ILPB1/415-619/13-2/AG - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych bezzwrotnej zapomogi finansowej przyznanej pracownikowi z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zarządu Dróg Miejskich, przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2013 r. (data wpływu 24 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zarząd Dróg Miejskich jest jednostką organizacyjną Miasta, działającą w formie jednostki budżetowej.

Pracownik Zarządu Dróg Miejskich zwrócił się z prośbą o przyznanie bezzwrotnej zapomogi finansowej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Prośbę swoją umotywował następująco:

"Całe moje życie mieszkałem z moją mamą i prowadziliśmy wspólne gospodarstwo domowe. Nasza sytuacja bytowa uległa pogorszeniu gdy właściciel lokalu, który wynajmowaliśmy wypowiedział nam umowę najmu i zaproponował lokal w oficynie, wymagający kapitalnego remontu (usunięcie grzyba ze ścian, malowanie, wymiana okien, wymiana instalacji grzewczej i pieca). W tej sytuacji, by doprowadzić zaproponowany lokal do stanu używalności byliśmy zmuszeni zaciągnąć kredyt. Trudną sytuację dodatkowo pogorszyła ciężka choroba mojej mamy, która była sparaliżowana i wymagała stałej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej. Choroba mamy pochłaniała większość naszych wspólnych dochodów (moja pensja i jej renta). To, co pozostawało z trudem pozwalało nam przeżyć.

W miesiącu marcu mama zmarła, a ja pozostałem z długami i kredytami, które wspólnie zaciągnęliśmy, mając do dyspozycji jedynie moje dochody. Tak, więc na skutek zdarzeń losowych znalazłem się w bardzo trudnej sytuacji bytowej.

Ponadto na utrzymaniu mam uczącego się 16-letniego syna. Cała ta sytuacja przytłacza mnie i bez wsparcia nie jestem wstanie temu podołać.

Mój miesięczny dochód na osobę wynosi 947 zł netto i z trudem wiążę koniec z końcem.

Dzięki pomocy, o którą proszę mógłbym spłacić kredyt i zapewnić mojej rodzinie lepsze życie".

Komisja ds. socjalnych zaproponowała przyznanie bezzwrotnej zapomogi w wysokości 3000,00 zł, którą dysponent Funduszu - Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich zaakceptował.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle opisanego w poz. 68 stanu faktycznego, można w niniejszej sprawie zastosować zwolnienie przedmiotowe, określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 r. Nr 80, poz. 350) i w konsekwencji kwotę 2280,00 zł pozostawić wolną od podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionej sprawie nie będzie miał zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 r. Nr 80, poz. 350), tzn. od przyznanej bezzwrotnej zapomogi w kwocie 3000,00 zł należy pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego podatek dochodowy od osób fizycznych, z uwagi na to, że w świetle opisanego w poz. 68 stanu faktycznego, podatnika nie dotknęło indywidualne zdarzenie losowe uzasadniające zastosowanie zwolnienia, określonego w ww. przepisie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), podatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, źródłem przychodów jest m.in. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 cyt. ustawy).

Jednakże, z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy wynika, iż wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Biorąc pod uwagę treść powyższego przepisu należy zauważyć, iż ustawodawca rozgraniczył przypadki, w związku z którymi przyznane zapomogi zwolnione są z podatku dochodowego. Jednym z takich przypadków jest "indywidualne zdarzenie losowe".

Powołany wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "zdarzenie losowe", czy "zapomoga".

W orzecznictwie podatkowym zasadą jest, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony, to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać się przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Mając powyższe na uwadze, pod pojęciem "indywidualnego zdarzenia losowego" można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć.

Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, iż jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą się w przypadkach wymienionych w tym przepisie oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu. W przypadku braku należytego udokumentowania zdarzenia, zapomoga otrzymana przez pracownika podlega opodatkowaniu.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w wyniku rozgraniczenia przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy przypadków, w związku z którymi przyznane zapomogi zwolnione są z podatku dochodowego należy stwierdzić, iż zapomogi w związku z trudną sytuacją bytową, która uległa pogorszeniu na skutek choroby i następnie śmierci matki, konieczności przeprowadzenia niezbędnych prac remontowych mieszkania (usunięcie grzyba ze ścian, malowanie, wymiana okien, wymiana instalacji grzewczej i pieca), mogą być zwolnione z podatku dochodowego na podstawie tego artykułu.

Z powyższego wynika, iż podmiot dokonujący wypłaty przyznanej zapomogi zobowiązany jest do analizowania każdego przypadku indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy. Ze zwolnienia korzystać mogą zatem tylko takie zapomogi (do wysokości wyznaczonej kwotą 2.280 zł w danym roku podatkowym), które zostały wypłacone w związku z "indywidualnym zdarzeniem losowym", pod warunkiem udokumentowania przez osobę starającą się o świadczenie podlegające zwolnieniu tego zdarzenia stosownymi dowodami, bowiem ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, iż jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że pracownikowi Wnioskodawcy, który zwrócił się z prośbą o przyznanie bezzwrotnej zapomogi finansowej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, została wypłacona bezzwrotna zapomoga w kwocie 3000 zł. Pracownik uzasadniał swoją prośbę trudną, pogorszoną sytuacją życiową (chorobą, później śmiercią matki, koniecznością zaciągnięcia kredytu na remont mieszkania, w którym zamieszkał wskutek wypowiedzenia umowy najmu w dotychczasowym miejscu zamieszkania).

Mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku oraz powołane przepisy, zdaniem tut. Organu, zasadnym jest uznać, iż w przedmiotowej sprawie bezzwrotna zapomoga wypłacona ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w związku z trudną sytuacją życiową w jakiej znalazł się pracownik na skutek indywidualnych zdarzeń losowych, jest zwolniona od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kwoty określonej w tym przepisie, tj. do kwoty 2280 zł. Wobec tego, Wnioskodawca, jako płatnik, nie jest obowiązany do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy z tego tytułu do ww. wysokości.

Natomiast dopiero po przekroczeniu limitowanych kwot ww. świadczenia w wysokości przewyższającej wspomniany limit stanowią - w przypadku pracownika Wnioskodawcy - przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu wraz z innymi dochodami ze stosunku pracy. W związku z tym Wnioskodawca jako płatnik zobowiązany jest do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 32 i art. 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.