ILPB1/415-475/13-6/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2013 r. (data wpływu 22 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 22 lipca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia straty od dochodu uzyskanego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w tym dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej - jest prawidłowe.

W dniu 22 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej oraz w zakresie możliwości odliczenia straty od dochodu uzyskanego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w tym dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej.

W związku z tym, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 i art. 14f § 1 i § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 9 lipca 2013 r., znak ILPB1/415-475/13-2/AA, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 12 lipca 2013 r., a w dniu 22 lipca 2013 r. (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 18 lipca 2013 r.) wniosek uzupełniono.

Jednakże ze względu na konieczność dodatkowych wyjaśnień tut. Organ pismem z dnia 1 sierpnia 2013 r. nr ILPB1/415-475/13-4/AA po raz drugi wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.

Wezwanie II skutecznie doręczono w dniu 5 sierpnia 2013 r.

Zgodnie z pouczeniem zawartym w wezwaniu niniejszy wniosek został rozpatrzony w przedmiocie dwóch zaistniałych stanów faktycznych w zakresie skutków podatkowych wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej oraz w zakresie możliwości odliczenia straty od dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zainteresowany był wspólnikiem spółki cywilnej od dnia 26 lipca 2010 r. Jako wkład do wskazanej spółki wniósł środki pieniężne w wysokości 15.000,00 zł oraz świadczenie usług.

Spółka w 2011 r. poniosła stratę, w której uczestniczył Zainteresowany w stosunku wynikającym z treści umowy spółki.

Z dniem 26 kwietnia 2012 r. Zainteresowany wystąpił z przedmiotowej spółki. W związku z powyższym wspólnicy spółki cywilnej, z której wystąpił Zainteresowany, zobowiązali się wypłacić mu kwotę pieniężną w wysokości 170.000,00 zł jednorazowo lub kwotę 178.500,00 zł w 17 równych ratach po 10.500,00 zł miesięcznie, płatnych najpóźniej do 26 dnia każdego miesiąca, począwszy od maja 2012 r.

Zainteresowany z momentem wystąpienia ze spółki cywilnej nie zlikwidował swej działalności gospodarczej. Prowadzi ją samodzielnie w dalszym ciągu. Przedmiotem jego działalności jest prowadzenie kawiarni specjalizującej się w serwowaniu zdrowej żywności.

Byli wspólnicy nie wypłacili Zainteresowanemu należnej mu kwoty. Mając wzgląd na powyższe, Zainteresowany uzyskał przeciwko byłym wspólnikom nakaz zapłaty i wszczął postępowanie egzekucyjne. W styczniu 2013 r. komornik przekazał Zainteresowanemu wyegzekwowaną kwotę w wysokości ok. 30.000,00 zł. Zainteresowany do dnia dzisiejszego nie otrzymał pozostałej części należnej mu kwoty.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, iż środki pieniężne, które Wnioskodawca otrzyma z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej przekroczą wartość uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżki przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przychód w postaci otrzymanej kwoty pieniężnej z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej, należy potraktować jako przychód z działalności gospodarczej w miesiącu, w którym Zainteresowany ją otrzymał (otrzyma w przyszłości).

2. Przy założeniu, że odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca, to czy Zainteresowany może w latach od 2012 do 2016 r., obniżyć dochód uzyskany z prowadzonej działalności gospodarczej, w tym dochód osiągnięty z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej o wysokość straty poniesionej w 2011 r. przez spółkę cywilną, w proporcji przypadającej na Zainteresowanego (z zastrzeżeniem, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty).

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone nr 2, tj. w zakresie możliwości odliczenia straty od dochodu uzyskanego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w tym dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej. Natomiast pytanie oznaczone nr 1, tj. w zakresie skutków podatkowych wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej w dniu 20 sierpnia 2013 r. zostało rozstrzygnięte odrębną interpretacją indywidualną nr ILPB1/415-475/13-5/AA.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota otrzymana z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej, stanowi przychód z działalności gospodarczej w dacie jej faktycznego otrzymania, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnośnie drugiego zagadnienia, Zainteresowany stoi na stanowisku, że ma prawo do obniżenia dochodu uzyskanego z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (w tym dochodu z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej), o wysokość przypadającej na niego straty poniesionej w 2011 r. w związku z prowadzeniem tejże spółki (z zastrzeżeniem, że wysokość obniżenia w danym roku podatkowym nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1694 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) normuje zasady rozliczeń związanych z wystąpieniem wspólnika ze spółki cywilnej.

