ILPB1/415-385/11-2/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 marca 2011 r. (data wpływu 18 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacania przez spółkę rekompensaty (odszkodowania) w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego tytułem zwrotu, w okresie rękojmi, kosztów usunięcia wad i usterek w sprzedawanych lokalach - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacania przez spółkę rekompensaty (odszkodowania) w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego tytułem zwrotu, w okresie rękojmi, kosztów usunięcia wad i usterek w sprzedawanych lokalach.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka, (dalej Sprzedawca) prowadzi działalność jako tzw. spółka deweloperska. W ramach tej działalności Spółka zajmuje się sprzedażą lokali. Zdarzają się przypadki w których lokale będące przedmiotem sprzedaży uległy zalaniu, wystąpiły w nich wady usterki. Na podstawie zawartego porozumienia Sprzedawca zobowiązuje się do naprawienia szkody we własnym zakresie, bądź pokrycia kosztów usunięcia przez Nabywcę lub podmioty przez niego wskazane. Ustalenie wysokości rekompensaty następuje na podstawie sporządzonego przez Strony Kosztorysu. Kwota wydatkowanych środków tytułem rekompensat za usunięcie wad, usterek, skutków zalania stanowi równowartość faktycznie poniesionych przez Nabywcę kosztów.

Zdarzają się przypadki w których Spółka w ramach rekompensaty uczestniczy z Nabywcą w kosztach umowy przyrzeczonej - umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego pokryje jej równowartość w zakresie kosztów notarialnych do określonej kwoty (do wysokości poniesionych kosztów napraw wad, usterek, skutków zalania) z wyłączeniem kosztów opłaty sądowej związanej z zawarciem umowy przyrzeczonej sprzedaży w formie aktu notarialnego, do poniesienia których zobowiązany był Nabywca.

Zwrot kosztów usunięcia wad i usterek, skutków zalania nie następuje z tytułu udzielonej rękojmi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacane przez Spółkę rekompensaty (odszkodowania) również w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego tytułem zwrotu kosztów usunięcia wad i usterek wynikających również z zalania sprzedawanych lokali stanowią przychód po stronie osób je otrzymujących, a w konsekwencji czy istnieje po stronie Spółki obowiązek wystawiania PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma obowiązku wystawiania i przesyłania informacji PlT-8C, ponieważ otrzymane przez Nabywców lokali kwoty (również w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego) są jedynie rekompensatą za wykonane naprawy wad i usterek, usunięcia skutków zalania i nie spełniają definicji przychodów z innych źródeł zawartą w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej jako: u.p.d.o.f.).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie przepisu art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14. dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia, nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W oparciu o art. 42a u.p.d.o.f. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są zobowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację (PIT-8C) według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Zdaniem Spółki w przypadku wypłaty rekompensat (odszkodowań) również w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego nie można stwierdzić, iż po Stronie Klienta powstanie jakiekolwiek przysporzenie majątkowe. Otrzymane środki będą stanowić jedynie zrekompensowanie wykonanych przez Nabywcę lub podmiot przez niego wskazany koniecznych napraw mających na celu doprowadzenie przedmiotu umowy (lokalu) do stanu zgodnego z umową. Zwrot kosztów następuje na podstawie zaakceptowanego przez Strony Kosztorysu, stanowiącego wypadkową faktycznie poniesionych przez Nabywcę wydatków. Wykonywane prace służą jedynie usunięciu wad i usterek, szkód zmniejszających wartość lub użyteczność przedmiotu sprzedaży (lokalu). Działania Spółki na rzecz klientów nie mogą być traktowane jako przysporzenie tych osób w rozumieniu u.p.d.o.f. Klienci otrzymują jedynie zadośćuczynienia w postaci zwrotu poniesionych nakładów za doprowadzenie nabytych lokali do stanu zgodnego z umową, nie osiągając faktycznego zysku. W przypadku kwalifikacji przychodu jako przychodu z innego źródła zgodnie z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. po stronie podatnika musi powstać przysporzenie majątkowe. Przepis art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. należy bowiem rozumieć jako regulujący wyłącznie sytuację, w której podatnik otrzymuje określone przysporzenie majątkowe.

Natomiast nie można utożsamiać zwrotu poniesionych uprzednio przez Nabywców lokali wydatków na usunięcie usterek, usuniecie skutków zalania z przysporzeniem majątkowym. W przypadku otrzymania przez Nabywcę zwrotu wydatków poniesionych uprzednio na usunięcie usterek nie sposób uznać, iż po jego stronie następuje przysporzenie majątkowe bowiem otrzymuje on jedynie zwrot poniesionych już wydatków również w postaci poniesienia przez Spółkę części kosztów aktu notarialnego.

W tym przypadku bez znaczenia pozostaje moment wykonania napraw, czy zostaną one wykonane przez Spółkę, czy przez Nabywcę - w obu przypadkach koszt zostanie poniesiony przez Sprzedawcę. Tym samym w aspekcie podatkowym po stronie Nabywcy nie powstanie przysporzenie majątkowe.

W tym miejscu należy podkreślić, iż na podstawie zawartego porozumienia dopuszcza się wykonanie usunięcia usterek przez Nabywcę we własnym zakresie. Zasadą bowiem jest, że poszkodowany ma wybór co do sposobu naprawienia szkody - może żądać przywrócenia stanu poprzedniego przez odpowiedzialnego albo zapłaty pieniędzy, by zrobić to samemu (art. 363 Kodeksu cywilnego). W obu przypadkach efekt ekonomiczny pozostaje identyczny.

Powyższe odwołanie daje podstawy do uznania, iż otrzymana przez Nabywcę rekompensata (odszkodowanie) nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Spółka zwraca uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 19 stycznia 2010 r. o nr (I SA Ke 528/09) gdzie Sąd potwierdził argumentację przedstawioną przez Spółkę. "W przypadku otrzymania przez osobę posiadająca odrębną własność lokalu zwrotu wydatków poniesionych uprzednio na wymianę stolarki okiennej, drzwiowej oraz instalacji elektrycznej i wod-kan nie wystąpi przysporzenie majątkowe - bowiem otrzyma ona jedynie zwrot poniesionych uprzednio wydatków."

Spółka pragnie również zwrócić uwagę na aktualne interpretacje organów podatkowych, potwierdzające przedstawioną przez Spółkę argumentację.

Interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 września 2010 r. sygnatura akt IBPBII/1/415-584/10/AŻ:

"otrzymana kwota rekompensaty stanowiąca równowartość faktycznie poniesionych przez nabywcę lokalu kosztów usunięcia wad i usterek nie może być traktowana jako przysporzenie majątkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym samym nie spełnia definicji przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego nie ma zatem potrzeby analizowania skutków podatkowych otrzymanych rekompensat w oparciu o zwolnienie przedmiotowe wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem kwota odszkodowania (rekompensaty) nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

Zdaniem Spółki, w sytuacji otrzymania przez Nabywcę odszkodowania (rekompensaty) - również w postaci poniesienia przez Spółkę części kosztów aktu notarialnego stanowiące pokrycie kosztów usunięcia wad i usterek, skutków zalania ujawnionych w nabytym mieszkaniu nie skutkuje powstaniem u Kupującego przychodu w rozumieniu art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.

Reasumując stwierdzić należy, że otrzymane przez nabywców mieszkań rekompensaty (odszkodowania) nie mogą być traktowane jako przysporzenie tych osób w rozumieniu u.p.d.o.f.

W związku z powyższym na Spółce nie będzie ciążył obowiązek sporządzenia oraz przesłania Klientowi, jaki i Urzędowi Skarbowemu informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), jest zasada powszechności opodatkowania.

W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy objęte są tylko odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca - spółka komandytowo akcyjna prowadzi działalność jako tzw. spółka deweloperska. W ramach tej działalności spółka zajmuje się sprzedażą lokali. Zdarzają się przypadki, iż lokale będące przedmiotem sprzedaży uległy zalaniu, wystąpiły w nich wady i usterki. Na podstawie zawartego porozumienia sprzedawca (Wnioskodawca) zobowiązuje się do naprawienia szkody we własnym zakresie, bądź pokrycia kosztów usunięcia przez nabywcę lub podmioty przez niego wskazane. Ustalenie wysokości rekompensaty następuje na podstawie sporządzonego przez strony kosztorysu. Kwota wydatkowanych środków tytułem rekompensat za usunięcie wad, usterek stanowi równowartość faktycznie poniesionych przez nabywcę kosztów.

Zdarzają się również przypadki, kiedy Spółka w ramach rekompensaty uczestniczy z Nabywcą w kosztach przyrzeczonej umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego i pokrywa jej równowartość w zakresie kosztów notarialnych do wysokości poniesionych kosztów napraw wad, usterek, skutków zalania.

Z wniosku wynika, że zwrot kosztów usunięcia wad i usterek nie następuje w ramach udzielonej rękojmi wynikającej z ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Wypłacane przez Spółkę rekompensaty (odszkodowania) w postaci pokrycia części kosztów aktu notarialnego tytułem zwrotu kosztów usunięcia wad i usterek wynikających z zalania sprzedawanych lokali, nie wynikających z udzielonej rękojmi nie zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przedmiotowa rekompensata nie może zostać zwolniona z opodatkowania, gdyż z wniosku nie wynika, że wysokość i zasady ustalania tejże rekompensaty wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych do ustaw, a tylko w taki sposób ustalona rekompensata (odszkodowanie) może korzystać ze zwolnienia.

Rekompensata (odszkodowanie) wskazana we wniosku nie należy do żadnego ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 powołanej ustawy.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż otrzymana kwota rekompensaty, która nie wynikała z udzielonej rękojmi, w postaci pokrycia kosztów aktu notarialnego, stanowiąca równowartość faktycznie poniesionych przez nabywcę lokalu kosztów usunięcia wad i usterek, wynikających z zalania stanowi przychód po stronie osób je otrzymujących w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast po stronie Spółki istnieje obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, zgodnie z art. 42a powołanej ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę pisma urzędowego co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) został on wydany w indywidualnej sprawie i dotyczy wyłącznie tej sprawy, w której zapadł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.