ILPB1/415-860/08-2/TW - Możliwość prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę cywilną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 16 stycznia 2009 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB1/415-860/08-2/TW Możliwość prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę cywilną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki cywilnej, przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2008 r. (data wpływu 23 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę cywilną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę cywilną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka cywilna została utworzona zgodnie z prawem polskim i zarejestrowana w ewidencji działalności gospodarczej. Wspólnikami Spółki są: obywatel Polski mający miejsce zamieszkania na terytorium RP oraz obywatel Cypru mający miejsce zamieszkania na terytorium RP. Spółka rozpoczęła prowadzenie działalności od dnia 1 października 2008 r. Przewiduje się, że przychody Spółki w pierwszych latach jej działalności nie przekroczą progu, od którego uzależnione jest obligatoryjne prowadzenie ksiąg rachunkowych. Wnioskodawca nadmienia, że obywatel Cypru pozostaje w związku małżeńskim z obywatelką RP.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z uwagi na treść normy prawnej wynikającej z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (w związku z art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), Spółka cywilna ze względu na status osoby zagranicznej po stronie wspólnika zobligowana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości oraz wydanymi na tej podstawie przepisami wykonawczymi, bez względu na określoną ustawowo wielkość przychodu, po przekroczeniu której obligatoryjne staje się prowadzenie ksiąg rachunkowych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, jej przepisy stosuje się z zastrzeżeniem ust. 3 do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium RP zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium RP działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników - w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium RP, bez względu na wielkość przychodu.

Ustawa o rachunkowości nie zawiera definicji zagranicznej osoby fizycznej. Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888), za zagraniczną osobę fizyczną uznaje się osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego (art. 5 ust. 2).

Z art. 5 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, że osoba zagraniczna, obywatele państw Unii Europejskiej (a Cypr należy do Unii) mieszkający w Polsce mogą podejmować działalność gospodarczą. Przepisy ww. ustawy zezwalają obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi na podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy (art. 13 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że nie przekraczając progu, od którego uzależnione jest obligatoryjne prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości nie są zobligowani do prowadzenia ksiąg rachunkowych, mogą więc prowadzić działalność na książce przychodów i rozchodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 13 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.), osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Osoby takie mogą być zatem wspólnikami spółki cywilnej.

Definicję osoby zagranicznej zawiera przepis art. 5 pkt 2 lit. a) ww. ustawy, zgodnie z którym za osobę zagraniczną uważa się osobę fizyczną, nieposiadającą obywatelstwa polskiego.

Z brzmienia przytoczonego przepisu i przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w świetle powyższej ustawy obywatel Cypru, jest osobą zagraniczną i jako osoba zagraniczna z państwa członkowskiego Unii Europejskiej ma prawo prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy.

Zasady te zostały określone w wymienionej ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, która reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie przez osoby zagraniczne działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz zadania organów administracji publicznej w tym zakresie.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, nie reguluje spraw podatkowych i związanych z tym kwestii prowadzenia odpowiednich ksiąg podatkowych celem ustalenia dochodu (straty), które to zasady określa ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) oraz ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

Należy tutaj wspomnieć, iż spółka cywilna jest organizacją wspólników związanych wspólnością celu gospodarczego i współwłasnością w odniesieniu do zgromadzonego majątku spółki. Majątek ten stanowi wspólność wszystkich wspólników na zasadach współwłasności łącznej i jest niepodzielny w okresie trwania spółki.

Zgodnie z art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług, przy czym domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość (art. 861 § 1 i 2 ww. ustawy). W razie wątpliwości wspólnik wnoszący wkład powinien wykazać, czy rzecz została wniesiona do spółki na współwłasność wspólników czy tylko do używania. Każdy ze wspólników ma w majątku spółki swój udział, ale nie stanowi on żadnej określonej części i nie podlega ich swobodnej dyspozycji.

Zasada wspólności (współwłasności), łącznej wyrażona w art. 863 ww. ustawy podyktowana jest koniecznością utrzymania w czasie trwania spółki odrębności majątku wspólnego i jego niepodzielności dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Z kolei w myśl art. 867 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie stanowi jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, lecz jest konstrukcją regulowaną przez prawo zobowiązań (art. 860-875 Kodeksu cywilnego). Nie stanowi więc samodzielnego podmiotu prawa, podmiotami prawa pozostają wspólnicy spółki cywilnej.

Zatem dochody uzyskane przez wspólników z prowadzonej działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej podlegają opodatkowaniu u każdego wspólnika osobno.

W myśl art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy, prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tj. pozarolniczej działalności gospodarczej).

Zgodnie z treścią art. 24a ust. 1 ww. - osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy.

Odniesienie do odrębnych aktów prawnych zawarte w powołanym przepisie dotyczy m.in. treści art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, w myśl którego - przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników - w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów.

Należy zaznaczyć, że powyższy przepis z dniem 1 stycznia 2009 r. otrzymał brzmienie, zgodnie z którym przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W przedstawionym stanie faktycznym, obywatel Cypru będąc wspólnikiem spółki cywilnej będzie osiągał przychody z działalności gospodarczej. Zatem przypadający na wspólnika ww. spółki dochód powinien być ustalony na podstawie prowadzonych przez spółkę ksiąg rachunkowych, do prowadzenia których jest zobowiązana na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości.

Reasumując, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (a w konsekwencji ustawa o rachunkowości) wyznaczając obowiązki i wskazując ogólne ramy dotyczące zasad prowadzenia ewidencji rachunkowej przez ogół podatników prowadzących działalność gospodarczą, w tym również w formie spółki nieposiadającej osobowości prawnej wymienia w grupie podmiotów zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych zagraniczne osoby fizyczne. Dochód z działalności prowadzonej przez zagraniczne osoby fizyczne może zostać ustalony wyłącznie na podstawie właściwej ewidencji księgowej, tj. ksiąg rachunkowych.

Jeżeli zatem osoba zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych jest wspólnikiem spółki nieposiadającej osobowości prawnej, to obowiązek prowadzenia tego rodzaju ksiąg dotyczy całej spółki, bez względu na wysokość uzyskanego przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl