ILPB1/415-367/14-3/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2014 r. (data wpływu 1 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania działalności polegającej na prowadzeniu szkoły podstawowej i gimnazjum na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie o obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w spółce cywilnej, oraz w zakresie opodatkowania działalności polegającej na prowadzeniu szkoły podstawowej i gimnazjum na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wespół z inną osobą fizyczną zamierzają prowadzić szkołę podstawową oraz gimnazjum. Wnioskodawca wraz z inną osobą zostaną wpisani łącznie do stosownej ewidencji prowadzonej przez właściwą jednostkę samorządu terytorialnego jako organ prowadzący szkołę.

Do wskazanej wyżej ewidencji Wnioskodawca zostanie wpisany z inną osobą jako osoby fizyczne (nie spółka cywilna, ani spółki osobowe).

Natomiast w sensie gospodarczym Wnioskodawca wraz z inną osobą zamierza prowadzić szkołę podstawową oraz gimnazjum bądź na zasadzie spółki cywilnej (zdarzenie przyszłe nr 1), bądź na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia (innego niż spółka cywilna bądź spółki osobowe) - (zdarzenie przyszłe nr 2). Proporcja udziału w zyskach i stratach spółki cywilnej zostanie określona w umowie spółki, a proporcja udziału w zyskach i stratach spółki wspólnego przedsięwzięcia zostanie określona w porozumieniu/umowie je statuującym.

Niezależnie od wskazanych powyżej możliwych form prowadzonej działalności - przychodami z prowadzenia szkoły będą przede wszystkim opłaty (tzw. czesne) wpłacane przez rodziców, natomiast kosztami prowadzonej działalności będą przede wszystkim koszty funkcjonowania szkoły - a zatem np. czynsz wynajmu nieruchomości, koszty wynagrodzeń personelu, media, pomoce naukowe, usługi obce.

W obu wskazanych wyżej zdarzeniach przyszłych planowane roczne przychody nie przekroczą równowartości w złotych kwoty 1.200.000 EURO (jeden milion dwieście tysięcy Euro).

W związku z powyższym pojawiły się zagadnienia prawne, które Wnioskodawca chciałaby zweryfikować.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. 1 Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenie przyszłe nr 1) prawidłowe jest stanowisko, że założona w przyszłości przez Wnioskodawcę spółka cywilna będzie zobowiązana do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

2. Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenie przyszłe nr 2) prawidłowe jest stanowisko, że dla przyszłego wspólnego przedsięwzięcia Wnioskodawcy oraz Partnera powinna być prowadzona jedna wspólna podatkowa księga przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy oraz jedna wspólna ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i w oparciu o tą wspólną księgę oraz wspólną ewidencję powinny być ustalane wysokość przychodów i kosztów przypadająca na każdego uczestnika wspólnego przedsięwzięcia stosownie do proporcji w jakich w nim uczestniczą.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące opodatkowania działalności polegającej na prowadzeniu szkoły podstawowej i gimnazjum na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia. Natomiast wniosek w części dotyczącej obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w spółce cywilnej został rozstrzygnięty w dniu 26 czerwca 2014 r. odrębną interpretacją indywidualną nr ILPB1/415-367/14-2/AA.

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, założona w przyszłości spółka cywilna będzie zobowiązana do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 1 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 256, poz. 2512 z późn. zm.) przez organ prowadzący szkołę lub placówkę należy rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego i inne osoby prawne i fizyczne.

Z kolei art. 82 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, iż osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.

Na zasadzie art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami.

