ILPB2/415-1046/09-3/ES - Skutki podatkowe czynności darowizny w świetle Ordynacji podatkowej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 21 stycznia 2010 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/415-1046/09-3/ES Skutki podatkowe czynności darowizny w świetle Ordynacji podatkowej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2009 r. (data wpływu 30 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie oceny skutków podatkowych czynności darowizny na rzecz Wnioskodawcy w oparciu o przepis art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie oceny skutków podatkowych czynności darowizny na rzecz Wnioskodawcy w oparciu o przepis art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w 2007 r. zamieszkiwał na terytorium X. Posiada obywatelstwo polskie. w 2007 r., transferami poprzez rachunki bankowe dokonał na rzecz swoich rodziców czterech kolejnych darowizn. Wszystkie darowizny zostały wykazane zgłoszeniami SD-Z1.

Darowizny na rzecz matki wyniosły łącznie - 721.410,00 zł.

Darowizny na rzecz ojca wyniosły łącznie - 182.010,00 zł.

Ponadto Zainteresowany wyjaśnił, że łączna kwota transferów wyniosła 903.420,00 zł.

Poinformował również, iż Jego rodzice (małżeństwo) w dniu 16 lutego 2007 r. na podstawie aktu notarialnego nabyli do majątku wspólnego nieruchomość gruntową, działkę budowlaną wraz z domem mieszkalnym w stanie surowym otwartym za łączną cenę 263.000,00 zł.

W cenie sprzedaży zawarty był podatek VAT w kwocie 17.205,61 zł. Cenę w kwocie 92.000,00 zł zapłacono przed podpisaniem aktu, pozostała cena w kwocie 171.000,00 zł została opłacona przelewem na rachunek sprzedającego z zaciągniętego na ten cel kredytu bankowego. Kredyt został udzielony kupującym na zakup nieruchomości oraz na sfinansowanie budowy domu mieszkalnego w łącznej wysokości 369.626,36 zł. w związku z powyższym na przedmiotowej nieruchomości została ustanowiona hipoteka kaucyjna do kwoty 739.252,72 zł celem zabezpieczenia należności banku z tytułu udzielonego kredytu, oraz odsetek.

W dniu 14 maja 2008 r. aktem notarialnym - umową darowizny rodzice Wnioskodawcy przenieśli na Jego rzecz przedmiotową nieruchomość. w dziale IV KW tej nieruchomości wpisana była hipoteka kaucyjna do kwoty 739.252,72 zł na rzecz banku z tytułu kredytu udzielonego na rzecz darczyńców - rodziców Zainteresowanego.

Wartość przedmiotu darowizny strony określiły na kwotę 600.000,00 zł. Od tej czynności nie pobrano PCC (art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn).

W dniu x listopada 2008 r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca zbył przedmiotową nieruchomość na rzecz osób trzecich. Na dzień sprzedaży okazano zaświadczenie z banku, z którego wynikało, że zadłużenie z tytułu kredytu udzielonego rodzicom Zainteresowanego wynosi 364.339,99 zł. Cenę sprzedaży strony ustaliły na kwotę 670.000,00 zł.

Cena została opłacona w następujący sposób.

Na poczet ceny zaliczono zadatek wręczony przed podpisaniem aktu w kwocie 30.000,00 zł. Pozostała kwota 640.000,00 zł została opłacona z kredytu udzielonego kupującym, gdzie 364.464,99 zł została zapłacona na rachunek banku tytułem spłaty wierzytelności z tytułu kredytu udzielonego rodzicom Wnioskodawcy, a pozostała część ceny w kwocie 275.535,01 zł została zapłacona bezpośrednio na rachunek Zainteresowanego.

Wnioskodawca poinformował również, że w dniu 18 listopada 2008 r. nabył (ze środków pochodzących ze sprzedaży) za kwotę 300.000,00 zł kolejną nieruchomość z przeznaczeniem na cele mieszkalne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie oceny skutków podatkowych czynności darowizny na rzecz Wnioskodawcy w oparciu o przepis art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa.

Czy organ, dokonując ustalenia treści czynności prawnej, na podstawie art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa winien uwzględnić zgodny zamiar stron cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności (zawarcie przez Wnioskodawcę z rodzicami umowy określonej przez strony jako umowa darowizny)...

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że organ podatkowy, dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności. w sprawie poza sporem jest, iż podatnik podpisał w dniu 14 maja 2008 r. umowę zatytułowaną umowa darowizny. Nie kwestionuje on samego faktu zawarcia takiej umowy, jak też jej formy. Kwestionuje jedynie rzeczywisty charakter dokonanego świadczenia, tytułem wskazanym w tej umowie, który to tytuł rodzi określone konsekwencje podatkowe. w tej sytuacji, zważywszy na art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - organy podatkowe winny w ramach przyznanych im w art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej kompetencji w zakresie możliwości dokonywania oceny podejmowanych przez strony czynności cywilnoprawnych określić, iż umowa darowizny w istocie rzeczy jest umową sprzedaży.

Powyżej wymieniony przepis powtarza - chociaż niedosłownie, - zasadę interpretacji oświadczeń woli, zawartą w art. 65 § 2 K.c. Nie jest to więc rozwiązanie nowe, tym bardziej że w dotychczasowym stanie prawnym organy podatkowe również mają obowiązek uwzględniać obie zasady wynikające z wymienionych przepisów Kodeksu cywilnego. Mają obowiązek to uczynić, ustalając stan faktyczny sprawy w ramach zakreślonych im przez art. 191 Ordynacji podatkowej.

Przykładowo, jeżeli z dowodów zebranych w sprawie wynika, że podatnik zawarł umowę z innym podmiotem, która to umowa mogła stwarzać skutki podatkowoprawne, obowiązkiem organu podatkowego jest ustalić treść tej umowy oraz dokonać jej kwalifikacji prawnej. w pierwszej kolejności organ podatkowy zobowiązany jest ocenić zgodność nazwy umowy z jej treścią, biorąc pod uwagę wszelkie kryteria, a w szczególności zamiar stron i cel umowy (art. 65 § 2 K.c.). Ocena ta może doprowadzić do wniosku, że umowa zwana umową darowizny w rzeczywistości była umową sprzedaży, (np. orzeczenie, gdzie umowa nazwana przez strony, np. umową leasingu była w rzeczywistości umową sprzedaży na raty, por. uchwałę składu 7 sędziów NSA z 4 czerwca 2001 r., FPS 14/00, ONSA 2001, Nr 4, poz. 147). Jeżeli, np. strony umowy cywilnej nazwą ją "umową darowizny", podczas gdy z treści będzie wynikać, że strony łączy umowa sprzedaży, to umowa taka zarówno w prawie podatkowym winna wywołać skutki właściwe wyłącznie dla umowy sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 199a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa organ podatkowy, dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności.

Stosownie do § 2 ww. artykułu, jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej.

Jeżeli natomiast z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony, chyba że strona odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa (§ 3 ww. przepisu).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że organ, dokonując ustalenia treści czynności prawnej, na podstawie art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa winien uwzględnić zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności prawnej.

Jednocześnie tut. Organ pragnie zauważyć, że wyżej wskazane przepisy rangi ustawowej nadają kompetencje organom podatkowym. Są to uprawnienia nadane aktem normatywnym bezwzględnie obowiązującym.

Zatem każdorazowo to w gestii tych organów (a nie Ministra Finansów wydającego interpretację przepisów prawa podatkowego) - zobligowanych przepisami prawa zarówno materialnego, jak i procesowego - mieści się przeprowadzenie postępowania dowodowego i ocena, czy zachodzą przesłanki do skorzystania z uprawnień wynikających z art. 199a ustawy - Ordynacja podatkowa.

Wnioskodawca wnosząc o wydanie interpretacji indywidualnej nie może oczekiwać od organu podatkowego, że ten w drodze tejże interpretacji zapewni Go o przeprowadzeniu lub wykluczeniu w przyszłości kontroli czy postępowania podatkowego. Nie jest bowiem rolą interpretacji podatkowej przesadzanie o realizacji uprawnień procesowych w przyszłości przez właściwy organ podatkowy.

W odniesieniu do powołanego orzeczenia sądu przez Wnioskodawcę, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Ponadto tyt. Organ informuje, iż w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości, w dniu 21 stycznia 2009 r. wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie Nr ILPB2/415-1046/09-2/ES.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl