ILPB1/4511-1-244/15-2/AMN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2015 r. (data wpływu 17 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 17 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów oraz w zakresie technicznego ujęcia wartości wynagrodzenia w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od dnia 19 maja 2008 r. Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki cywilnej (...). Spółkę tworzą trzej udziałowcy: R.W., J.S. oraz k.k.

Planowana jest zmiana formy prowadzenia działalności poprzez przekształcenie w spółkę jawną, z następstwem prawnym. Po przekształceniu obecnie działającej spółki cywilnej w spółkę jawną nadal będą tworzyły ją te same osoby. W projekcie umowy spółki jawnej, z uwzględnieniem stosownych przepisów kodeksu spółek handlowych, przewidziano, że do prowadzenia spraw spółki uprawnieni są wszyscy wspólnicy oraz że za prowadzenie spraw spółki wspólnik może otrzymywać wynagrodzenie ustalone uchwałą podjętą przez wszystkich wspólników uprawnionych do prowadzenia spraw spółki.

Pytający podatnik - R.W. #8722; na podstawie zawartej ze spółką jawną umowy o pracę ma wykonywać czynności zarządzania przedsiębiorstwem za wynagrodzeniem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy stosownie do artykułu 8 ust. 1, 2 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę za zarządzanie przedsiębiorstwem przez jednego ze wspólników będzie stanowiło koszt uzyskania przychodu proporcjonalnie dla wszystkich udziałowców, czy uwzględniając art. 23 ust. 1 pkt 10 wartość pracy własnej podatnika nie będzie stanowiła kosztów uzyskania przychodów dla pytającego podatnika.

Jak obliczyć wartość własnej pracy podatnika: czy będzie to kwota wynagrodzenia brutto określona w umowie o pracę, czy należy ją powiększyć o obowiązkowe składki ZUS płacone ze środków pracodawcy-płatnika na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na fundusz pracy i fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych.

Jak technicznie ująć wartość wynagrodzenia w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - czy pomniejszenia kosztów dla pytającego wspólnika dokonać poza księgą.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania dotyczące kosztów uzyskania przychodów (pytania nr 1 i 2). Natomiast wniosek w części dotyczącej technicznego ujęcia wartości wynagrodzenia w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (pytanie nr 3), rozstrzygnięto pismem z dnia 14 maja 2015 r. nr ILPB1/511-1-244/15-3/AMN.

Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzenie spraw spółki jawnej należy do obowiązków wszystkich wspólników, co nie wyklucza ustalenia wynagrodzenia dla wspólnika za prowadzenie spraw spółki. Wspólnicy spółki cywilnej M. planują, że za prowadzenie spraw przekształconej spółki jawnej wynagrodzenie będzie otrzymywał jeden ze wspólników, to jest R. W., który ma zarządzać przedsiębiorstwem na podstawie umowy o pracę.

Skoro umowa spółki jawnej ma przewidywać prawo wspólnika do wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki, to ponoszone na jej podstawie wydatki z tego tytułu mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. Wydatki te, co do zasady, pozostają bowiem w związku z funkcjonowaniem spółki jawnej i przychodami osiąganymi z działalności gospodarczej prowadzonej w tej formie. U każdego ze wspólników wydatek ten, stanowić będzie koszt podatkowy w części przypadającej proporcjonalnie do ich prawa do udziału w zyskach spółki (art. 8 ust. 1 i 2 u.p.d.o.f.).

Jednakże dla wspólnika uzyskującego to wynagrodzenie #8722; to jest pytającego R. W. #8722; należy uwzględnić art. 23 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.f., na mocy którego, za koszty uzyskania przychodów nie uważa się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną #8722; także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki.

Własne stanowisko #8722; podsumowanie: choć wynagrodzenie za pracę jednego ze wspólników spełnia definicję kosztu uzyskania przychodów, to dla wspólnika pobierającego to wynagrodzenie, nie będzie ono stanowiło kosztu podatkowego.

Zdaniem pytającego #8722; wartość pracy własnej należy wycenić w kwocie wynagrodzenia brutto według umowy o pracę, natomiast obowiązkowe składki ZUS płacone ze środków pracodawcy płatnika na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na fundusz pracy i fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych będą także dla niego stanowiły koszt uzyskania przychodów, ponieważ nie zostały wymienione w art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f.

Par. 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów stanowi, że spółki jawne osób fizycznych są zobowiązane prowadzić księgę według określonego wzoru. W księdze ujmowane są wszystkie przychody oraz koszty uzyskania prowadzonego przedsiębiorstwa #8722; na podstawie dowodów księgowych stanowiących odzwierciedlenie zdarzeń gospodarczych a także na podstawie odrębnie prowadzonych ewidencji #8722; w tym kart przychodów pracowników. Ponieważ księga jest wspólna dla całego przedsiębiorstwa spółki, pojawia się problem techniczny ujęcia kosztów uzyskania przychodów, które należy pomniejszyć proporcjonalnie dla jednego ze wspólników.

