ILPB1/4511-1-1340/15-2/AN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2015 r. (data wpływu 25 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej - jest prawidłowe,

* skutków podatkowych otrzymania w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej wierzytelności z tytułu Pożyczki - jest prawidłowe,

* skutków podatkowych spłaty Pożyczki w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej - jest prawidłowe.

W dniu 25 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej, skutków podatkowych otrzymania w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej wierzytelności z tytułu Pożyczki oraz skutków podatkowych spłaty Pożyczki w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca będzie jednym ze wspólników spółki Osobowej (dalej "Spółka Osobowa") powstałej w wyniku przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przy czym powstała w wyniku przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Osobowa będzie spółką jawną bądź spółką komandytową.

Rozważanie jest udzielenie przez Spółkę Osobową albo spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w wyniku której przekształcenia powstanie Spółka Osobowa, oprocentowanej pożyczki na rzecz Wnioskodawcy (dalej "Pożyczka"). Majątek jaki będzie posiadać Spółka Osobowa to środki pieniężne oraz, w przypadku udzielenia Pożyczki, wierzytelność o jej spłatę wraz z odsetkami.

Obecnie rozważane jest zakończenie w przyszłości działalności Spółki Osobowej, które ma mieć miejsce w wyniku jej likwidacji albo na podstawie art. 67 § 1 Kodeksu spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm. dalej "k.s.h."), tj. w inny sposób aniżeli w wyniku przeprowadzenia jej likwidacji - w wyniku jednomyślnej uchwały wspólników Spółki Osobowej.

W wyniku zakończenia działalności Spółki Osobowej, jej Wspólnicy, a w tym Wnioskodawca, otrzymają środki pieniężne będące w posiadaniu tej spółki. Ponadto rozważane jest również przyznanie Wnioskodawcy przysługującej Spółce Osobowej wierzytelności o spłatę Pożyczki wraz z odsetkami.

W wyniku powyższego, zobowiązanie z tytułu Pożyczki wygaśnie, bowiem dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednej osobie przymiotu wierzyciela i dłużnika.

Ponadto, alternatywnie do przyznania Wnioskodawcy wierzytelności o spłatę Pożyczki wraz z odsetkami, rozważane jest dokonanie spłaty tej pożyczki wraz z odsetkami przez Wnioskodawcę po likwidacji Spółki Osobowej albo po zakończeniu działalności Spółki Osobowej w inny sposób niż poprzez jej likwidację. Przy tym umowa Spółki Osobowej będzie przewidywać, że wszelkie środki pieniężne wypłacone na jej rzecz po zakończeniu jej działalności i podziale majątku w wyniku jej likwidacji albo po zakończeniu jej działalności w inny sposób niż poprzez likwidację, będą podlegać wypłacie na rzecz byłych wspólników albo byłego wspólnika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych, w wyniku likwidacji albo zakończenia działalności Spółki Osobowej w inny sposób aniżeli poprzez jej likwidację (na podst. art. 67 § 1 k.s.h. albo na podst. art. 67 § 1 k.s.h. w zw. z art. 103 § 1 k.s.h.), będzie neutralne podatkowo nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

2. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę, w wyniku likwidacji albo zakończenia działalności Spółki Osobowej w inny sposób aniżeli poprzez jej likwidację, wierzytelności z tytułu Pożyczki będzie neutralne podatkowo i nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

3. Czy jeżeli do spłaty Pożyczki udzielonej przez Spółkę Osobową (ewentualnie spółkę z o.o., z przekształcenia której powstanie ta spółka osobowa) dojdzie po jej likwidacji lub po zakończeniu działalności Spółki Osobowej w inny sposób niż poprzez jej likwidację, to wypłata na rzecz wspólników (wspólnika) Spółki Osobowej środków pieniężnych pochodzących ze spłaty Pożyczki, będzie neutralne podatkowo i nie doprowadzi do powstania po ich stronie (jego stronie) przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad 1.

