ILPB1/4511-1-1514/15-2/TW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2015 r. (data wpływu 9 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia spółce jawnej nieoprocentowanych pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia spółce jawnej nieoprocentowanych pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca będący osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce jest wspólnikiem Spółki jawnej z siedzibą w Polsce. Drugim wspólnikiem w Spółce jawnej jest żona Wnioskodawcy. Zgodnie z umową Spółki jawnej Wnioskodawca posiada 90% udziału w zyskach spółki, a jego żona posiada 10% udziału w zyskach spółki. W małżeństwie wspólników spółki istnieje ustrój wspólności majątkowej, a małżonkowie nie zawarli małżeńskich umów majątkowych. Wnioskodawca wraz z żoną zamierzają udzielić Spółce jawnej, w której są wspólnikami, nieoprocentowanych pożyczek z przeznaczeniem na sfinansowanie realizowanej przez spółkę inwestycji budowlanej. Pożyczki zostaną udzielone ze środków finansowych stanowiących wspólny majątek małżonków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z udzieleniem nieoprocentowanych pożyczek Spółce jawnej, w zakresie w jakim Wnioskodawca uczestniczy w zyskach Spółki jawnej, powstanie dla Wnioskodawcy przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie przez Wnioskodawcę wraz z żoną ze wspólnego majątku nieoprocentowanych pożyczek Spółce jawnej, nie będzie skutkować powstaniem po jego stronie przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych spółki jawne są spółkami osobowymi podobnie jak spółki komandytowe, spółki partnerskie i spółki komandytowo-akcyjne. Na gruncie przepisów podatkowych spółki osobowe prawa handlowego, niebędące osobami prawnymi, nie są podatnikami podatku dochodowego (z wyjątkiem spółek komandytowo-akcyjnych). Podatnikami w zakresie podatku dochodowego są wspólnicy spółek osobowych i w zależności od tego czy wspólnikami są osoby fizyczne czy też osoby prawne stosuje się do opodatkowania dochodów przypadających na poszczególnych wspólników ustawy o PIT lub CIT.

Zgodnie z przepisami art. 8 ust. 1 ustawy o PIT przychody z udziału w spółce niebędącej osoba prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku.

Zasadę tę stosuje się również do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2).

W tym stanie rzeczy dochody z udziału w spółce osobowej podlegają opodatkowaniu osobno u każdego wspólnika proporcjonalnie do jego udziału w zysku.

Na mocy przepisu art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, przychody wspólnika spółki osobowej prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą z tytułu udziału w tej spółce uważa się za przychody z działalności gospodarczej.

Stosownie do postanowień art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w ww. przepisach, są zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie w majątku podatnika mające wymiar finansowy. Za takie przysporzenie mogłoby być uznane przyznanie spółce prawa do korzystania z pożyczki przez osobę trzecią bez konieczności zapłaty odsetek a także udzielenie nieoprocentowanej pożyczki spółce przez innego wspólnika. W konsekwencji otrzymanie nieoprocentowanej pożyczki od osoby trzeciej stanowiłoby korzyść wspólników spółki w postaci nieodpłatnego korzystania z obcego kapitału i tym samym konieczność opodatkowania wspólników z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Nie można natomiast uznać za przysporzenie w majątku podatnika sytuacji, w której udziela on nieoprocentowanej pożyczki spółce osobowej w której jest wspólnikiem. Świadczenie wspólnika na rzecz spółki jawnej z tytułu udzielenia spółce nieoprocentowanej pożyczki z podatkowego punktu widzenia będzie w istocie świadczeniem dla "samego siebie" w zakresie w jakim ten wspólnik uczestniczy w zyskach spółki.

Zatem w sytuacji zdarzenia przyszłego opisanego w pkt 67, po stronie Wnioskodawcy udzielającego wraz z żoną nieoprocentowanej pożyczki Spółce jawnej nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Opinii tej nie zmienia udzielenie pożyczki przez oboje małżonków będących wspólnikami spółki wobec faktu, że pożyczki zostaną przyznane ze wspólnego majątku małżonków.

Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach podatkowych np. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2015 r. nr IPPB1/415-1369/14-2/EC, z dnia 25 października 2011 r. nr IPPB1/415-980/10-2/EC, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 marca 2011 r. nr IPPBI/1/415-1240/10/AB i z dnia 11 lutego 2014 r. nr IBPBI/1/415-1129/13/BK a także Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 15 października 2014 r. nr ITPB1/415-770/14/WM. Także w orzecznictwie sadów administracyjnych powszechny jest pogląd, że udzielenie przez wspólnika nieoprocentowanej pożyczki spółce osobowej nie powoduje przychodu dla tego wspólnika z tytułu nieodpłatnych świadczeń np. wyrok NSA z dnia 8 kwietnia 2011 r. sygn. akt II FSK 2115/09, wyrok WSA w Krakowie z dnia 8 marca 2007 r. sygn. akt I SA/Kr 1146/04.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, nie jest zatem podatnikiem podatków dochodowych, a dochody tej spółki nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników tej spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce jawnej uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki jawnej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przy czym #8722; w myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy - przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, m.in., że Wnioskodawca wraz z żoną zamierzają udzielić Spółce jawnej, w której są wspólnikami, nieoprocentowanych pożyczek z przeznaczeniem na sfinansowanie realizowanej przez spółkę inwestycji budowlanej. Pożyczki zostaną udzielone ze środków finansowych stanowiących wspólny majątek małżonków. W małżeństwie wspólników spółki istnieje ustrój wspólności majątkowej, a małżonkowie nie zawarli małżeńskich umów majątkowych.

W związku z tym Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w związku z udzieleniem nieoprocentowanych pożyczek Spółce jawnej, w zakresie w jakim Wnioskodawca uczestniczy w zyskach Spółki jawnej, powstanie dla Wnioskodawcy przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

W rozpatrywanej sprawie należy zwrócić szczególną uwagę na przepisy regulujące ustrój majątkowy pomiędzy małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 31 § 2 ww. Kodeksu, do majątku wspólnego należą w szczególności:

Natomiast art. 34¹ ww. Kodeksu stanowi, że każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Powyższe przepisy określają charakter prawny majątkowej wspólności ustawowej małżonków jako współwłasność łączną, co oznacza, że udziały w tej wspólności nie są określone w okresie jej trwania. Inaczej mówiąc, z bezudziałowego charakteru małżeńskiej wspólności ustawowej wynika bezudziałowy charakter współposiadania składników majątku wspólnego.

Udzielenie przez Wnioskodawcę nieoprocentowanych pożyczek, o których mowa we wniosku ze środków wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków na rzecz spółki jawnej, nie skutkuje powstaniem przychodu z nieodpłatnych świadczeń po stronie Wnioskodawcy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że środki pieniężne, z których Wnioskodawca udzieli pożyczki, będą objęte małżeńską wspólnością majątkową #8722; współwłasnością łączną. Z podatkowego punktu widzenia jest to zatem świadczenie dla samego siebie w takim zakresie, w jakim przychody i koszty spółki osobowej stanowią przychody i koszty Wnioskodawcy. W takim przypadku u tego wspólnika nie wystąpi przychód, w tym także przychód z nieodpłatnych świadczeń z tytułu uczestnictwa w spółce, która otrzymała takie nieodpłatne świadczenie. W sensie podatkowym wspólnik ten świadczy bowiem samemu sobie - ze środków stanowiących wspólność majątkową małżonków.

Zatem, udzielenie spółce jawnej nieoprocentowanych pożyczek przez Wnioskodawcę nie będzie stanowić o powstaniu przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia po stronie Wnioskodawcy - wspólnika tej spółki. Wynika to z faktu objęcia środków pieniężnych, z których Wnioskodawca udzieli pożyczki, małżeńską wspólnością majątkową #8722; współwłasnością łączną.

Jednocześnie udzielenie spółce jawnej nieoprocentowanej pożyczki przez żonę Zainteresowanego nie będzie stanowić o powstaniu przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia po stronie Wnioskodawcy. Wynika to także z faktu objęcia środków pieniężnych, z których żona Zainteresowanego udzieli pożyczki, małżeńską wspólnością majątkową.

Podsumowując, w związku z udzieleniem nieoprocentowanych pożyczek Spółce jawnej, w zakresie w jakim Wnioskodawca uczestniczy w zyskach Spółki jawnej, nie powstanie dla Wnioskodawcy przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism organów podatkowych, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.) zostały one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.