ILPB1/415-980/11-7/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2011 r. (data wpływu 10 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym w dniach 26 października 2011 r. i 18 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie źródeł przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 19 października 2011 r. znak ILPB1/415-980/11-2/AA na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

W powyżej powołanym piśmie wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o wskazanie, czy przedmiotem zapytania jest kwestia opodatkowania wypłaconych osobom oddelegowanym do prac spisowych dodatków spisowych w zakresie ciążących na Urzędzie Gminy obowiązków płatnika... W przypadku odpowiedzi twierdzącej Wnioskodawca miał przeformułować zadane pytanie pod kątem ciążących na Urzędzie obowiązków płatnika oraz przedstawić własne stanowisko w tym zakresie.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 21 października 2011 r., a w dniu 26 października 2011 r. wniosek uzupełniono.

Analiza tego uzupełnienia wskazała, że Wnioskodawca nie przeformułował przedstawionego pytania pod kątem ciążących na Urzędzie obowiązków płatnika i nie przedstawił w tym zakresie własnego stanowiska.

Wobec powyższego w dniu 9 listopada 2011 r. wniosek dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie źródeł przychodów został rozstrzygnięty postanowieniem o pozostawieniu bez rozpatrzenia nr ILPB1/415-980/11-4/AA.

Jednocześnie w poz. 69 druku ORD-IN stanowiącego uzupełnienie wniosku "Pytanie przyporządkowane do stanu faktycznego (stanów faktycznych) lub zdarzenia przyszłego (zdarzeń przyszłych) przedstawionego w poz. 68" Wnioskodawca przedstawił nowe pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika:

"Czy my jako płatnik jesteśmy zobowiązani do pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy... "

Jednakże w części H poz. 70 druku ORD-IN nie przedstawiono własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej w odniesieniu do tak sformułowanego pytania.

W związku z powyższym pismem z dnia 9 listopada 2011 r., znak ILPB1/415-980/11-5/AA na podstawie art. 169 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków, o których mowa w art. 14b § 3 tej ustawy, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwań pod rygorem pozostawienia bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 14 listopada 2011 r., a w dniu 18 listopada 2011 r. wniosek uzupełniono o brakujące elementy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Pracownicy jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego oddelegowani przez komisarzy spisowych do pracy w biurach spisowych, za czas wykonywania prac spisowych zachowują prawo do wynagrodzenia u swojego pracodawcy. Osobom tym, jak również zastępcom komisarzy spisowych innym pracownikom jednostek służb statystyki publicznej, wykonującym prace spisowe, mogą być przyznane dodatki spisowe i nagrody, a gminnym komisarzom spisowym nagrody. W rozporządzeniu RM z dnia 24 listopada 2009 r. w sprawie wynagradzania za wykonywanie prac związanych z powszechnym spisem ludności i mieszkań NSP2011, zostały ustalone kryteria przyznawania i wysokości dodatków spisowych i nagród.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Czy Wnioskodawca jako płatnik jest zobowiązany do pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy.

Pytanie to wynika z uzupełnienia wniosku.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenia te zostały otrzymane w związku z wykonywaniem przez te osoby prac zleconych przez komisarzy spisowych, czyli inny podmiot niż pracodawca, dlatego też przychód z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, tj. źródła o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stosunku do których mają zastosowanie zryczałtowane 20% koszty uzyskania przychodu.

W związku z tym Wnioskodawca uważa, że niesłusznym jest pobieranie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Z przepisu art. 13 pkt 6 ww. ustawy wynika, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. (Dz. U. Nr 47, poz. 277), pracami spisowymi kieruje Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - jako Generalny Komisarz Spisowy. Zastępcami Generalnego Komisarza Spisowego są Dyrektor Centralnego Biura Spisowego oraz osoby wyznaczone przez Generalnego Komisarza Spisowego.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 3 ww. ustawy, na terenie gminy pracami spisowymi kieruje wójt (burmistrz, prezydent miasta) - jako gminny komisarz spisowy. Zastępcą gminnego komisarza spisowego jest osoba wyznaczona przez gminnego komisarza spisowego.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 powołanej ustawy, do wykonania prac spisowych Generalny Komisarz Spisowy, wojewódzcy komisarze spisowi oraz gminni komisarze spisowi tworzą odpowiednio:

W skład biur spisowych wchodzą oddelegowani przez komisarzy spisowych pracownicy jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego (art. 17 ust. 2 ww. ustawy). Pracą gminnego biura spisowego kieruje gminny komisarz spisowy. Pracę gminnego biura spisowego nadzoruje właściwy miejscowo dyrektor urzędu statystycznego (art. 17 ust. 5 ww. ustawy).

Z przepisu art. 20 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż prace spisowe są finansowane ze środków budżetu państwa ujmowanych w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.

Natomiast z ust. 4 tego artykułu wynika, iż pracownicy jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego, oddelegowani przez komisarzy spisowych do pracy w biurach spisowych, za czas wykonywania prac spisowych zachowują prawo do wynagrodzenia u swojego pracodawcy.

