ILPB1/4511-1-611/15-4/IM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2015 r. (data wpływu 6 maja 2015 r.), uzupełnionym w dniu 6 lipca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 6 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 24 czerwca 2015 r., znak ILPB1/4511-1-611/15-2/IM, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

W dniu 6 lipca 2015 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 3 lipca 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 14 maja 2014 r. sporządzono umowę przejęcia firmy pomiędzy właścicielem firmy "A", zwanym dalej przejmującym, a właścicielem firmy "B" zwaną w treści umową Przejmowaną o następującej treści:

Strony umowy mając na względzie konsolidację sił i środków w obliczu wzrastającej konkurencji, postanowiły połączyć się w sposób następujący:

1. firma "A"przejmuje nieodpłatnie firmę "B" począwszy z dniem 1 czerwca 2014 r.,

2. Przejmujący przejmuje wszelkie prawa i zobowiązania firmy Przejmowanej w relacjach z kontrahentem (cesja praw i obowiązków z art. 509 i 519 Kodeksu cywilnego),

W dniu 31 maja 2014 r. firma Przejmująca była wierzycielem firmy Przejmowanej na kwotę ca 133.000,- zł. Strony ustaliły, że dalej działalność będzie prowadzona pod firmą "A" jako firma Przejmująca. Na tle połączenia pojawiły się wątpliwości natury skutków podatkowych.

Wygaśnięcie zobowiązania w drodze konfuzji nie zostało bezpośrednio wymienione w przepisach ustawy od osób fizycznych jako skutkujące lub nie skutkujące powstaniem przychodu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów należności nie zapłaconej przez kontrahenta (towar sprzedany przez firmę "A"), która nie jest przedawniona, a przejęta w drodze konfuzji.

Zdaniem Wnioskodawcy wystawione faktury VAT zostały zaewidencjonowane w księgach rachunkowych jako przychód. Należności z nich wynikające nie zostały uregulowane przez kontrahenta; spisano je jako należności nieściągalne. Czy stanowisko Wnioskodawcy jest słuszne, że na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 20 cytowanej ustawy o p.d.o.f. nie uważa się za koszt uzyskania przychodu wierzytelności, odpisanych jako nieściągalne, czy może jest kosztem podatkowym na podstawie art. 23 ust. 3 pkt 1.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wystawione faktury VAT zaewidencjonowane w księgach rachunkowych jako przychód, które nie zostały uregulowane przez kontrahentów, ale nie są przedawnione, zostały spisane jako należności nieściągalne nie są kosztem podatkowym, utworzono od nich odpis aktualizacyjny - nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 509 § 1 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 519 § 1 ww. ustawy osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). Zgodnie z art. 519 § 2 ustawy - Kodeks cywilny przejęcie długu może nastąpić:

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl z art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. "Należność" wynika z treści stosunku prawnego, a odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w dniu 14 maja 2014 r. Wnioskodawca mając na względzie konsolidację sił i środków w obliczu wzrastającej konkurencji, postanowił połączyć się z firmą "B" poprzez jej przejęcie. Wnioskodawca jako Przejmujący przejmuje wszelkie prawa zobowiązania firmy Przejmowanej w relacjach z kontrahentem (cesja praw i obowiązków z art. 509 i 519 Kodeksu cywilnego). W dniu 31 maja 2014 r. Przejmujący był wierzycielem firmy Przejmowanej na kwotę 133.000 zł.

Wygaśnięcie zobowiązania w drodze konfuzji nie zostało bezpośrednio wymienione w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako skutkujące albo nie skutkujące powstaniem przychodu. Jednocześnie, zaistnienie tego zdarzenia prawnego nie wiąże się z uzyskaniem jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego przez Wnioskodawcę, z otrzymaniem przez niego realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Wobec powyższego, nie można stwierdzić, że zdarzenie to skutkuje dla niego powstaniem przychodu.

W szczególności, w omawianym przypadku nie dochodzi do umorzenia przedmiotowego zobowiązania - nie powstaje zatem przychód, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do tego przepisu, przychodem z działalności gospodarczej są również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Umorzeniem zobowiązania w rozumieniu omawianej ustawy podatkowej jest zwolnienie dłużnika z obowiązku jego wykonania, tj. zwolnienie go z długu. Instytucję tę reguluje art. 508 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. W opisanym stanie faktycznym wygaśnięcie zobowiązania nastąpiło z mocy prawa wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika (tzw. konfuzja), a nie w wyniku zwolnienia jej z długu. Nie można zatem stwierdzić, że zobowiązania te zostały umorzone w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy.

Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 21 cytowanej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Natomiast w myśl art. 23 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku.

Zdarzenie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie spowoduje konieczności rozpoznania kosztów podatkowych, ponieważ ze swej natury prowadzi do wygaśnięcia stosunku zobowiązaniowego bez zaspokojenia wierzyciela. Nie można tym samym uznać powyższej czynności za uregulowanie zobowiązania.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wygaśnięcie z mocy prawa (poprzez konfuzję) zobowiązania Wnioskodawcy wobec przejmowanej spółki będzie zdarzeniem neutralnym podatkowo.

Zatem nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów należności nie zapłaconej przez kontrahenta (towar sprzedany przez firmę "A"), która nie jest przedawniona, a przejęta w drodze konfuzji.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.