ILPB1/415-869/08-4/AMN - Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu i członków rady nadzorczej spółki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2008 r. (data wpływu 24 października 2008 r.), uzupełnionym w dniach 27 października 2008 r. oraz 4 listopada 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka zawarła z Towarzystwem Ubezpieczeń umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, której przedmiotem jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej Członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki. Zgodnie z ww. umową ubezpieczenia Spółka jest ubezpieczającym, natomiast ubezpieczonymi są członkowie ww. organów Spółki, którzy nie ponoszą kosztów składki ubezpieczeniowej. Na objęcie ubezpieczeniem poszczególnych członków organów Spółki nie jest wymagana zgoda tych osób.

Zgodnie z warunkami przedmiotowej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel udziela Członkom Zarządu oraz Członkom Rady Nadzorczej Spółki ochrony ubezpieczeniowej na wypadek wystąpienia przez osoby trzecie z roszczeniami w stosunku do ubezpieczonych w związku z pełnieniem przez te osoby funkcji w organach Spółki, w zakresie określonym w umowie ubezpieczenia. Należy dodać, iż ochrona ubezpieczeniowa jest udzielana wszystkim członkom ww. organów Spółki bez indywidualnego i personalnego wskazania w umowie ubezpieczenia jakie osoby są nią objęte. Jednocześnie w trakcie okresu ubezpieczenia mogą zachodzić zmiany w organach Spółki co będzie automatycznie skutkowało objęciem ubezpieczeniem nowych członków organów.

W umowie ubezpieczenia nie została również określona liczba osób, które mogą podlegać ubezpieczeniu - w trakcie okresu ubezpieczenia mogą zachodzić zmiany osobowe w organach spółki. Okres ubezpieczenia określony został na jeden rok. W umowie ubezpieczenia została określona suma gwarancyjna na jedno i wszystkie roszczenia w okresie ubezpieczenia. W umowie ubezpieczenia zostały określone też podlimity sumy gwarancyjnej na jedno i wszystkie roszczenia w zakresie kosztów pełnomocnictwa prawnego oraz kosztów odzyskania dobrego imienia. Suma gwarancyjna ulega zmniejszeniu na skutek każdej wypłaty odszkodowania. Po wyczerpaniu sumy gwarancyjnej lub podlimitów sumy gwarancyjnej w trakcie okresu ubezpieczenia, na skutek jednej lub kilku wypłat odszkodowania, odpowiedzialność ubezpieczyciela wygasa w stosunku do wszystkich ubezpieczonych niezależnie od tego ilu ubezpieczonych dotyczyły zgłoszone roszczenia, natomiast umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu.

W umowie ubezpieczenia została zawarta klauzula dodatkowego okresu zgłaszania roszczeń. Zgodnie z tą klauzulą w okresie 36 miesięcy od zakończenia okresu ubezpieczenia, a w przypadku ustępujących członków organów Spółki w okresie 72 miesięcy, może zostać przedstawione pisemne zgłoszenie roszczenia podniesionego przeciwko ubezpieczonemu po raz pierwszy, dotyczące wyłącznie zachowania lub uchybienia ubezpieczonego, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia lub przed zakończeniem przez ubezpieczonego pełnienia funkcji w organie Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z objęciem członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej Spółki ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w związku z pełnieniem funkcji w tych organach, którego koszty ponosi Spółka, istnieje z tego tytułu obowiązek rozpoznania przychodów po stronie ubezpieczonych ww. członków organów Spółki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz w związku z tym czy Spółka jest zobowiązana jako płatnik obliczyć, pobrać i odprowadzić do właściwego Urzędu Skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy z tego tytułu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisami art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednocześnie z przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 13 pkt 7 za przychód z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Na mocy art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem koniecznym do uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód jest jego otrzymanie przez podatnika.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia "nieodpłatne świadczenie", wobec czego konieczne jest odwołanie się w tym zakresie do orzecznictwa. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za nieodpłatne świadczenie uznaje się każde zdarzenie gospodarcze lub prawne których następstwem jest nieodpłatne uzyskanie korzyści lub przysporzenia majątkowego mających konkretny wymiar finansowy, kosztem innego podmiotu (por. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 18 listopada 2002 r. FPS 9/2002 ONSA 2003/2 poz. 47 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2002 r. III RN 106/2001 OSNP 2003/11 poz. 261, a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1999 r. III RN 31/99 OSNAPiUS 2000/13 poz. 496 oraz wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2007 r. II FSK 602/2006).

W przedmiotowej umowie ubezpieczenia został określony limit sumy gwarancyjnej oraz podlimity na niektóre zakresy ochrony ubezpieczeniowej, w związku z czym może zaistnieć taka sytuacja, iż wypłata odszkodowania na skutek zgłoszenia roszczeń przez jednego z ubezpieczonych w związku z zajściem zdarzenia ubezpieczeniowego skonsumuje określoną sumę gwarancyjną w całości lub w części, czego skutkiem będzie wygaśnięcie umowy ubezpieczenia w stosunku do wszystkich ubezpieczonych w całości lub w części. W związku z powyższym poszczególni ubezpieczeni członkowie organów Spółki w praktyce nie mają pewności, że w rzeczywistości świadczona jest na ich rzecz realna ochrona ubezpieczeniowa, a tym samym nie jest wiadome, czy otrzymują jakiekolwiek świadczenie ze strony Spółki nawet w postaci wyłącznie ochrony ubezpieczeniowej.

W tym miejscu należy podnieść, iż na powyższą okoliczność wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2008 r. (I BPB2/415-964/08BP), stwierdzając, iż fakt określenia w umowie ubezpieczenia limitów sumy ubezpieczenia na poszczególne ryzyka daje podstawę do przyjęcia, że ubezpieczeni członkowie organów spółki nie uzyskują nieodpłatnego świadczenia ze strony Spółki.

Możliwość jednoznacznego określenia czy była świadczona na rzecz poszczególnych ubezpieczonych członków organów Spółki rzeczywista ochrona ubezpieczeniowa, powstaje dopiero po upływie pewnego okresu pozwalającego stwierdzić, że w jego trakcie suma ubezpieczenia nie została wykorzystana w związku z czym ochrona ubezpieczeniowa była świadczona na rzecz wszystkich ubezpieczonych. Należy uznać, że ostateczne określenie czy na rzecz poszczególnych członków organów spółki była świadczona ochrona ubezpieczeniowa będzie możliwe najwcześniej po zakończeniu okresu zgłaszania roszczeń, określonego w umowie ubezpieczenia, czyli po upływie okresu ubezpieczenia oraz dodatkowego okresu zgłaszania roszczeń.

Jednakże i wówczas może zaistnieć sytuacja, w której pomimo zgłoszenia roszczeń przez kilku ubezpieczonych nie będzie wiadome, czy w związku z ich roszczeniami suma gwarancyjna pozwoli na wypłatę odszkodowania wszystkim ubezpieczonym, którzy zgłosili roszczenia (przypadek odmowy wypłaty odszkodowania i wystąpienia na drogę sądową). Z powyższego wynika, że ubezpieczeni członkowie organów Spółki nie mogą stwierdzić, czy uzyskują jakąkolwiek korzyść w związku z objęciem ich ubezpieczeniem. Nadto, dalece wątpliwe jest w tym przypadku uzyskiwanie przez członków organów Spółki korzyści mającej konkretny wymiar finansowy, co jest koniecznym elementem wypracowanej w orzecznictwie definicji nieodpłatnego świadczenia.

W związku z powyższymi wątpliwościami powstaje również problem z określeniem kiedy ewentualnie powstanie obowiązek podatkowy - nie można bowiem uznać, że tym momentem jest chwila objęcia ubezpieczeniem członków organu Spółki, ze względu na brak pewności co do istnienia ochrony ubezpieczeniowej w stosunku do poszczególnych ubezpieczonych członków organów Spółki. Ponadto należy zwrócić uwagę, na niejasności w związku z określeniem wysokości przychodu jaki ewentualnie powstaje po stronie tych członków organów Spółki, którym była świadczona realna ochrona ubezpieczeniowa. Nawet jeśli przyjąć, że przychód z tego tytułu należy obliczyć zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym, to do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia ilu członków organów Spółki i przez jaki okres było objętych realną ochroną ubezpieczeniową nie można dokonać podziału zapłaconej składki ubezpieczeniowej.