Osobom, o których mowa w ust. 4, zastępcom komisarzy spisowych i innym pracownikom jednostek służb statystyki publicznej wykonującym prace spisowe mogą być przyznawane dodatki spisowe i nagrody, a komisarzom spisowym - nagrody (art. 20 ust. 5 ww. ustawy).

Na podstawie art. 20 ust. 6 cyt. ustawy, Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, kryteria obliczania wynagrodzenia za wykonywanie czynności związanych ze spisem dla osób, o których mowa w ust. 3, oraz wysokość i kryteria przyznawania dodatków spisowych i nagród, o których mowa w ust. 5, uwzględniając rodzaj i złożoność prac oraz mając na uwadze prawidłowość gospodarowania środkami finansowymi przyznanymi na realizację spisu.

Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie wynagrodzenia za wykonywanie czynności związanych z narodowym spisem powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. (Dz. U. Nr 239, poz. 1595). Z jego § 1 wynika, iż rozporządzenie określa kryteria:

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zaliczkę od dochodów, których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Na podstawie art. 42 ust. 1 ww. ustawy, płatnik ma (w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym zaliczkę pobrano) obowiązek przekazania pobranej zaliczki na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (art. 42 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy).

Ze złożonego wniosku wynika, że do pracy w biurach spisowych zostają oddelegowani pracownicy jednostek służb statystyki publicznej jak i jednostek samorządu terytorialnego, którzy zachowują prawo do wynagrodzenia u swojego pracodawcy. Osobom tym, jak również zastępcom komisarzy spisowych i innym pracownikom jednostek służb statystyki publicznej, wykonującym prace spisowe, mogą być przyznane dodatki spisowe i nagrody, a gminnym komisarzom spisowym nagrody.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczania i pobierania od podatnika podatku i wpłacania go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Zatem, pracodawcą mogą być osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne, które zatrudniają pracowników.

Przyjmuje się, że jednostki organizacyjne, aby być pracodawcą muszą mieć ukształtowaną strukturę organizacyjną oraz posiadać źródła finansowania niezbędne dla prowadzenia działalności i umożliwiające wywiązanie się ze zobowiązań wynikających ze stosunku pracy, w tym samodzielnego zatrudniania pracowników.

Jak wynika z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu. Niemniej gmina, jako wspólnota samorządowa nie może być traktowana jako zakład pracy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, albowiem jak wskazano powyżej zakładem pracy może być tylko odpowiednio wyodrębniona jednostka organizacyjna zatrudniająca pracowników.

Niewątpliwie ww. cechy posiada urząd gminy, który ma ukształtowaną strukturę organizacyjną oraz źródła finansowania. Urząd ten jest jednostką pomocniczą wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który jest kierownikiem urzędu (art. 33 ust. 1-3 w związku z art. 11 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym). Urząd gminy (miasta i gminy) posiada także regulamin organizacyjny nadany mu przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Status prawny pracowników samorządowych określają przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1458). Stosownie do postanowień powołanej ustawy pracownicy samorządowi są zatrudniani m.in. w urzędach gminy, urzędach miasta i gminy. Zakładem pracy dla tych osób jest zatem urząd i na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy. Także w przypadku osób pozostających ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym, wartość przedmiotowego świadczenia, stanowi dla tych osób przychód podlegający opodatkowaniu.

Kwalifikacja do odpowiedniego źródła przychodów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniona jest od tego, przez kogo zostały zlecone dodatkowe czynności, tj. czy przez pracodawcę, czy też przez inny organ administracji państwowej, oraz co jest podstawą wypłaty wynagrodzenia. W przedmiotowej sprawie zlecenie wykonania dodatkowych czynności nie następuje przez pracodawcę, tylko przez komisarza spisowego, zatem wypłacone dodatki spisowe przyznane pracownikom jednostki samorządu terytorialnego, oddelegowanym do pracy w gminnym biurze spisowym, nie stanowią przychodów ze stosunku pracy.

Świadczenia te zostały otrzymane w związku z wykonywaniem przez te osoby prac zleconych przez komisarzy spisowych czyli inny podmiot niż pracodawca, dlatego też przychód z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, tj. do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bez znaczenia przy tym jest to, że ta sama osoba pełni funkcję wójta jak i komisarza spisowego. Istotnym dla celów kwalifikacji do źródła przychodu jest to, że prace wykonywane są na polecenie komisarza spisowego, to on bowiem - zgodnie z przepisami powołanej powyżej ustawy oddelegowuje pracowników jednostki samorządu terytorialnego do pracy w biurach spisowych.

Wskazać zatem należy, że skoro umowy zlecenia zawiera komisarz spisowy (tu: wójt), to płatnikiem podatku dochodowego z tytułu świadczeń wypłaconych z umów zlecenia - stosownie do uregulowań powołanego powyżej art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych winien być Urząd Gminy, jako jednostka pomocnicza wójta, który w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym posiada osobowość prawną.

Zatem Wnioskodawca jako płatnik jest zobowiązany do pobierania i odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od dodatków spisowych wypłacanych pracownikom oddelegowanym przez komisarza spisowego do pracy w biurach spisowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.