W opinii Wnioskodawcy, otrzymanie przez niego, w wyniku likwidacji Spółki Osobowej albo zakończenia działalności Spółki Osobowej w inny sposób aniżeli w wyniku jej likwidacji (na podstawie art. 67 § 1 k.s.h. lub na podst. art. 67 § 1 k.s.h. w zw. z art. 103 § 1 k.s.h.), środków pieniężnych będzie neutralne podatkowo i nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Spółka Osobowa, jako spółka niebędąca osobą prawną, nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, co wynika z art. 5a pkt 26 ustawy o PIT. W związku z powyższym, dochody osiągane przez spółkę osobową nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, natomiast opodatkowaniu tym podatkiem podlegają dochody wspólników uzyskiwane z udziału w spółce osobowej.

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT przychody z udziału w spółce osobowej u każdego wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza, a za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). W ustawie o PIT występuje zróżnicowanie zasad opodatkowania majątku otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki, w zależności od tego czy otrzymuje on ten majątek w formie pieniężnej i niepieniężnej.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 (przychody z działalności gospodarczej), nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. Niewątpliwie, w prawie podatkowym a zwłaszcza w przypadku wykładni przepisów prawa podatkowego wprowadzającego ulgi i zwolnienia podatkowe, obowiązuje prymat wykładni językowej.

Powyższe, zostało wielokrotnie potwierdzone w wyrokach Naczelnego Sądu Najwyższego. Przykładowo warto wskazać na wyrok NSA z dnia 22 września 2010 r. (sygn. akt II FSK 818/09, SIP Legalis), z treści którego wynika, że "wykładnia językowa jest nie tylko punktem wyjścia wykładni prawa, ale także zakreśla jej granice. Próba dokonania wykładni, która byłaby sprzeczna z językowym znaczeniem przepisu prawa byłaby naruszeniem zasady praworządności. (...) Aby ustalić ten sens można odwołać się do kontekstu językowego, systemowego i funkcjonalnego interpretowanego przepisu prawa, zgodnie z przyjętymi w judykaturze dyrektywami wykładni językowej, systemowej i funkcjonalnej. Sięgając po pozajęzykowe metody wykładni, należy pamiętać, że ich wynik musi się mieścić w językowym znaczeniu słów tworzących dany przepis prawa, gdyż przyjęcie wyniku wykładni, który ewidentnie jest nie do pogodzenia z szeroko rozumianym znaczeniem interpretowanych zwrotów byłoby równoznaczne z wykładnią contra legem".

Co istotne w dalszej części cytowanego wyroku wskazano, że tak zarysowane granice wykładni prawa są normatywnie zabezpieczone przez przepisy rangi konstytucyjnej, gdyż zgodnie z przyjętą w judykaturze i doktrynie zasadą pierwszeństwa wykładni językowej w procesie wykładni prawa, należy w pierwszej kolejności opierać się na rezultatach wykładni językowej, a dopiero w przypadku dalszych wątpliwości lub w celu wzmocnienia wyniku wykładni językowej sięgać kolejno po wykładnię systemową lub funkcjonalną. W prawie podatkowym pogląd ten znajduje swoje oparcie w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483; dalej w skrócie: Konstytucji RP), w myśl którego każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Ustawa jest tekstem zapisanym w języku polskim, zatem każdy podatnik może poznać treść prawa podatkowego w oparciu o reguły językowe. Podatnik nie jest zobowiązany do znania pozajęzykowych metod wykładni. Zatem w pierwszej kolejności należy sięgać po te dyrektywy wykładni, które są wspólne dla adresatów norm prawa podatkowego i instytucji stosujących prawo". W konsekwencji NSA doszedł do wniosku, że "w rozumowaniu interpretacyjnym przy wykładni przepisów regulujących zwolnienia podatkowe można więc sięgnąć po wykładnię systemową i funkcjonalną (w tym celowościową), jednakże pod warunkiem, że nie będzie to służyło przeprowadzeniu wykładni rozszerzającej. Takim dopuszczalnym zastosowaniem dyrektyw wykładni pozajęzykowych jest np. posłużenie się argumentami systemowymi i funkcjonalnymi w celu wzmocnienia wyniku wykładni językowej".