W myśl przepisu art. 860 § 1 k.c., przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.

Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach (art. 867 § 1 k.c.).

Zgodnie z art. 871 k.c., wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Ponadto wypłaca się występującemu wspólnikowi w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Zawiązanie spółki cywilnej nie tworzy oddzielnego bytu prawnego. Spółka cywilna nie posiada osobowości, ani też zdolności do czynności prawnych. W związku z powyższym, w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, podatnikiem podatku dochodowego nie jest sama spółka, lecz jej poszczególni wspólnicy.

Zważywszy na powyższe, to na wspólnikach spółki cywilnej, a nie na samej spółce, ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.; dalej: u.p.d.o.f.) stanowi, że przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady te stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 16 u.p.d.o.f., przychodem z działalności gospodarczej są również środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki.

Zgodnie z przepisem art. 14 ust. 3 pkt 11 u.p.d.o.f., do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce.

Zważywszy na powyższe należy przyjąć, iż w przypadku wypłaty występującemu wspólnikowi należnych mu z tego tytułu środków pieniężnych, opodatkowaniu podlega otrzymana kwota pomniejszona o przypadającą na występującego wspólnika różnicę między przychodem spółki a kosztami jego uzyskania, pomniejszoną o wypłaty dokonane bezpośrednio wspólnikowi wcześniej z tytułu jego udziału w spółce.

Mając wzgląd na przedstawiony stan prawny, obowiązujący w momencie otrzymywania przez Zainteresowanego części kwoty przysługującej mu z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej, należy uznać, iż kwota otrzymana przez Zainteresowanego tytułem wystąpienia ze spółki cywilnej, jest przychodem Zainteresowanego z działalności gospodarczej w dacie jej faktycznego otrzymania, przy czym (zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 11 u.p.d.o.f.) do przychodów tych nie zalicza się tej części otrzymanych przez Zainteresowanego środków pieniężnych, które stanowią równowartość uzyskanej przed wystąpieniem przez niego nadwyżki przychodów nad kosztami ich uzyskania, ustalonymi w myśl w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce.

W myśl przepisu art. 24 ust. 3c u.p.d.o.f., dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica między przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce.

Zważywszy na powyższe należy uznać, iż od przychodu wyliczonego według zasad wskazanych powyżej należy odjąć wydatki poniesione przez Zainteresowanego w momencie zawiązywania spółki cywilnej, a więc kwotę 15.000,00 zł.

Ponadto zgodnie z art. 9 ust. 3 u.p.d.o.f. dochód uzyskany ze źródła przychodu można obniżyć o wysokość straty poniesionej z tego źródła przychodów, w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Powyższe prowadzi wprost do wniosku, iż od dochodu uzyskanego przez Zainteresowanego w latach od 2012 do 2016, ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., w tym dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej, Zainteresowany ma (będzie miał) prawo odliczyć przypadającą na niego stratę poniesioną przez spółkę w 2011 r., z tym zastrzeżeniem, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 2013 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, iż spółka w 2011 r. poniosła stratę, w której Zainteresowany uczestniczył w stosunku wynikającym z treści umowy spółki. Zainteresowany z momentem wystąpienia ze spółki cywilnej nie zlikwidował swej działalności gospodarczej i prowadzi ją samodzielnie.

W przedmiotowej sprawie wątpliwość Wnioskodawcy budzi fakt, czy istnieje możliwość obniżenia dochodu uzyskanego z prowadzonej działalności gospodarczej, w tym dochodu osiągniętego z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej o wysokość straty poniesionej w 2011 r. przez spółkę cywilną.

Odnosząc się do możliwości odliczenia przez Wnioskodawcę połowy strat, które wystąpiły w dniu wystąpienia Wnioskodawcy ze spółki wskazać należy, iż w myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Natomiast stosownie do art. 9 ust. 3 powołanej ustawy o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Zatem, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz zapis art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy iż Wnioskodawca będzie mógł w latach 2012-2016 obniżyć dochód uzyskany z prowadzonej działalności gospodarczej o wysokość straty poniesionej w spółce cywilnej, w której Wnioskodawca był wspólnikiem do 26 kwietnia 2012 r., z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.