ILPB1/4511-1-1452/15-2/TW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2015 r. (data wpływu 23 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 23 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie rozporządzenia MPiPS z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, w Spółdzielni obowiązuje wewnętrzne Zarządzenie nr, zgodnie z którym pracownik może ubiegać się o zwrot kosztów poniesionych na zakup okularów korygujących wzrok po spełnieniu łącznie niżej wymienionych warunków:

* użytkuje w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy (minimum 4 godziny dziennie),

* jest ujęty w wykazie pracowników obsługujących monitory ekranowe,

* okaże wyniki badań okulistycznych, przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej stwierdzające potrzebę stosowania okularów korygujących wzrok.

Zgodnie z § 10 pkt 3 powyższego zarządzenia uprawnienia do wymiany szkieł (niezależnie od daty przydziału okularów) przysługują również pracownikowi w przypadku, gdy lekarz zakładowy na podstawie dodatkowego badania profilaktycznego stwierdzi zasadność ponownej korekcji wzroku. Zgodę na dodatkowe badania profilaktyczne przed upływem wyznaczonego przez lekarza terminu kolejnych badań profilaktycznych wyraża pracodawca na wniosek pracownika.

Wnioskodawca zapewnia pracownikom okulary lub szkła korekcyjne o wartości określonej w załączniku do Zarządzenia nr.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wobec powyższego, poniesiony przez pracodawcę koszt dodatkowego badania okulistycznego oraz koszt zakupu szkieł korekcyjnych udokumentowany zaświadczeniem lekarskim o konieczności ich wymiany stanowi dla pracownika przychód, od którego należy naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, pracodawca zobowiązany jest w myśl § 8 ust. 2 rozporządzenia MPiPS do zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Pracodawca zgodnie z art. 207 § 1 Kodeksu pracy, ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Zgłoszenie przez pracownika pogorszenia wzroku należy traktować jako zmianę stanu zdrowia, a tym samym brak możliwości wykonywania przez pracownika dotychczasowej pracy.

W myśl art. 207 § 21 Kodeksu pracy wszelkie koszty związane z bezpieczeństwem i higieną pracy ponosi pracodawca i w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników.

W takiej sytuacji koszt dodatkowego badania zrefundowany przez pracodawcę oraz koszt zakupu szkieł korygujących sfinansowany do wysokości określonej zarządzeniem wewnętrznym stanowi przychód pracownika wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o p.d.o.f.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11), z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych (art. 39 ust. 1 ww. ustawy).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), w art. 207 zawiera ogólną normę nakładającą na pracodawcę odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 Kodeksu pracy), a koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników (art. 207 § 21 ww. Kodeksu).

W ramach obowiązków wynikających z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest między innymi zobligowany do finansowania z własnych środków kosztów badań wstępnych (przed podjęciem pracy), a także badań okresowych i kontrolnych pracowników (art. 229 Kodeksu pracy).

Uszczegółowieniem tych regulacji są przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia, badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Skierowanie to powinno zawierać między innymi określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane.

Wskazać również należy na postanowienia § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), z których wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02, OSNP 2004 Nr 12, poz. 209) wskazał, że "aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika".

Podkreślenia wymaga, że brak jest w tych przepisach regulacji, która ograniczałaby prawo pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy formalnie zachowuje jeszcze ważność wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie. Przeciwnie, biorąc pod uwagę ciążący na pracodawcy generalny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgłoszenie pracodawcy przez pracownika pogorszenia stanu zdrowia, powinno skłonić pracodawcę do skierowania pracownika na badania profilaktyczne.

Stąd niewątpliwie pogorszenie wzroku pracownika należy traktować jako zmianę jego stanu zdrowia, uzasadniającą konieczność wcześniejszego niż wynikałoby to z obowiązującego zaświadczenia lekarskiego, przeprowadzenia badania lekarskiego.

Wynik badania okulistycznego wskazujący na konieczność stosowania lub wymiany okularów, obliguje pracodawcę do zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza.

W takiej sytuacji, refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów zakupu okularów korekcyjnych dokonana przez Wnioskodawcę, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, objęty zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, Wnioskodawca jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych nie jest zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku oraz powołane przepisy uznać należy, że zwrot kosztów zakupu szkieł korekcyjnych korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym na płatniku nie ciąży obowiązek obliczania i pobierania zaliczki na podatek dochodowy z tego tytułu.

Koszt badania okulistycznego poniesiony przez Wnioskodawcę nie stanowi przychodu pracownika w rozumieniu przepisów ustawy.

W świetle powyższego za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.