Analiza art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, prowadzi do jednoznacznego wniosku, że do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. Powyższe zostało zresztą potwierdzone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 15 stycznia 2015 r. (sygn. akt I SA/Gl 651/14), w którym podkreślono, że "Sąd podziela pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 sierpnia 2012 r. sygn. akt II FSK 47/11 (https://cbois.nsa.gov.pl), o szczególnym znaczeniu prymatu wykładni językowej w przypadku wykładni przepisów prawa podatkowego wprowadzającego ulgi i zwolnienia podatkowe. Co prawda prymat wykładni językowej nie jest bezwzględny, jednak odejście od jej wyników jest dopuszczalne, gdy są one nieracjonalne i absurdalne oraz gdy naruszają wartości konstytucyjne".

Natomiast "odczytując art. 14 ust. 3 pkt 10 PDoFizU za pomocą dyrektyw językowych Sąd stwierdza, że nie różnicuje on skutków podatkowych związanych z likwidacją spółki osobowej, ani w zależności od sposobu powstania tej spółki, ani w zależności od statusu wspólnika w spółce likwidowanej czy przekształconej, ani też w zależności od sposobu opodatkowania dochodu wspólnika z tytułu udziału w spółce. Regulacja jest precyzyjna, jasna i dla zrozumienia treści tego przepisu nie jest konieczne odwołanie się do wyników wykładni pozajęzykowej". W konsekwencji, w ślad za poglądem wyrażonym przez WSA w Gliwicach, należy dojść do wniosku, że "wykładnia językowa tego przepisu prowadzi do jednoznacznego rezultatu, tożsamego dla wszystkich wspólników likwidowanych spółek osobowych. Wskazuje, że do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki".

W związku z powyższym, jeżeli wspólnik likwidowanej spółki osobowej i cywilnej otrzymuje środki pieniężne - to po jego stronie nie powstaje przychód z tego tytułu. Przy tym, w omawianym przypadku nie ma znaczenia fakt, że do zakończenia działalności Spółki Osobowej dojdzie w inny sposób aniżeli w wyniku przeprowadzenia jej likwidacji. Jak wynika z art. 67 § 1 k.s.h. w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

Pomimo, iż w art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT jest mowa o środkach pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki, to brak jest podstaw do przyjęcia, że w przypadku spółek osobowych (z wyłączeniem spółki komandytowo-akcyjnej) chodzi tylko i wyłącznie o zakończenia działalności spółki w wyniku przeprowadzenia jej likwidacji zgodnie z art. 67-85 k.s.h. Pod pojęciem "likwidacji" użytym w tym przepisie należy rozumieć każdy, dopuszczalny i zgodny z przepisami prawa sposób ustania bytu prawnego takiej spółki, w wyniku którego dochodzi m.in. do podziału pomiędzy wspólników majątku spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku likwidacji Spółki Osobowej albo zakończenia działalności Spółki Osobowej w inny sposób aniżeli w wyniku jej likwidacji (na podstawie art. 67 § 1 k.s.h.), środków pieniężnych będzie neutralne podatkowo i nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zaprezentowane powyżej stanowisko zasługuje na uwzględnienie tym bardziej, że jest ono zgodne z innymi interpretacjami indywidualnymi wydawanymi przez Dyrektorów Izb Skarbowych jak chociażby interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 lipca 2015 r. (ILPB1/4511-1-510/15-2/AA).

Ad 2.

W opinii Wnioskodawcy, otrzymanie przez niego w wyniku zakończenia działalności Spółki Osobowej wierzytelności z tytułu Pożyczki będzie neutralne podatkowo i nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Spółka jawna, jako spółka niebędąca osobą prawną, nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, co wynika z art. 5a pkt 26 ustawy o PIT.

W związku z powyższym, dochody osiągane przez spółkę jawną nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, natomiast opodatkowaniu tym podatkiem podlegają dochody wspólników uzyskiwane z udziału w spółce jawnej. Powyższe dotyczy analogicznie spółek komandytowych. Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT przychody z udziału w spółce osobowej u każdego wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza, a za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). W ustawie o PIT występuje zróżnicowanie zasad opodatkowania majątku otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki, w zależności od tego czy otrzymuje on ten majątek w formie pieniężnej i niepieniężnej.

Jeżeli wspólnik likwidowanej spółki osobowej i cywilnej otrzymuje środki pieniężne - to po jego stronie nie powstaje przychód z tego tytułu, jeżeli natomiast otrzymuje inne składniki majątku - to ich wartość stanowi przychód tego wspólnika ale dopiero w momencie zbycia tego składnika majątku.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy. Natomiast stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 17 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, prowadzonych samodzielnie oraz otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki.

W zdarzeniu przyszłym, opisanym w stanie faktycznym dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednej osobie przymiotu wierzyciela i dłużnika. Po zakończeniu działalności Spółki Osobowej, na Wnioskodawcy będzie spoczywał dług względem Spółki Osobowej z tytułu Pożyczki.

Jednocześnie, po zakończeniu działalności Spółki Osobowej, wierzytelność przysługująca tej spółce z tytułu Pożyczki będzie przynależeć Wnioskodawcy. Zatem wierzycielem i dłużnikiem zobowiązania z tytułu Pożyczki będzie ta sama osoba, wskutek czego zobowiązanie to przestanie istnieć. Innymi słowy, wierzytelność przestanie istnieć wobec zaniku istotnych elementów stosunku zobowiązaniowego, brak będzie bowiem stron, z których każda reprezentowałaby przeciwstawne interesy.

Jednocześnie, w omawianym przypadku nie dojdzie do umorzenia lub przedawnienia zobowiązań w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT, zgodnie z którym przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy. Bowiem umorzenie oznacza zmniejszenia lub zlikwidowania zobowiązania poprzez uzyskanie zrzeczenia się należności przez wierzyciela. Tymczasem w omawianym stanie faktycznym, nie będzie miało miejsce wyrażenie przez wierzyciela oświadczenia woli o zrzeczeniu się należności. W związku z powyższym, w momencie otrzymania przez Wnioskodawcę wierzytelności z tytułu Pożyczki, dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania z tytułu pożyczki.

W konsekwencji powyższego, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stąd otrzymanie przez Wnioskodawcę, w wyniku zakończenia działalności Spółki Osobowej, wierzytelności z tytułu Pożyczki będzie neutralne podatkowo i nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zaprezentowane powyżej stanowisko zasługuje na uwzględnienie tym bardziej, że jest ono zgodne z innymi interpretacjami indywidualnymi wydawanymi przez Dyrektorów Izb Skarbowych jak chociażby interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 lipca 2015 r. (IBPBI/1/4511-332/15/ŚS), czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2013 r. (IPTPB3/423-11/13-3/GG).

Ad 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli do spłaty Pożyczki udzielonej przez Spółkę Osobową (ewentualnie spółkę z o.o., z której przekształcenia powstała ta spółka osobowa) dojdzie po jej likwidacji lub po zakończeniu działalności Spółki Osobowej w inny sposób niż poprzez jej likwidację, to wypłata na rzecz Wnioskodawcy tych środków pieniężnych będzie neutralna podatkowo i nie doprowadzi do powstania po jej stronie przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 (przychody z działalności gospodarczej), nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. W związku z powyższym, jeżeli wspólnik likwidowanej spółki osobowej i cywilnej otrzymuje środki pieniężne - to po jego stronie nie powstaje przychód z tego tytułu.

Przy tym nie ma znaczenia, czy wspólnik otrzymuje te środki bezpośrednio przy zakańczaniu działalności spółki osobowej i podziale jej majątku, czy też w wyniku późniejszej wypłaty środków przynależnych spółce osobowej, która została już zlikwidowana (albo też jej działalność została zakończona w inny sposób niż poprzez jej likwidację). Zatem jeżeli do spłaty Pożyczki udzielonej przez Spółkę Osobową dojdzie po jej likwidacji lub po zakończeniu działalności Spółki Osobowej w inny sposób niż poprzez jej likwidację, to wypłata na rzecz wspólników środków pieniężnych pochodzących ze spłaty Pożyczki będzie neutralna podatkowo i nie doprowadzi do powstania po ich stronie przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Stosownie do przepisu art. 4 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, określenie spółka osobowa oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.

W myśl art. 58 ww. ustawy rozwiązanie spółki powodują:

Stosownie do treści art. 67 § 1 Kodeksu spółek handlowych, w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

Likwidacja jest traktowana na równi z rozwiązaniem spółki na gruncie ustaw podatkowych.

W myśl art. 51 Kodeksu spółek handlowych każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.

Spółka osobowa to spółka prawa handlowego, która nie posiada osobowości prawnej. Posiada jednak podmiotowość prawną, co oznacza, że może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Może także posiadać własny majątek, odrębny od majątków jej wspólników.

Dochody spółek niebędących osobami prawnymi nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników takiej spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce niebędącej podatnikiem podatku dochodowego uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki jawnej bądź komandytowej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną (art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jak podaje przepis art. 5a pkt 26 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną - oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione zostały źródła przychodów, do których w pkt 3 zaliczono pozarolniczą działalność gospodarczą.

Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta została w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z jego treścią, działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:

- prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - co do zasady - należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 ww. ustawy.

Analizując skutki podatkowe likwidacji/rozwiązania spółki osobowej należy wskazać, że w myśl art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Przyjęcie tej zasady jest podyktowane faktem, że podatnikiem podatku dochodowego z udziału w zyskach spółki niebędącej osobą prawną jest wspólnik tej spółki. Zyski osiągane przez tę spółkę, w czasie jej trwania, są na bieżąco uwzględniane u wspólników, jako przychody i koszty z udziału w niej.

Nie będą stanowiły przychodu również środki pieniężne pochodzące z zysku osiągniętego przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zyski te bowiem, w myśl art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegają opodatkowaniu na moment przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę osobową (jawną lub komandytową), o ile zyski takie na moment przekształcenia będą w takiej spółce występowały.

A zatem, stosownie do treści art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymanie wypracowanych w spółce osobowej środków pieniężnych, w związku z jej likwidacją/rozwiązaniem, nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że rozważanie jest udzielenie przez Spółkę Osobową albo spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w wyniku której przekształcenia powstanie Spółka Osobowa, oprocentowanej pożyczki na rzecz Wnioskodawcy (dalej "Pożyczka"). Majątek jaki będzie posiadać Spółka Osobowa to środki pieniężne oraz, w przypadku udzielenia Pożyczki, wierzytelność o jej spłatę wraz z odsetkami. Obecnie rozważane jest zakończenie w przyszłości działalności Spółki Osobowej, które ma mieć miejsce w wyniku jej likwidacji albo na podstawie art. 67 § 1 Kodeksu spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm. dalej "k.s.h."), tj. w inny sposób aniżeli w wyniku przeprowadzenia jej likwidacji - w wyniku jednomyślnej uchwały wspólników Spółki Osobowej. W wyniku zakończenia działalności Spółki Osobowej, jej Wspólnicy, a w tym Wnioskodawca, otrzymają środki pieniężne będące w posiadaniu tej spółki. Ponadto rozważane jest również przyznanie Wnioskodawcy przysługującej Spółce Osobowej wierzytelności o spłatę Pożyczki wraz z odsetkami. W wyniku powyższego, zobowiązanie z tytułu Pożyczki wygaśnie, bowiem dojdzie do konfuzji, czyli połączenia w jednej osobie przymiotu wierzyciela i dłużnika.

W myśl art. 14 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez środki pieniężne, o których mowa w ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również wartość wierzytelności uprzednio zarachowanej jako przychód należny, pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług oraz wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki - z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek od takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika.

Powyższe przepisy w zależności od kategorii wierzytelności zrównują podatkowe traktowanie tych zdarzeń z wypłatą środków pieniężnych lub otrzymaniem przez wspólnika składnika majątkowego.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że z wyłączenia na podstawie art. 14 ust. 8 w związku z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą korzystać tylko wierzytelności, które były uprzednio zarachowane jako przychód należny w spółce osobowej oraz wierzytelności wynikające z pożyczek udzielonych przez spółkę osobową.

Z powyższego wyłączenia nie mogą korzystać wierzytelności wynikające z pożyczek udzielonych przez Spółkę kapitałową.

Otrzymanie tych wierzytelności należy utożsamiać z otrzymaniem składnika majątkowego.

W związku z powyższym odnosząc się do problematyki w zakresie skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawcę z tytułu likwidacji spółki jawnej wierzytelności pożyczkowych wynikających z pożyczek udzielonych przez Spółkę kapitałową oraz otrzymania aktywów niepieniężnych, wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki.

Z treści art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ww. ustawy wynika natomiast, że do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki - jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.

W przypadku gdy w wyniku likwidacji/rozwiązania spółki osobowej, podatnik otrzyma określone składniki majątku, na moment likwidacji spółki nie powstanie przychód z działalności gospodarczej. Przychód ten powstaje dopiero w momencie ewentualnego odpłatnego zbycia otrzymanych w wyniku likwidacji spółki składników majątku, z zastrzeżeniem warunków, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, że instytucja prawa confusio (konfuzja) polega na wygaśnięciu zobowiązania (wierzytelności i długu) wskutek połączenia podmiotu wierzyciela i dłużnika w jednej osobie.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie umorzenia zobowiązania ma węższe znaczenie niż na gruncie prawa cywilnego. Umorzeniem zobowiązania w rozumieniu przepisów omawianej ustawy podatkowej jest zwolnienie dłużnika z obowiązku jego wykonania, tj. zwolnienie go z długu. Instytucję tę reguluje art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

W wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej Wnioskodawca otrzyma wierzytelność spółki wobec samego siebie. W wyniku takiego działania nastąpi wygaśnięcie zobowiązania poprzez tzw. konfuzję (confusio), powodującą wygaśnięcie prawa podmiotowego (wierzytelności spółki wobec wspólnika) na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (wspólnika) prawa (wierzytelności) i sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania wspólnika wobec spółki).

W świetle powyższego, wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy nastąpi z mocy prawa, wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika (tzw. konfuzja), a nie w wyniku zwolnienia z długu.

Jednocześnie podkreślić należy, że konfuzja nie wypełnia dyspozycji art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć pod pojęciem "nieodpłatny". Przepisy ustawy o podatku dochodowym określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego "nieodpłatny" znaczy tyle, co "niewymagający opłaty" (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN; www.sjp.pwn.pl).

Świadczenie nieodpłatne związane jest ze zdarzeniami prawnymi i gospodarczymi o charakterze zobowiązaniowym, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem nie będzie więc przysporzenie "samemu sobie". W sytuacji, gdy po obu stronach stosunku zobowiązaniowego stoją te same osoby, są one jednocześnie uprawnionymi i zobowiązanymi, zachodzi tzw. konfuzja, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. Brak stosunku zobowiązaniowego wyklucza jakiekolwiek świadczenie, w tym świadczenie nieodpłatne

Tak więc, na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki Osobowej, poprzez konfuzję następującą w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej, na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (Wnioskodawcy) prawa (wierzytelności Spółki Osobowej wobec Wnioskodawcy) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki Osobowej), nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, na gruncie tych przepisów, jeżeli do spłaty Pożyczki udzielonej przez Spółkę Osobową (ewentualnie spółkę z o.o. z której przekształcenia powstała ta Spółka Osobowa) dojdzie po rozwiązaniu/likwidacji Spółki Osobowej, to wypłata na rzecz Wnioskodawcy tych środków pieniężnych będzie neutralna podatkowo i nie doprowadzi do powstania po jego stronie przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z ww. art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przychodów, do przychodów o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Podsumowując, otrzymanie przez Wnioskodawcę, jako wspólnika Spółki Osobowej (jawnej bądź komandytowej) środków pieniężnych oraz wierzytelności z tytułu Pożyczki a także wypłata na rzecz wspólników Spółki Osobowej środków pieniężnych pochodzących ze spłaty Pożyczki w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej, nie będzie skutkować powstaniem po jego stronie przychodu podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

* skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej - jest prawidłowe,

* skutków podatkowych otrzymania w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej wierzytelności z tytułu Pożyczki - jest prawidłowe,

* skutków podatkowych spłaty Pożyczki w wyniku likwidacji/rozwiązania Spółki Osobowej - jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto należy nadmienić, że zgodnie z przepisem art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy.

W związku z tym, zaznacza się, że interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawcy i nie ma zastosowania do pozostałych wspólników Spółki Osobowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.