ILPB1/415-66/12/13-S/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 października 2012 r. sygn. akt I SA/Po 647/12 stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2012 r. (data wpływu 18 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest jednym ze wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością planuje w roku 2012 przekształcenie swojej formy prawnej (spółki z o.o.) w spółkę komandytowo-akcyjną.

Komplementariuszami i akcjonariuszami przekształconej spółki będą wyłącznie wspólnicy spółki przekształcanej (spółki z o.o.), którymi będą zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Komplementariuszem spółki przekształconej zostanie osoba prawna, a jej akcjonariuszami osoby fizyczne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dochód związany z posiadaniem akcji przez osoby fizyczne w spółce komandytowo-akcyjnej jest rozliczany zaliczkowo w ciągu roku, czy też podlega on opodatkowaniu dopiero w momencie faktycznej wypłaty dywidendy.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód związany z posiadaniem akcji w spółce komandytowo-akcyjnej podlega opodatkowaniu dopiero w momencie faktycznej wypłaty dywidendy.

Posiadacz akcji w spółce komandytowo-akcyjnej nie prowadzi działalności gospodarczej tak jak wspólnicy pozostałych rodzajów spółek osobowych. W związku z czym, posiadacz akcji w spółce komandytowo-akcyjnej nie ma obowiązku z tego tytułu do wpłacania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wynika to z faktu, że konstrukcja spółki komandytowo-akcyjnej zawiera także elementy spółki akcyjnej. Wyrazem czego jest występowanie w niej dwóch, odrębnych grup wspólników: komplementariuszy i akcjonariuszy. Komplementariusz jest wspólnikiem odpowiadającym za zobowiązania spółki bez ograniczeń, natomiast akcjonariusz, tak jak akcjonariusz spółki akcyjnej, nie odpowiada za jej zobowiązania. Zróżnicowanie pozycji komplementariusza i akcjonariusza zostało podkreślone w art. 126 k.s.h., który nakazuje stosować, w sprawach nieuregulowanych w dziale dotyczącym spółki komandytowo-akcyjnej, odpowiednio przepisy dotyczące spółki jawnej - w odniesieniu do komplementariuszy oraz przepisów dotyczących spółki akcyjnej w sprawach pozostałych. W przypadku komplementariusza nie ulega wątpliwości, że podlega on opodatkowaniu w sposób przewidziany dla wspólników spółek osobowych. Zatem komplementariusz, który prowadzi sprawy spółki i odpowiada za jej zobowiązania, łączy przychody i koszty osiągane przez spółkę z przychodami i kosztami uzyskiwanymi w ramach swojej działalności proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zyskach. Natomiast dochody przypadające na akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej nie mogą podlegać opodatkowaniu według wyżej przedstawionej zasady. Nabycie lub objęcie przez niego akcji w spółce komandytowo-akcyjnej jest bowiem dla niego formą lokaty kapitału, a nie przejawem prowadzenia działalności gospodarczej. Dodatkowo akcje spółki komandytowo-akcyjnej mogą być przedmiotem publicznego obrotu, co w konsekwencji skutkuje niewykonalnością obowiązku comiesięcznego ustalania dochodu przypadającego proporcjonalnie na każdego wspólnika. W sytuacji bowiem, gdy akcje zmieniają wielokrotnie właściciela w ciągu roku podatkowego, należałoby każdorazowo określać czas, w jakim dany podatnik był akcjonariuszem oraz przyporządkować mu koszty i przychody przypadające mu za ten okres. Tak więc ustalenie dochodu akcjonariusza mogłoby się okazać niemożliwe. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje również takich kwestii, jak wskazanie, który z akcjonariuszy jest w przypadku zbycia akcji odpowiedzialny za zaliczki, a który za podatek całoroczny. Wreszcie ww. ustawa nie reguluje także ewentualnego sposobu rozliczeń pomiędzy kolejnymi właścicielami akcji.

