ILPB1/415-70/07-4/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana J. C., przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2007 r. (data wpływu 3 września 2007 r.), uzupełnionym w dniu 20 listopada 2007 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prowadzenia ewidencji podatkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prowadzenia ewidencji podatkowych.

Wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczył dwóch zdarzeń przyszłych: w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w podatku od towarów i usług, każde w zakresie prawidłowości ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych, natomiast opłata została uiszczona w kwocie 75 zł, tj. w wysokości nie odpowiadającej dwóm zdarzeniom przyszłym. W związku z tym, pismem z dnia 7 listopada 2007 r. nr ILPB1/415-70/07-2/AP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia opłaty o brakującą kwotę 75 zł bądź wskazanie, którego zdarzenia przyszłego dotyczy wpłacona kwota.

Zgodnie bowiem z treścią art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej, w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych, pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 12 listopada 2007 r., zaś w dniu 15 listopada 2007 r. Wnioskodawca uiścił brakującą opłatę i poinformował o tym fakcie pismem z dnia 15 listopada 2007 r. (data wpływu 20 listopada 2007 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczek pod zastaw, zamierza poszerzyć zakres wykonywanych czynności i uruchomić Biuro Doradcze. Biuro to będzie miało na celu pomoc innym przedsiębiorcom w rzetelnym prowadzeniu dokumentacji zawierania i rozliczania umów lombardowych oraz rejestrowania przychodów i zdarzeń finansowych, bowiem z uwagi na często zmieniające się przepisy prawne wielu z prowadzących lombardy jest zdezorientowanych nowelizacjami ustaw i zarządzeń, co prowadzi do obaw, czy we właściwy sposób dokumentowane są zdarzenia mające znaczenie prawne.

Jednocześnie Wnioskodawca podaje, że znając tę branżę zdaje sobie doskonale sprawę z faktu, iż wielu właścicieli lombardów nie jest zainteresowanych przestrzeganiem litery prawa, w związku z czym opracował schemat czynności zawierania i rozliczania umów oraz rejestrowania w urządzeniach księgowych przychodów - prowizji ze sprzedaży zastawionych rzeczy. Schemat ten omawia sposób zawierania umów, czynności w przypadku przedłużenia odbioru zastawianego towaru oraz końcowe rozliczenie umowy.

Z przedstawionego opisu czynności wynika, że lombardy prowadzą ewidencję udzielonych pożyczek oraz zeszyt kasowy przyjęć i odbiorów, do których wpisywane są na bieżąco zawierane umowy. Kwota wpłacona przez pożyczkobiorcę przy przedłużaniu terminu odbioru jest wpisywana do zeszytu kasowego lombardu oraz na zakończenie dnia do księgi przychodów i rozchodów. W przypadku rozliczenia umowy poprzez odbiór zastawu, do ewidencji udzielonych pożyczek należy wpisać datę i kwotę zwrotu pożyczki wraz z odsetkami i opłatą za przechowywanie oraz datę zwrotu zastawionej rzeczy. Natomiast w przypadku sprzedaży nieodebranego zastawu, do ewidencji pożyczek należy wpisać datę i należną kwotę uzyskaną ze sprzedaży zastawionej rzeczy, a także prowizję - różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą udzielonej pożyczki.

Lombardy opodatkowane na zasadach ogólnych prowadzą księgę podatkową, a wartość opłaty za przechowywanie i prowizję ze sprzedaży wpisują do zeszytu kasowego lombardu oraz na zakończenie dnia do księgi przychodów i rozchodów. Umowy przeterminowane, które nie zostały odebrane w terminie, nie są rozliczane i do chwili sprzedaży pozostają na stanie lombardu, zaś brak wpisu w odpowiednich rubrykach ewidencji udzielonych pożyczek oznacza, że nieodebrane zastawy w dalszym ciągu znajdują się na stanie lombardu.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał szereg czynności towarzyszących zawieraniu, przedłużaniu i rozliczaniu umów lombardowych, regulowanych ustawą - Kodeks cywilny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisane w schemacie czynności są prawidłowe pod względem księgowym i podatkowym, czy są wystarczające w ocenie Urzędu, czy mogą być reklamowane przez Wnioskodawcę i mieć praktyczne zastosowanie przez właścicieli lombardów jako opis zgodny z obowiązującymi przepisami i właściwy w procesie rozliczeniowym.

Zdaniem Wnioskodawcy przedstawiony schemat prowadzenia dokumentacji jest prawidłowy, zaś przejrzystość i kolejność wpisów pozwoli kontrolującym na wychwycenie wszystkich manipulacji, które powodują zatajenie dochodów i uszczuplenie podatkowe.

Wnioskodawca uważa, że analiza schematu przez prowadzących lombard pozwoli na porównanie, czy prowadzona dotychczasowa dokumentacja była właściwa i nie odbiegała od przepisów prawa.

Natomiast dla niedoinformowanych i nierzetelnie prowadzących dokumentację, będzie - z obawy przed kontrolą - bodźcem do przyjęcia procedury przyjęć i rozliczeń ze sprzedaży nieodebranych zestawów zgodnej z przepisami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Działalność lombardowa polega na udzielaniu pożyczek osobom fizycznym pod zastaw różnorodnych przedmiotów oraz sprzedaży towarów, które przeszły na własność prowadzącego lombard w wyniku nie spłacenia pożyczki w określonym terminie.

Jak wynika z zapisu § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.), podatnicy prowadzący działalność w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenia lombardów), są obowiązani prowadzić również ewidencję pożyczek i zastawionych rzeczy; ewidencja ta powinna zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny wpisu, imię i nazwisko pożyczkobiorcy, adres, datę udzielenia pożyczki, kwotę udzielonej pożyczki, wysokość umówionych odsetek w złotych, opis zastawionej rzeczy i jej wartość rynkową, termin zwrotu pożyczki wraz z odsetkami, datę i kwotę zwróconej pożyczki wraz z odsetkami, datę zwrotu zastawionej rzeczy, datę sprzedaży rzeczy i kwotę należną z tytułu tej sprzedaży, kwotę prowizji stanowiącej wartość spłaconych odsetek lub różnicę między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionej rzeczy a kwotą udzielonej pożyczki.

Podatnik jest obowiązany wpisać do ewidencji niezwłocznie kwotę udzielonej pożyczki i odsetki umowne oraz przyjęcie zastawionej rzeczy.

W podatkowej księdze przychodów i rozchodów nie ewidencjonuje się przyjęcia danej rzeczy jako zabezpieczenia, gdyż ma to odzwierciedlenie w ww. ewidencji zastawionych rzeczy. Nie ewidencjonuje się w tej księdze również kwoty udzielonej pożyczki, bowiem zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek.

Zasady ewidencjonowania przychodów z działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenia lombardów) precyzują przepisy ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Zgodnie z punktem 7 objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, miesięczną kwotę prowizji stanowiącej wartość spłaconych odsetek lub różnicę między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionych rzeczy a kwotą udzielonej pożyczki - przenosi się na koniec każdego miesiąca jako przychód do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W ww. przepisie wyraźnie określony został sposób ustalenia i moment powstania przychodu w sytuacji sprzedaży towarów, które przeszły na własność prowadzącego lombard w wyniku nie spłacenia pożyczki w określonym terminie. Przychodem w tym przypadku jest różnica między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionych rzeczy a kwotą udzielonej pożyczki, którą wpisuje się do podatkowej księgi przychodów i rozchodów na koniec miesiąca.

Podatnicy podatku od towarów i usług powinni wykazywać w tej ewidencji przychód pomniejszony o podatek należny VAT.

Końcowo tut. organ wskazuje, iż niniejsza interpretacja dotyczy stosowania przepisów prawa podatkowego - podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prowadzenia ewidencji podatkowych.

Natomiast pismami z dnia 29 listopada 2007 r. nr ILPB1/415-70-5/AP oraz z dnia 29 listopada 2007 r. nr ILPP1/443-184/07-2/BD wydano odrębne rozstrzygnięcia odnośnie stosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, a także całościowej oceny schematu obiegu dokumentów w lombardzie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.