ILPB1/415-475/08-2/AA - Czy zaległe zobowiązania w stosunku do ZUS stanowią koszty uzyskania przychodów bieżącej działalności i powodują obniżenie podstawy opodatkowania (składki na ubezpieczenia społeczne) i obniżenie podatku dochodowego (7,75% składki na ubezpieczenie zdrowotne)?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów, z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana ..., przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2008 r. (data wpływu 3 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia zaległych zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne - jest prawidłowe.

W dniu 3 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia zaległych zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 19 lipca 2007 r. Zainteresowany podaje, że kilka lat wcześniej również prowadził działalność gospodarczą od września 2003 r. do lutego 2004 r. Działalność tą był zmuszony zamknąć z powodu ciężkiej choroby żony. Jak podaje Wnioskodawca za ten okres nie płacił składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne i Fundusz Pracy, z uwagi na brak funduszy.

Wnioskodawca informuje, że w 2007 r. wznowił działalność gospodarczą i zgłosił się do ZUS-u, aby uregulować składki za poprzedni okres. W związku z tym otrzymał umowę ratalną, gdyż bieżące składki opłaca regularnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zaległe zobowiązania w stosunku do ZUS-u, opłacane w bieżącej działalności stanowią koszty uzyskania przychodów bieżącej działalności i powodują obniżenie podstawy opodatkowania (składki na ubezpieczenia społeczne) i obniżenie podatku dochodowego (7,75% składki na ubezpieczenie zdrowotne)?

Zdaniem Wnioskodawcy, składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych są rozliczane metodą kasową. W związku z powyższym Wnioskodawca podaje, że mimo tego, że zaległe składki dotyczą lat ubiegłych, a są płacone obecnie, ma On prawo zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 i art. 27b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do zaliczenia tych wpłat w bieżącej działalności do kosztów uzyskania przychodów oraz obniżenia podatku o składki ZUS w wysokości 7,75%.

Wnioskodawca uważa, że ma prawo do obniżenia dochodu zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o kwotę zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, w wysokości wynikającej z deklaracji DRA bez żadnych dodatkowych opłat i odsetek stosując metodę kasową, gdyż de facto są one opłacane w bieżącej działalności gospodarczej. Wnioskodawca uważa także, że ma prawo do obniżenia podatku dochodowego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% (art. 27b ww. ustawy), gdyż zgodnie z metodą kasową jest ona opłacana w bieżącej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca podaje, że w 2008 r. i przyszłym roku będzie mógł rozliczyć wyższą kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy, ponieważ koszt powstaje wtedy kiedy został faktycznie poniesiony i nie ma znaczenia, że od terminu płatności minęły 3 lata.

Wnioskodawca dodaje, że ma świadomość iż odsetki i opłaty dodatkowe wymierzone przez ZUS nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na Wnioskodawcy, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 55a cytowanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 37, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.), w części finansowanej przez płatnika składek.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących - odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z powyższego przepisu wynika, że odliczeniu od uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym dochodu mogą podlegać wyłącznie zapłacone przez niego w tymże roku podatkowym składki na własne ubezpieczenie społeczne, jeżeli wcześniej nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Powyższy przepis nie zawiera żadnych ograniczeń dotyczących roku podatkowego, za który składki są należne. Jeśli Wnioskodawca opłaci faktycznie w roku bieżącym składki na ubezpieczenie społeczne za lata ubiegłe, będą one wówczas podlegać odliczeniu w roku ich poniesienia.

Powołane przepisy dla osób prowadzących działalność gospodarczą określają możliwość wyboru w jaki sposób będą odliczać od dochodu składki zapłacone na ubezpieczenie społeczne. Mogą tego dokonać poprzez odliczenie od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub poprzez bezpośrednie zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej poniesionych na ten cel wydatków.

Ponadto należy dodać, iż opłacanie składek na Fundusz Pracy wynika z treści ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 6, poz. 56 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2006 r. Nr 158, poz. 1121). Składki na Fundusz Pracy za lata ubiegłe opłacone przez Wnioskodawcę w roku bieżącym stanowią koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności i nie podlegają odliczeniu od dochodu.

Natomiast w myśl art. 27b ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 27b ust. 2 ww. ustawy kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Wysokość wydatków dokonanych przez Wnioskodawcę na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Odliczeniu od podatku podlegają jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne rzeczywiście zapłacone przez Wnioskodawcę w roku podatkowym.

Reasumując, biorąc pod uwagę powyżej powołane przepisy należy stwierdzić, iż Wnioskodawca opłacający samodzielnie składki na ubezpieczenie społeczne może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów bieżącej działalności wysokość faktycznie poniesionych na ten cel wydatków - związanych z prowadzoną od września 2003 r. do lutego 2004 r. działalnością gospodarczą, a w przypadku ubezpieczenia zdrowotnego może odliczyć od podatku faktycznie zapłaconą na ten cel kwotę nie większą niż 7,75% podstawy wymiaru składki o ile wysokość podstawy wymiaru ww. składek jest zgodna z wielkościami określonymi w odrębnych przepisach.

Do kosztów uzyskania przychodów bieżącej działalności Wnioskodawca będzie mógł również zaliczyć składki na Fundusz Pracy, pod warunkiem, że zostały rzeczywiście opłacone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. Organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.