ILPB1/415-645/09-4/TW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2009 r. (data wpływu 4 czerwca 2009 r.), uzupełnionym w dniu 17 sierpnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 6 sierpnia 2009 r., znak ILPB1/415-645/09-2/TW, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 10 sierpnia 2009 r., a w dniu 17 sierpnia 2009 r. wniosek uzupełniono.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 18 grudnia 1992 r. Wnioskodawca zawarł z Bankiem umowę o kredyt inwestycyjny w kwocie 130.000 zł. (po denomin.), z przeznaczeniem na remont i adaptację domu handlowego i zakup masy towarowej do hurtowni. Zabezpieczenie spłaty stanowiły: obciążenie hipoteczne na nieruchomości i przystąpienie do długu przez osoby trzecie. Trudna sytuacja finansowa zmusiła Wnioskodawcę do zaprzestania prowadzenia hurtowni z powodu całkowitego braku opłacalności tego rodzaju działalności i uniemożliwiła mu spłatę zadłużenia. Bank zaproponował zawarcie ugody. W dniu 27 czerwca 2007 r. została zawarta umowa ugody pomiędzy Bankiem, a dłużnikami: Wnioskodawcą (kredytobiorca), jego żoną oraz osobami przystępującymi do długu w pierwotnej umowie kredytowej.

Strony ustaliły warunki spłaty zadłużenia kredytowego w ten sposób, że dłużnicy zobowiązali się do uregulowania pozostałej do spłaty kwoty kredytu w wysokości 92.551,19 zł i części odsetek. Zobowiązanie z tego tytułu ustalono na kwotę łącznie 161.079,63 zł, płatną najpóźniej do dnia 31 grudnia 2008 r. W zamian Bank zobowiązał się, że po spełnieniu warunków ugody zwolni dłużników z pozostałej części zadłużenia w postaci odsetek kredytowych.

Wnioskodawca wraz z żoną, zapłacili w całości kwotę 161.079,63 zł przed ustalonym terminem jej płatności. Po tym fakcie Bank powiadomił dłużników pismem z dnia 17 grudnia 2008 r., iż wobec wywiązania się z warunków umowy ugody, zwalnia ich z pozostałej części zadłużenia w postaci odsetek w wysokości 641.625,47 zł. Następnie Bank wystawił dłużnikom, w tym również Wnioskodawcy PIT-8C, w którym wykazał uzyskany przez nich przychód z umorzonych odsetek w kwocie po 160.406,37 zł.

Zainteresowany wyjaśnił, że w § 2 ust. 1 lit. b) umowy ugody z dnia 27 czerwca 2007 r. Bank ustalił, iż wynikające z pierwotnej umowy kredytowej zadłużenie "z tyt. odsetek naliczonych i niespłaconych do dnia poprzedzającego dzień podpisania umowy ugody" (tj. do 26 czerwca 2007 r.) wynosi 708.115,37 zł Z tej kwoty część została przez dłużników spłacona na warunkach uzgodnionych przez strony. W pozostałym zakresie Bank zwolnił dłużników z obowiązku zapłaty zadłużenia w postaci odsetek. W piśmie z dnia 17 grudnia 2008 r. Bank poinformował, że z tego tytułu "wysokość redukowanej części zadłużenia wynosi 641.625,47 zł".

Wartość ta w przeliczeniu na jednego dłużnika będącego stroną umowy ugody, daje kwotę 160.406,37 zł wykazaną w PIT-8C.

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że według informacji uzyskanych z Banku redukowane zadłużenie nie obejmowało odsetek karnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umorzone odsetki stanowią przychód kredytobiorców i czy w związku z tym koniecznym jest uiszczenie podatku dochodowego z tego tytułu, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, z zawartej umowy ugody wynika, że dłużnicy zobowiązali się do spłaty w całości należności głównej oraz uzgodnionej z Bankiem części odsetek. Zobowiązanie to zostało przez nich spełnione całkowicie. W zamian Bank zobowiązał się do umorzenia pozostałej części odsetek. Zatem zawarcie umowy ugody stanowiło zdaniem Wnioskodawcy, jedynie zmianę warunków kredytowania, a konkretnie dot. zmiany wysokości odsetek w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej, co zgodnie z zasadą swobody kontraktowania, jest dopuszczalne zarówno na gruncie ustawy - Prawo bankowe, jak i przepisów prawa cywilnego i nie wywołuje skutków podatkowych. Z tego względu wartość odsetek umorzonych w wyniku wykonania przez strony umowy ugody, nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 wymienionej ustawy podatkowej, zawierającego definicję przychodu - przychodem jest wartość m.in. nieodpłatnych świadczeń otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika. Dla uzyskania przychodu w tym znaczeniu konieczne jest więc spełnienie dwóch alternatywnych przesłanek: otrzymania nieodpłatnego świadczenia przez podatnika lub pozostawienia go do jego dyspozycji. Natomiast w tym konkretnym przypadku podatnik nie otrzymał kwoty umorzonych odsetek. Nie pozostawiono ich też do jego dyspozycji. W ocenie Wnioskodawcy zasadnym jest stwierdzenie, przy uwzględnieniu ścisłej wykładni systemowej i celowościowej przepisów ustawy podatkowej, iż ewentualne korzyści jakie osiągnął z tytułu umorzenia części odsetek od kredytu są podatkowo obojętne, gdyż nie stanowią dla niego realnego przysporzenia majątkowego.

Prezentowany pogląd jest zgodny ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów wyrażonym w piśmie z dnia 13 stycznia 1999 r., nr PB3/5912-722-604/HS/98, w którym wyjaśniono, że umorzenie odsetek, podobnie jak ich naliczenie jest zdarzeniem neutralnym podatkowo i dla wierzyciela i dla dłużnika.

Z przedstawionych względów, zgodnie z art. 11 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej, wartość umorzonych odsetek nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji umorzenie (części) odsetek od zobowiązania kredytowego nie skutkuje powstaniem po stronie Banku obowiązku określenia dłużnikom przychodu z tego tytułu i wystawienia informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zawarł z Bankiem umowę o kredyt inwestycyjny z przeznaczeniem na remont i adaptację domu handlowego i zakup masy towarowej do hurtowni. Zatem uznać należy, że kredyt został przeznaczony na sfinansowanie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na względzie powołane powyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, należy stwierdzić, że umorzenie części odsetek od kredytu udzielonego przez Bank dla Wnioskodawcy (jednego ze współkredytobiorców) na prowadzenie hurtowni jest przysporzeniem majątkowym, które zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednocześnie, tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawcę - jednego z kredytobiorców przedmiotowego kredytu, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współkredytobiorców.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.