ILPB1/415-609/14-4/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2014 r. (data wpływu 16 czerwca 2014 r.), uzupełnionym w dniu 10 września 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 września 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest ocena ryzyka, roszczeń i szacowanie poniesionych strat, dochodzenie roszczeń ubezpieczeniowych.

Zaistniały stan faktyczny.

Pan K. (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) jest poszkodowanym w wypadku komunikacyjnym. Towarzystwo ubezpieczeniowe "X" sprawcy wypadku wypłaciło Panu K. odszkodowanie w wysokości 5.000 zł (pięć tysięcy złotych). Przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody opiewa na kwotę około 10.000 zł (dziesięć tysięcy złotych). Pan, świadom tego, że odszkodowanie nie rekompensuje jego strat w całości i jednocześnie nie mając czasu i własnych środków na walkę o większą kwotę odszkodowania, zwraca się do firmy podatnika, która oferuje Panu K. dopłatę do zaniżonego odszkodowania w kwocie umownej w wysokości 2.000 zł (dwa tysiące złotych). Na podstawie umowy przeniesienia wierzytelności, Pan K. zbywa odpłatnie wierzytelność, a Podatnik wierzytelność nabywa. Tym samym Panu K. nie przysługują już prawa do roszczeń od Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

Następnie firma podatnika występuje do sądu z pozwem o wypłatę zaniżonego o 5.000 zł odszkodowania, a także zwrot kosztów procesu i odsetek ustawowych. Koszty związane z procesem (obsługa prawnicza, zastępstwo sądowe, opinia biegłego) wyniosą ok. 3.000 zł (trzy tysiące złotych).

Zainteresowany wskazał również, że kwota 2.000 zł w całości jest uznawana przez podatnika jako forma odszkodowania. Na tę kwotę nie składają się żadne inne elementy. Klient, przyjmując te pieniądze, nie może już dochodzić roszczeń od Towarzystwa ubezpieczeniowego.

W związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności, podatnik nie otrzyma od zbywcy wierzytelności żadnego wynagrodzenia. Przychodem podatnika będzie kwota odszkodowania z ewentualnymi odsetkami ustawowymi ustalona przez sąd i wypłacona przez ubezpieczyciela.

Zdarzenie przyszłe nr 1 jest następujące.

Na podstawie wyroku sąd orzeka o winie Towarzystwa ubezpieczeniowego "X" i nakazuje dopłatę zaniżonego odszkodowania (5.000 zł) wraz z należnymi odsetkami ustawowymi (założenie ok. 500 zł) oraz zwrot kosztów procesu (3.000 zł). Łącznie firma podatnika otrzymuje przelew na kwotę 8.500 zł (osiem tysięcy pięćset złotych).

Zdarzenie przyszłe nr 2 jest następujące.

Firma podatnika postanawia odsprzedać wierzytelność innej firmie o tym samym profilu działalności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Czy klient Wnioskodawcy #8722; powinien otrzymać od firmy Wnioskodawcy jakąkolwiek deklarację o wysokości uzyskanego przychodu (2.000 zł).

2. Czy Zainteresowany ma obowiązek naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy od tej kwoty.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do ww. pytania, zapłacona Panu K. kwota jest formą dopłaty do otrzymanego już od towarzystwa ubezpieczeniowego "X" odszkodowania i korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ponadto Wnioskodawca uważa, że powinien się zachować jak towarzystwo ubezpieczeniowe, które po wypłacie odszkodowania nie wystawia żadnych informacji (deklaracji, zaświadczeń, PIT-ów itp.) o uzyskanym dochodzie i ewentualnej konieczności dalszego ich opodatkowania. W związku z powyższym, nie występuje również w ocenie Zainteresowanego obowiązek naliczania i odprowadzania podatku dochodowego od wypłaconej klientowi kwoty odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c).

Jak stanowi art. 18 powoływanej ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w powołanym przepisie wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw, jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę będzie stanowił interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Będą to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych (w tym wierzytelność nabyta przez Wnioskodawcę od klienta).

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne. Na gruncie przepisów podatkowych transakcja odpłatnego zbycia wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest ocena ryzyka, roszczeń i szacowanie poniesionych strat oraz dochodzenie roszczeń ubezpieczeniowych. Zainteresowany powziął wątpliwość, czy winien wystawić klientowi jakąkolwiek deklarację o wysokości uzyskanego przychodu oraz czy ma obowiązek naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy w sytuacji nabycia wierzytelności od klienta. Wnioskodawca wskazał przy tym, że klient, mając świadomość, że odszkodowanie uzyskane od towarzystwa ubezpieczeniowego nie rekompensuje jego strat, decyduje się na zbycie wierzytelności ze względu na brak czasu oraz środków na dochodzenie wyższego odszkodowania. W zamian za kwotę 2 000 zł klient zbywa na rzecz Wnioskodawcy wierzytelność, w wyniku czego nie przysługują mu już prawa do roszczeń od towarzystwa ubezpieczeniowego. Natomiast firma Wnioskodawcy występuje następnie do sądu o wypłatę zaniżonego odszkodowania.

Tut. Organ zauważa, że w przedstawionym opisie stanu faktycznego nie mamy do czynienia z wypłatą przez Wnioskodawcę na rzecz klienta odszkodowania, ale z zapłatą za sprzedaną przez tego klienta wierzytelność. Kwota, która w całości jest uznawana przez Wnioskodawcę jako forma odszkodowania, jest w istocie wynagrodzeniem z tytułu sprzedaży wierzytelności. Dlatego też w rozpatrywanej sprawie nie może mieć zastosowania zwolnienie z opodatkowania dotyczące odszkodowań.

Uzyskany przez klienta przychód z tytułu zbycia wierzytelności należy kwalifikować do przychodu ze źródła wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z praw majątkowych.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) #8722; na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku, gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych (art. 42 ust. 1 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 42 ust. 1a cyt. ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje (PIT-4R), według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

Zgodnie natomiast z art. 42 ust. 2 pkt 1 powoływanej ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika #8722; imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz przytoczone regulacje prawne, należy wskazać, że Wnioskodawca, w związku z wypłatą na rzecz klienta wynagrodzenia z tytułu sprzedaży wierzytelności, winien przekazać temu klientowi informację o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11). Co więcej, na Wnioskodawcy spoczywa obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku dochodowego od wypłaconego klientowi wynagrodzenia.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo tut. Organ wskazuje, że wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług został rozstrzygnięty odrębną interpretacją indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.