Należy zwrócić również uwagę na fakt, że dywidenda wypłacana akcjonariuszowi wynika z prawa akcjonariusza do udziału w zysku w spółce komandytowo-akcyjnej, ustalanego na podstawie rocznego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez walne zgromadzenie. O podziale zysku spółki decyduje również walne zgromadzenie, przy czym podział zysku za rok podatkowy w części przypadającej akcjonariuszom wymaga zgody wszystkich komplementariuszy. Oznacza to, że dopóki nie zapadnie uchwała o podziale zysku pomiędzy akcjonariuszy, akcjonariusz nie otrzyma wypłaty z zysku, a w konsekwencji nie uzyska przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowaniu.

W dniu 18 kwietnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPB1/415-66/12-2/AA stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku w zakresie opodatkowania dochodów akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 27 kwietnia 2012 r. Jednak tut. organ odstąpił od udzielenia odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Wyrokiem z dnia 10 października 2012 r. sygn. akt I SA/Po 647/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżoną interpretację.

Prawomocny wyrok wpłynął do tutejszego organu w dniu 10 stycznia 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, wskazał, iż w przedmiotowej sprawie kwestią sporną jest moment powstania przychodu. W ocenie Skarżącego dochód związany z posiadaniem akcji podlega opodatkowaniu dopiero w momencie faktycznej wypłaty dywidendy. W opinii Sądu stanowisko to jednak nie zasługuje na aprobatę.

Wyjaśnienia wymaga, że zgodnie z art. 126 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych w zakresie stosunku prawnego akcjonariuszy SKA stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej. Konsekwencją tej regulacji jest to, że na podstawie art. 347 § 1 k.s.h. w zw. z art. 126 § 1 pkt 2 k.s.h., prawo do udziału w zysku spółki powstaje dopiero z chwilą wykazania tego zysku w sprawozdaniu finansowym spółki, zbadanym przez biegłego rewidenta i jego przeznaczenia przez zgromadzenie wspólników do wypłaty akcjonariuszom. Zatem, prawo do dywidendy (w rozumieniu k.s.h.) powstaje tylko wówczas, kiedy odpowiednia część zysku została przeznaczona do podziału przez walne zgromadzenie. Wcześniej akcjonariusz nie ma skutecznego roszczenia o jego wypłatę. Jednocześnie w myśl art. 146 § 2 pkt 2 k.s.h., uchwała o podziale zysku spółki między jej akcjonariuszy wymaga zgody wszystkich komplementariuszy.

Reasumując, w świetle przepisów k.s.h., akcjonariuszowi SKA zysk przysługuje tylko wtedy, gdy komplementariusze podejmą uchwałę o jego podziale. Z tą chwilą, a więc dopiero po spełnieniu określonych w k.s.h. przesłanek, akcjonariusz nabywa wierzytelność o wypłatę należnej mu części zysku (dywidendy). Wierzytelność ta jest skonkretyzowana przedmiotowo oraz podmiotowo i od momentu powstania przyjmuje postać roszczenia o wypłatę dywidendy.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do unormowań podatkowych należy wskazać, że za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. W przypadku przychodów z tej działalności nie jest istotny moment otrzymania pieniędzy (wartości pieniężnych). Przychodem są bowiem kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane.

Niezbędne jest zatem ustalenie znaczenia pojęcia "kwota należna". W przepisach podatkowych brak jest definicji pojęcia "kwota należna", co zasadnym czyni odwołanie się do wykładni językowej. Według Słownika języka polskiego - "należny" to "przysługujący, należący się komuś". Z kolei czasownik "należeć" oznacza tyle, co "przysługiwać komuś, stanowić dług powinność, zapłatę".

Konkludując, przychód u akcjonariusza SKA powstaje w momencie powstania roszczenia akcjonariusza o wypłatę dywidendy, tj. w momencie podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy. Uzyskanie przychodu zrodzi wówczas obowiązek wpłacenia zaliczki za ten miesiąc, w którym dochód powstał.

Zdaniem Sądu, organ podatkowy dokonując ponownej oceny stanowiska strony zaprezentowanej we wniosku o wydanie interpretacji winien uwzględnić ocenę prawną wyrażoną w niniejszym wyroku, z której wynika, że po stronie akcjonariusza SKA nie powstanie obowiązek uiszczenia comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w związku z posiadaniem akcji w SKA, a obowiązek podatkowy powstanie z chwilą gdy roszczenie o wypłatę dywidendy stanie się wymagalne, tj. w momencie podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy, a nie w momencie faktycznej wypłaty dywidendy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 października 2012 r. sygn. akt I SA/Po 647/12 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania dochodów akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej jest nieprawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, rozpatrując ponownie przedmiotową sprawę stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) spółka osobowa to - spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem (art. 125 Kodeksu spółek handlowych).