Wobec powyższego, w ocenie Spółki, nie można uznać, że członkowie organów Spółki uzyskują przychód z tytułu objęcia ich ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej na skutek zawarcia umowy ubezpieczenia przez Spółkę.

W związku z powyższym Spółka nie jest płatnikiem podatku dochodowego z tytułu przychodów uzyskiwanych z działalności wykonywanej osobiście przez członków organów Spółki (art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym) oraz z tytułu przychodów uzyskiwanych na podstawie stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym) w zakresie przychodów z tytułu objęcia członków organów Spółki ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej. Mając na względzie stanowisko Spółki, iż w przedmiotowym przypadku nie powstanie przychód po stronie członków organów Spółki opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, Spółka nie jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy z tytułu działalności wykonywanej osobiście przez członków organów Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń. Dotyczy to zarówno podatników osiągających przychody ze stosunku pracy, jak i podatników osiągających przychody z innych źródeł.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik. Do tych korzyści zaliczyć należy również kwoty składek OC pokrywanych przez Spółkę członkom zarządu. Wobec braku przepisów zwalniających je z opodatkowania stanowią one, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Natomiast stosownie do zapisu art. 822 tejże ustawy przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Z treści tego przepisu wynika, że umowa ubezpieczenia OC nie musi koniecznie dotyczyć osoby ubezpieczającej. Osoba ta może zawrzeć umowę, której przedmiotem ubezpieczenia będzie odpowiedzialność za szkody spowodowane przez inną osobę (np. członka zarządu). Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje jednak powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest to bowiem odstępstwo od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika należą do nieodpłatnych świadczeń. Ich pojęcia nie definiuje jednak ustawa o podatku dochodowym. Termin "świadczenie" pojawia się na gruncie Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 353 Kodeksu oznacza przedmiot stosunku zobowiązaniowego, który wyraża się obowiązkiem określonego zachowania się przez podmiot zobowiązany. Dla celów podatkowych pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Ponadto sposób ustalania płatności, tj. bezimienna forma ubezpieczenia (gdzie ubezpieczonymi są byli, obecni i przyszli członkowie zarządu i rady nadzorczej), nie może stanowić przeszkody w określeniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę.

Z uwagi na to, że ilość pracowników objętych świadczeniem, okres, w czasie którego sprawowali funkcję oraz ich dane osobowe są Wnioskodawcy wiadome, nie ma jakichkolwiek trudności z ustaleniem wartości świadczenia przypadającego na konkretną osobę. Zatem uwzględniając wysokość zapłaconych składek na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej OC oraz ilość ubezpieczonych osób, można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę.

Nadmienić należy iż kwota składki rozkłada się solidarnie na wszystkich członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki objętych przedmiotowym ubezpieczeniem. Składka w częściach odpowiadających poszczególnym członkom Zarządu I Rady Nadzorczej stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy lub z działalności wykonywanej osobiście.

Skoro są to nieodpłatne świadczenia ponoszone przez Spółkę za osoby, z którymi łączą je różne stosunki prawne to przychód u tych osób powstanie w momencie poniesienia tych świadczeń przez Spółkę, a więc w momencie zapłaty składki ubezpieczeniowej.

Konsekwencją zaliczenia składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej członka Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki do przychodów ze stosunku pracy jest stosowanie wobec tej należności zasad poboru zaliczek na podatek dochodowy przewidzianych dla przychodów ze stosunku pracy.

Zgodnie z treścią art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej zwanych dalej "zakładami pracy" spoczywają obowiązki płatnika, które sprowadzają się do obliczenia i pobrania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. Zasady obliczania i poboru w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od zakładów pracy zostały określone w art. 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki, których przychody stanowią przychody określone w art. 13 pkt 7 ww. ustawy, obowiązki płatnika na Spółkę nakłada art. 41 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi iż osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1, z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 19 % należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkowa określona w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Reasumując, wartość kosztów ponoszona przez Spółkę w związku z objęciem członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej Spółki ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w związku z pełnieniem funkcji w tych organach, na Spółce ciąży obowiązek rozpoznania przychodów po stronie ubezpieczonych członków organów Spółki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym Spółka, jako płatnik zobowiązana jest obliczyć, pobrać i odprowadzić do właściwego urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyroku Sądu Najwyższego oraz pisma urzędowego tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.