetek od należności za usługi cmentarne nie stanowi przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podobnie jak w ww. omówieniu w przypadku umorzenia odsetek od pobieranych opłat za usługi cmentarne dłużnikowi nie zostają postawione do jego dyspozycji pieniądze czy wartości pieniężne.

Bezzasadne jest zatem zastosowanie w ww. sytuacji art. 42a ustawy, z którego wynika dla płatnika obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - odnośnie do pierwszego z zadanych pytań,

* nieprawidłowe - odnośnie do drugiego z zadanych pytań.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy wynika natomiast, że jednym ze źródeł przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Zastosowanie w stosunku do osoby fizycznej przez uprawniony do tego organ instytucji umorzenia nie oznacza, że osoba ta zawsze uzyskuje z tego tytułu przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzenie otrzymanych uprzednio należności pieniężnych (brak obowiązku zwrotu pobranych świadczeń) stanowi przychód z tzw. innych źródeł. W tym bowiem przypadku po stronie dłużnika - w momencie zwolnienia z długu - powstaje przysporzenie o charakterze majątkowym.

Natomiast z treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycnzych wynika, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Otwarta formuła cyt. wyżej art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie oznacza jednak, że pojęcie przychodów z innych źródeł ma nieograniczony zakres, obejmujący wszelkie relacje mogące zachodzić pomiędzy podmiotami, w tym wszelkie formy rezygnacji z wierzytelności przysługujących jednemu z podmiotów wobec drugiego z nich - zwłaszcza, że w rozpatrywanej sprawie chodzi o relacje osoby fizycznej ze związkiem publicznoprawnym, jakim jest gmina.

Jak wskazano w pierwszym z opisanych we wniosku zdarzeń przyszłych, do przedmiotowego umorzenia opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wraz z kosztami upomnienia miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.). Umorzenie ww. należności nastąpiło w drodze decyzji administracyjnej.

Opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień ma charakter opłaty administracyjnej i jest świadczeniem wynikającym ze stosunku publicznoprawnego. Opłaty z tytułu pobytu w izbie wytrzeźwień nie posiadają charakteru zobowiązaniowego w rozumieniu prawa cywilnego, lecz administracyjnoprawny i wynikają nie z czynności prawnej, lecz z decyzji o przymusowym umieszczeniu w izbie. Opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień stanowią dochód jednostki samorządu terytorialnego zgodnie z art. 60 pkt 7 ustawy o finansach publicznych.

Ustawodawca przewidział jednak możliwość zwolnienia z obowiązku zapłaty przedmiotowej opłaty poprzez jej umorzenie bądź rozłożenie na raty na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych.

W myśl art. 64 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, właściwy organ, na wniosek zobowiązanego, może udzielać określonych w art. 55 ulg w spłacie zobowiązań z tytułu należności, o których mowa w art. 60. W przepisie tym chodzi o możliwość umarzania niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym w całości albo w części lub odraczania albo rozkładania ich na raty. Środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są zaś m.in. dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw.

Ponadto, przepis art. 67 ustawy o finansach publicznych stanowi, że do spraw dotyczących należności, o których mowa w art. 60, nieuregulowanych niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267) i odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.).

Z uwagi na to, że ustawa o finansach publicznych nie określa przesłanek decydujących o możliwości udzielania ulg w spłacie należności publicznoprawnych, należy w tej kwestii odwołać się do przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa, to jest do art. 67a § 1 pkt 1 i 3, zgodnie z którym organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty, umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Należy mieć zatem na uwadze, że umorzone ww. należności nie wynikały z czynności cywilnoprawnych, lecz miały charakter administracyjny oraz stanowiły dochody budżetowe.

Umorzenie osobie fizycznej zobowiązania o charakterze administracyjnym przez publicznoprawnego wierzyciela - jednostkę samorządu terytorialnego - w drodze decyzji administracyjnej o rezygnacji z przypadających temu wierzycielowi należności jest konsekwencją jednostronnego władczego rozstrzygnięcia organu o rezygnacji z przypadających mu należności, w związku z czym, nie stanowi dla adresata takiego rozstrzygnięcia zdarzenia, które sprawia, że z tego tytułu powstaje u tegoż adresata przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wartość tak umorzonych należności nie stanowi przysporzenia majątkowego u dłużnika, gdyż owo umorzenie nie nosi znamion umorzenia wierzytelności wynikających z czynności cywilnoprawnych, które w momencie ich umorzenia tracą swój zwrotny charakter i stają się trwałym przysporzeniem majątkowym dłużnika. Wobec powyższego, umorzone osobie fizycznej zobowiązania publicznoprawne wraz z kosztami upomnienia nie stanowią u tejże osoby przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Co więcej, sytuacja ta jest odmienna od cywilnoprawnego zwolnienia z długu, które następuje na podstawie oświadczenia woli (umowy) wierzyciela o zwolnieniu i dłużnika o przyjęciu tego zwolnienia. Nie sposób zatem rozpatrywać przedmiotowego umorzenia w kategoriach przysporzenia majątkowego i traktować go jako otrzymanie nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że na gruncie pierwszego z przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, umorzenie na podstawie decyzji administracyjnej dłużnikowi opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wraz z kosztami upomnienia nie skutkuje u tegoż dłużnika powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, z tegoż tytułu na Wnioskodawcy nie ciąży - wynikający z uregulowań art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - obowiązek wykazania przedmiotowych kwot w informacji o wysokości osiągniętych przez rzeczoną osobę przychodów (PIT-8C).