Z kolei art. 147 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi, iż komplementariusz i akcjonariusz uczestniczą w zysku spółki proporcjonalnie do ich wkładów wniesionych do spółki, chyba że statut stanowi inaczej.

Spółki osobowe nie posiadają osobowości prawnej. Dochody spółek osobowych nie stanowią zatem odrębnego przedmiotu opodatkowania. Podlegają natomiast opodatkowaniu dochody poszczególnych wspólników spółki osobowej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej będzie uzależniony od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem (akcjonariuszem) spółki komandytowo-akcyjnej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), odrębnym źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ww. ustawy, jako działalność zarobkowa:

- prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

W myśl art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, czyli z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tekst jedn.: pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ponadto należy wskazać, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "przychód należny". Wobec tego sięgnąć należy do znaczenia tego określenia na gruncie wykładni językowej, a także na gruncie przepisów prawa cywilnego, a w szczególności przepisów Kodeksu spółek handlowych, które kształtują relacje akcjonariusza ze spółką komandytowo-akcyjną, w zakresie jego prawa do udziału w zyskach.

Zgodnie z art. 126 § 1 Kodeksu spółek handlowych w sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:

Stosownie do art. 347 § 1 Kodeksu spółek handlowych akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom.

Z kolei w myśl art. 348 § 2 Kodeksu spółek handlowych uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Statut może upoważnić walne zgromadzenie do określenia dnia, według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały, o której mowa w art. 347 § 1. Uchwałę o przesunięciu dnia dywidendy podejmuje się na zwyczajnym walnym zgromadzeniu.

Zatem z datą podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie spółki komandytowo-akcyjnej o podziale zysku i wypłacie dywidendy, przychód akcjonariusza z tytułu udziału w zysku takiej spółki staje się jego przychodem należnym, podlegającym z tą datą - stosownie do art. 5b ust. 2 i art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - połączeniu z pozostałymi przychodami, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że przychód u akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej powstaje w dniu, w którym powstaje roszczenie o wypłatę dywidendy. Przychód ten z tym dniem staje się należnym w rozumieniu art. 14 ust. 1 ww. ustawy. Nie ma przy tym znaczenia - dla powstania przychodu - fakt, kiedy roszczenie pozostanie zaspokojone (dywidenda postawiona do dyspozycji).

Jak wyżej wskazano stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - kwota przyznanej przez walne zgromadzenie spółki komandytowo-akcyjnej akcjonariuszowi (osobie fizycznej) dywidendy, na podstawie uchwały o podziale zysku tej spółki, stanowi przychód z działalności gospodarczej, od którego należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do treści art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za miesiąc, w którym go uzyskano.

Zgodnie natomiast z dyspozycją przepisu art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 - są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.

Reasumując, dochód z udziału w zysku spółki komandytowo-akcyjnej (z dywidendy) stanowi przychód z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód u akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej powstaje w dniu, w którym przychód ten stał się należnym w rozumieniu art. 14 ust. 1 ww. ustawy, tj. jak wskazano w niniejszej interpretacji z datą podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie spółki komandytowo-akcyjnej o podziale zysku (wypłacie dywidendy).

Zainteresowany nie ma obowiązku zapłaty zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego od dochodu uzyskanego przez spółkę komandytowo-akcyjną, przypadającego na Wnioskodawcę jako akcjonariusza tej spółki, gdyż obowiązek zapłaty zaliczki nie powstaje w trakcie roku podatkowego, za który dywidenda przysługuje, lecz dopiero za miesiąc, w którym przychód stał się należny. Tym samym od kwoty przyznanej dywidendy jako przychodu z działalności gospodarczej należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do uregulowań art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za miesiąc, w którym przychód stał się należny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania uchylonej interpretacji, tj. na dzień 18 kwietnia 2012 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.