Zdaniem pytającego wynagrodzenie brutto wspólnika za zarządzanie przedsiębiorstwem przyszłej spółki jawnej należy ująć w całości w podatkowej księdze przychodów i rozchodów na podstawie listy wynagrodzeń, a następnie przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy, proporcjonalnie do udziałów w przychodach, o część wynagrodzenia niestanowiącą kosztu dla tego udziałowca należy pomniejszyć jego koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie kosztów uzyskania przychodów oraz w zakresie wartości pracy własnej jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Należy podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, iż ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki.

Jak wynika z literalnego brzmienia tego przepisu, nie wyłącza on automatycznie z kosztów uzyskania przychodu wartości własnej pracy innego niż podatnik wspólnika spółki osobowej. Zauważyć jednak należy, iż w przypadku wspólników spółek osobowych, pod pojęciem "własnej pracy", o którym mowa w tym przepisie, należy rozumieć takie czynności wykonywane na rzecz spółki, które są skutkiem dodatkowych działań tego wspólnika, wykraczających ponad czynności związane z reprezentacją i prowadzeniem spraw spółki, a więc z działań przekraczających zakres niezbędnych czynności podejmowanych do prawidłowego funkcjonowania spółki i osiągnięcia celu, do którego została utworzona (do wykonywania których wspólnik zobowiązany jest przepisami kodeksu spółek handlowych), za które przysługuje mu odrębne od udziału w zysku spółki wynagrodzenie, wynikające z innego niż status wspólnika stosunku prawnego, łączącego go ze spółką.

Powyższy przepis nie uzależnia prawa do zaliczenia danych kosztów do kosztów uzyskania przychodu od formy w jakiej wykonywana jest dana praca (umowa o pracę, umowa zlecenia, bezumownie).

Wykładnia art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi więc do wniosku, że w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego wynagrodzenie, wypłacane Wnioskodawcy (wspólnikowi spółki osobowej) w związku z zawarciem umowy o pracę przez Wnioskodawcę ze spółką osobową, mieści się w kategorii "wartości pracy własnej" Wnioskodawcy jako wspólnika na rzecz ww. spółki osobowej.

W odniesieniu do Wnioskodawcy znajdzie tym samym zastosowanie wyłączenie, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w oparciu o powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, stwierdzić należy, że wynagrodzenie Wnioskodawcy (wspólnika spółki osobowej) z tytułu wykonywania czynności na podstawie umowy o pracę zawartej ze spółką, nie będzie stanowić dla tego wspólnika (Wnioskodawcy) kosztu uzyskania przychodów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

Jednakże zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 37 oraz art. 22 ust. 6bb, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek.

Stosownie do treści art. 22 ust. 6bb ww. ustawy, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 6ba, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 23 ust. 1 pkt 37, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone:

W przypadku uchybienia tym terminom do składek tych stosuje się art. 23 ust. 1 pkt 55a i ust. 3d.

Wobec powyższego należy wskazać, że wartość pracy własnej stanowi wartość wszelkiego rodzaju pracy świadczonej przez ściśle określone osoby na rzecz zatrudniających je podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Natomiast zakres tego pojęcia nie obejmuje innych należności, które obciążają pracodawcę w związku z zatrudnieniem pracownika. Wartość pracy świadczonej przez wspólnika spółki na jej rzecz będzie wyznaczać wysokość przyznanego wspólnikowi wynagrodzenia.

Wartością pracy jest zatem udzielone wynagrodzenie (brutto) za pracę wraz ze wszystkimi jego składnikami, tj. składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne opłacanymi przez pracownika, zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz fizycznie wypłacone wynagrodzenie, jak i wszelkiego rodzaju dodatki, nagrody i inne świadczenia wypłacane w związku w wykonywaną przez pracownika pracą.

Natomiast składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) związane z zatrudnieniem wspólnika spółki osobowej na podstawie umowy o pracę w części, w której zobowiązany do ich uiszczania jest pracodawca, stanowią koszy uzyskania przychodów dla wszystkich wspólników spółki osobowej. Koszty uzyskania przychodów stanowią również opłacone składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli pracodawca jest zobowiązany do ich opłacania za zatrudnionego pracownika.

W związku z powyższym należy skazać, że wartość pracy własnej Wnioskodawcy stanowi wartość wynagrodzenia brutto wynikająca z umowy o pracę. Wartości pracy własnej nie należy powiększać o obowiązkowe składki na ZUS płacone ze środków pracodawcy-płatnika na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, które stanowią dla Wnioskodawcy (wspólnika spółki osobowej) koszty uzyskania przychodów, w wysokości określonej w art. 8 ust. 1 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, stosownie do artykułu 8 ust. 1, ust. 2 oraz art. 22 ust. 1 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę za zarządzanie przedsiębiorstwem przez jednego ze wspólników (Wnioskodawcę), nie będzie stanowiło dla tego wspólnika (Wnioskodawcy) kosztu uzyskania przychodów. Jednakże kosztem uzyskania przychodów dla tego wspólnika (Wnioskodawcy) - proporcjonalnie do posiadanych przez niego udziałów w spółce #8722; będzie wartość opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe), Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, związane z jego zatrudnieniem w spółce na podstawie umowy o pracę, które zobowiązany jest uiszczać pracodawca.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie kosztów uzyskania przychodów oraz w zakresie wartości pracy własnej jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.