Inaczej kształtują się natomiast skutki podatkowe drugiego z przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, a mianowicie skutki umorzenia odsetek od rozłożonej na raty opłaty za usługi cmentarne. Jak podano bowiem we wniosku, rzeczone należności są należnościami o charakterze cywilnoprawnym, a ich umorzenie dokonywane jest na podstawie umów zawartych między prezydentem miasta a dłużnikami, mających swoje umocowanie w uchwale rady miasta. Już bowiem we wcześniejszych wywodach wskazywano na rozróżnienie między skutkami podatkowymi umorzenia należności administracyjnoprawnych od skutków podatkowych umorzenia należności cywilnoprawnych.

W świetle tego, co wykazano wcześniej, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Stosownie do postanowień art. 55 ww. ustawy o finansach publicznych, należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające organom administracji rządowej, państwowym jednostkom budżetowym i państwowym funduszom celowym, mogą być umarzane w całości albo w części lub ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, należności, o których mowa w art. 55, mogą być umarzane w całości, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne.

W myśl art. 58 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy, do umarzania, odraczania terminów lub rozkładania na raty spłat należności, o których mowa w art. 55, w pozostałych przypadkach - uprawniony jest dysponent części budżetowej.

Umorzenie należności oraz odroczenie terminu spłaty całości lub części należności albo rozłożenie płatności całości lub części należności na raty następuje, w formie pisemnej, na podstawie przepisów prawa cywilnego (art. 58 ust. 2 ustawy o finansach publicznych).

Stosownie do art. 59 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom podległym, mogą być umarzane albo ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 4.

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określi szczegółowe zasady, sposób i tryb udzielania ulg, o których mowa w ust. 1, warunki dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną, oraz wskaże organ lub osobę uprawnione do udzielania tych ulg (art. 59 ust. 2 ustawy o finansach publicznych).

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze uchwały, postanowić o stosowaniu z urzędu ulg, o których mowa w ust. 1, w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 56 ust. 1 (art. 59 ust. 3 ustawy o finansach publicznych).

Przepis art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121) stanowi natomiast, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

W efekcie zwolnienia dłużnika z długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści.

W świetle powyższego, kierując się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że korzyści jakie osiąga dłużnik z tytułu umorzenia zobowiązania stanowią dla niego realne przysporzenie majątkowe i przez to podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W drugim z przedstawionych we wniosku opisów zdarzeń przyszłych dochodzi do rzeczywistych korzyści majątkowych, bowiem dłużnik, którego zobowiązanie zostało umorzone, nie musi tegoż zobowiązania regulować kosztem swojego majątku. Przyjmując oświadczenie Wnioskodawcy o umorzeniu części (lub całości) odsetek uzyskuje korzyść kosztem innego podmiotu bez stosownego ekwiwalentu. Nieodpłatność świadczenia przejawia się zatem w tym, że beneficjent umorzenia nie musi ponosić kosztów odsetek, do których jest zobowiązany, które przyszłoby mu zapłacić gdyby nie ich umorzenie przez Zainteresowanego.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że z chwilą umorzenia ww. zobowiązań po stronie dłużnika powstaje przychód, gdyż z tym momentem definitywnie uzyskuje on przychód netto powiększający jego majątek, co jest istotą podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowującego przyrost czystego majątku podatnika. Działanie Wnioskodawcy, poprzez umorzenie należności od dłużników, czyni Wnioskodawcę świadczeniodawcą. Zatem, decydując się na umorzenie rzeczonych zobowiązań dłużników przyczynia się do uzyskania przez tychże dłużników realnego przysporzenia, mającego wymiar finansowy, a tym samym do powstania po ich stronie przychodu podatkowego.

W rozumieniu powołanych wyżej przepisów, umorzenia opisanych należności cywilnoprawnych stanowią dla dłużników przychód z "innych źródeł", gdyż jest dla nich wymiernym przysporzeniem finansowym. Dłużnicy ci nie ponoszą bowiem ciężarów z tytułu ww. należności, co stanowiłoby uszczerbek na ich majątku; tym samym uzyskują konkretną korzyść finansową.

Reasumując: na gruncie drugiego z przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, wartość przedmiotowego umorzenia dłużnikom - na podstawie zawieranych z nimi umów cywilnoprawnych - odsetek od rozłożonej na raty opłaty za usługi cmentarne stanowi dla tychże dłużników przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w cyt. art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, na Zainteresowanym ciążą z rzeczonego tytułu obowiązki wynikające z ww. art. 42a cyt. ustawy podatkowej, w szczególności sporządzenia i przekazania w stosownym terminie podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto, w odniesieniu do przywołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, tut. Organ informuje, że wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących, w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, bądź zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl