ILPB1/415-414/11-3/AGr

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.), uzupełnionym w dniu 16 czerwca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 21 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W dniu 16 czerwca 2011 r. Zainteresowany uzupełnił ww. wniosek wskazując, iż przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Dłużnik (osoba fizyczna) zalega z zapłatą za użytkowanie lokalu mieszkalnego. Zaległości dłużnik chce dobrowolnie odpracować, wykonując pracę na rzecz płatnika - Spółdzielni Mieszkaniowej, a wartość tych prac w całości zaliczyć na spłatę zadłużenia. Spółdzielnia Mieszkaniowa przewiduje zawarcie umowy o wykonanie świadczenia zamiennego w celu zwolnienia dłużnika z ww. zobowiązań zgodnie z art. 453 ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Wnioskodawca twierdzi, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, tj. odpracowaniu zaległych opłat za mieszkanie, czyli świadczeniu w miejsce wykonania nie powstaje przychód dla dłużnika podlegający opodatkowaniu, a co za tym idzie płatnik - Spółdzielnia Mieszkaniowa nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy praca wykonywana w następstwie powstania zobowiązania i mająca na celu jego spłatę jest przychodem dłużnika w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a płatnik ma obowiązek poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z interpretacją analogicznego do niniejszej sprawy wniosku z dnia 5 sierpnia 2009 r., o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie stosunków podatkowych zwolnienia dłużnika - użytkownika lokalu mieszkalnego z obowiązku zapłaty czynszu, skierowanego do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Wnioskodawca podnosi, iż spełnienie innego świadczenia zamiast długu w myśl art. 453 ustawy - Kodeks cywilny nie jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) wynika, iż wymienione w nim osoby obowiązane są uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni przez uiszczenie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Z powołanego powyżej przepisu art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, że powołane w nim osoby obowiązane są do uiszczenia opłat (w tym czynszu) zgodnie z postanowieniami statutu.

Jeżeli natomiast osoby te nie uiszczają ww. opłat, stają się dłużnikami Spółdzielni Mieszkaniowej. Płatnik - Spółdzielnia Mieszkaniowa nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 -15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) wynika, iż wymienione w ust. 1 - ust. 4 osoby są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Z powołanego powyżej przepisu art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, iż powołane w nim osoby są obowiązane do uiszczania opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Jeżeli natomiast osoby te nie uiszczają ww. opłat, stają się dłużnikami Spółdzielni Mieszkaniowej.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż dłużnik Wnioskodawcy (osoba fizyczna), który zalega z zapłatą za użytkowanie lokalu mieszkalnego, chce zaległości dobrowolnie odpracować wykonując prace na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, a wartość tych prac w całości zaliczyć na spłatę zadłużenia. Wnioskodawca - Spółdzielnia Mieszkaniowa przewiduje zawarcie umowy o wykonanie świadczenia zamiennego w celu zwolnienia dłużnika z ww. zobowiązań, zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego.

Stosownie do art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Jest to instytucja prawna zwana datio in solutum (świadczenie zamiast wykonania). Celem niniejszego jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania (w przedmiotowej sprawie opłat za użytkowanie lokalu mieszkalnego) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Przechodząc do podatkowych aspektów opisanych czynności, stwierdzić należy, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż zwolnienie dłużnika z opłat za użytkowanie lokalu mieszkalnego, w zamian za odpracowanie zaległych opłat, nie powoduje u dłużnika powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu. W konsekwencji, Wnioskodawca nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, tut. Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.