ILPB1/4511-1-84/16-6/AA - Określenie skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2016 r. (data wpływu 29 stycznia 2016 r.), uzupełnionym w dniach 3 i 14 marca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu - jest prawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu,

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 23 lutego 2016 r. znak ILPB1/4511-1-84/16-2/AA na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 25 lutego 2016 r., natomiast w dniu 3 marca 2016 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 2 marca 2016 r.).

Jednakże, przesłane pismo z dnia 1 marca 2016 r., stanowiące uzupełnienie wniosku - nie zostało podpisane przez Wnioskodawcę w związku z czym, powstała konieczność ponownego uzupełnienia pisma o podpis Wnioskodawcy. W związku z tym pismem z dnia 9 marca 2016 r. nr ILPB1/4511-1-84/16-4/AA Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 9 marca 2016 r., skutecznie doręczono w dniu 11 marca 2016 r., natomiast w dniu 14 marca 2016 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Zainteresowany uzupełnił wniosek o brakujący podpis (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 11 marca 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca od 1987 r. prowadzi działalność gospodarczą. W 1996 r. Wnioskodawca założył drugą firmę - spółkę cywilną, na którą otrzymano w banku kredyt inwestycyjno-obrotowy. Po dwóch latach działalności z różnych przyczyn spółka cywilna upadła. Po wielu latach przepychanki z bankiem w 2008 r. została zawarta ugoda spłaty kredytu na określonych warunkach i tak: ugoda zawierała spłatę kredytu głównego w całości wraz z odsetkami oraz część odsetek przeterminowanych do końca marca 2013 r., a pozostałą część odsetek bank umorzy. Z ugody w terminie wywiązano się. Dopiero pod koniec grudnia 2015 r. bank umorzył zgodnie z umową pozostałe odsetki i wystawił PIT-8C na Wnioskodawcę jako osobę fizyczną. Jednocześnie Wnioskodawca informuje, że w ugodzie nie było zapisu o obowiązku zapłacenia podatku od umorzonych odsetek. Jednocześnie Wnioskodawca otrzymał z banku pełne rozliczenie spłaty kredytu wraz z zapłaconymi odsetkami. Dotychczas Wnioskodawca nie wpisywał w koszty prowadzonej działalności zapłaconych odsetek.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca uszczegółowił opis informacji i wskazał, że firma założona w 1996 r. przez (...) zaciągnęła w Banku kredyt inwestycyjny na zakup nieruchomości przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej (tartak) w kwocie 200.000 złotych. Z przyczyn gospodarczych w dniu 7 czerwca 1997 r. firma sprzedała nieruchomość wraz z maszynami i ludźmi za cenę 200.000 zł, gdzie ww. kwota za zgodą sprzedających i kupującego nie została wypłacona do rąk sprzedających, lecz została zaliczona w całości na poczet długu sprzedających wobec banku, który to dług kupujący przejmuje do spłaty na warunkach określonych w umowie kredytowej (w załączeniu ksero aktu notarialnego).

Firma po sprzedaży została wyrejestrowana i na ten czas nie posiadała żadnego zobowiązania wobec Skarbu Państwa i banków.

Nowy właściciel nie wywiązał się z zobowiązań z aktu notarialnego i nie spłacił przejętego kredytu. W wyniku tej sytuacji bank potraktował byłych właścicieli Firmy jako poręczycieli i wystąpił o spłatę należności, która nie była już ich długiem.

W związku z tym, iż nie było przesłanek co do chęci spłaty zobowiązań przez nowego właściciela, byli właściciele zmuszeni zostali do zawarcia ugody z bankiem zgadzając się na spłatę zadłużenia podstawowego kredytu na nowych zasadach oprocentowania w zamian za umorzenie przeterminowanych odsetek. Ugoda została zawarta w dniu 14 marca 2008 r. na okres 5 lat i została spłacona w terminie. Ugoda nie zawierała obowiązku wystawienia przez bank PIT-8C i zapłacenia podatku.

Bank w grudniu wystawił PIT-8C z tytułu "umorzenia odsetek od kredytu na działalność gospodarczą".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w zaistniałej sytuacji bank prawidłowo wystawił PIT-8C za umorzone odsetki jako przychód do opodatkowania, pomimo że aktem notarialnym dług sprzedano.

2. Zakładając, że bank prawidłowo wystawił PIT-8C, jako przychód z innych źródeł do opodatkowania, a Wnioskodawca rozlicza się z Urzędem Skarbowym PIT-36, to czy zapłacone odsetki związane ze spłatą opisanego kredytu można zaliczyć jako koszty.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, zwolnienie przez bank z zapłaty odsetek w wyniku zawarcia umowy ugody stanowi zmianę warunków umowy o kredyt. W związku z tym nie występuje przysporzenie majątkowe po stronie podatnika spłacającego kredyt. Zawarcie umowy ugody, w wyniku której dochodzi do zwolnienia z odsetek nie wywiera skutków podatkowych, tj. nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania u podatnika, jako osoby spłacającej kredyt. W związku z powyższym wartość umorzonych odsetek od kredytu wynikająca z wystawionej przez bank informacji PIT-8C nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 2, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (Firma), rozliczając się z Urzędem Skarbowym PITem-36, wpisując przychód z otrzymanego PIT-8C w poz. z innych źródeł powinien również wpisać w koszty zapłacone odsetki związane z tą sprawą.

Opis zaistniałego stanu faktycznego, treść pytań oraz własne stanowisko w sprawie oceny prawnej wynikają z uzupełnienia do wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Takimi przychodami są również przychody z tytułu umorzenia części kredytu lub odsetek od kredytu dla kredytobiorcy.

Według art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Poręczenie kredytu bankowego jest praktyką powszechnie stosowaną. W przypadku braku spłat od kredytobiorcy, banki często podpisują ugodę z poręczycielem i zwalniają go z części długu w zamian za częściową jego spłatę. Rodzi to kilka jasno określonych konsekwencji podatkowych. W wyniku zawarcia takiej ugody nie powstaje przychód po stronie poręczyciela. Mimo, że została umorzona część spłat, faktycznie jednak jego majątek nie powiększa się o umorzoną kwotę, gdyż to nie on był kredytobiorcą.

W sytuacji kiedy kredytobiorca nie wywiązuje się z zawartej umowy, bank dochodzi swoich wierzytelności od poręczycieli. Bank podpisuje z poręczycielami umowę ugody. W sytuacji opisanej we wniosku, w związku z tym, że nowy właściciel nie spłacał kredytu, Wnioskodawca wraz ze wspólnikiem zawarli ugodę z bankiem, zgadzając się na spłatę podstawowego kredytu na nowych zasadach oprocentowania w zamian za umorzenie przeterminowanych odsetek.

Wobec powyższego, jeżeli bank umorzył poręczycielowi (tu: Wnioskodawcy) przeterminowane odsetki, to kwota tego umorzenia nie będzie stanowiła dla poręczyciela przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. U poręczyciela nie następuje jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia.

Reasumując, kwota z tytułu umorzenia przeterminowanych odsetek nie stanowi u poręczyciela przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji bank nie był zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu jest prawidłowe.

Końcowo zauważyć należy, że pytanie oznaczone we wniosku nr 2 wraz z przypisanym do niego stanowiskiem sformułowane zostało warunkowo, w zależności od odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, będące przedmiotem niniejszej interpretacji. W związku z tym, że stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1 uznano za prawidłowe, tym samym odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 2 stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Do wniosku dołączono kopię aktu notarialnego. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.