Z powyższych uregulować wynika jednoznacznie, że jeżeli Wnioskodawca wraz z Partnerem po wpisaniu do stosownej ewidencji jako organu prowadzącego zawiążą umowę spółki cywilnej - to na podstawie wskazanego powyżej art. 24a ust. 1. ustawy o PIT spółka cywilna zobowiązana będzie do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, iż dla przyszłego wspólnego przedsięwzięcia Wnioskodawcy oraz Partnera powinna być prowadzona jedna wspólna podatkowa księga przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy oraz jedna wspólna ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i w oparciu o tą wspólną księgę oraz wspólną ewidencję powinny być ustalane wysokość przychodów i kosztów przypadająca na każdego uczestnika wspólnego przedsięwzięcia stosownie do proporcji w jakich w nim uczestniczą.

Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) przez organ prowadzący szkołę lub placówkę należy rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego i inne osoby prawne i fizyczne. Z kolei art. 82 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, iż osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkól i placówek.

Na zasadzie art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami.

Co prawda powyższe przepisy nie wskazują jako podmiotu obowiązanego do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - wspólnego przedsięwzięcia, jednakże jego podobieństwo, a w zasadzie tożsamość z instytucją spółki cywilnej powinno prowadzić do konstatacji, że również i w przypadku wspólnego przedsięwzięcia osób fizycznych - jedyną właściwą ewidencją powinna być podatkowa księga przychodów i rozchodów. Taka wspólna księga razem ze wspólną ewidencją środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych umożliwiałaby dokładne obliczenie dochodu (straty), podstawę opodatkowania oraz wysokość należnego podatku. Każdy bowiem z uczestników przedsięwzięcia (w tym Wnioskodawca rozliczałby je na podstawie umówionego w umowie/porozumieniu) udziału w zyskach stratach. Powyższy sposób rozliczeń wydaje się zresztą jedynym możliwym, gdyż - w przeciwnym stanowisku (odrębną księgę dla każdego uczestnika przedsięwzięcia) trudno sobie wyobrazić, by uczestnicy wspólnego przedsięwzięcia każdą fakturę zakupu i sprzedaży pozyskiwali generowali w wielu egzemplarzach - tak by każdy miał egzemplarz dla siebie.

Z powyższych uregulowań wynika jednoznacznie, że jeżeli Wnioskodawca wraz z Partnerem po wpisaniu do stosownej ewidencji jako organu prowadzącego zawiążą umowę spółki cywilnej - to na podstawie wskazanego powyżej art. 24a ust. 1 ustawy o PIT spółka cywilna zobowiązania będzie do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Mając na uwadze powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest uzasadnione i zasługuje na aprobatę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

W myśl art. 24a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Natomiast stosownie do treści art. 24a ust. 4 powołanej ustawy obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.

Szczegółowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).

W myśl § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, o których mowa w art. 24a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej "ustawą o podatku dochodowym", są obowiązane prowadzić księgę, z zastrzeżeniem ust. 2, według wzoru ustalonego w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w sposób określony w rozdziale 2.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza prowadzić szkołę podstawową oraz gimnazjum na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia.

Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 22n ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są obowiązani do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zawierającej, z zastrzeżeniem ust. 3, co najmniej:

W związku z powyższym mając na uwadze opisane zdarzenie oraz powołane przepisy prawa należy wyjaśnić, że wspólne przedsięwzięcie to ustalenia dokonane między przedsiębiorcami, na mocy których niezależne od siebie podmioty podejmują wspólne działania w celu realizacji określonego jednego przedsięwzięcia gospodarczego.

Przychody, które podatnik - jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą - uzyska w wyniku uczestnictwa we wspólnym przedsięwzięciu stanowić będą przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, które winny być opodatkowane zgodnie z wybraną przez Niego formą opodatkowania dochodów tytułu uczestnictwa we wspólnym przedsięwzięciu. Od strony technicznej zasady rozliczenia podmiotów uczestniczących we wspólnym przedsięwzięciu są więc podobne do tych, według których rozliczają się dla celów podatkowych wspólnicy spółek osobowych. Istotną różnicą jest brak obowiązków rejestracyjnych dla wspólnego przedsięwzięcia (tak prawnych, jak i podatkowych), w sytuacji gdy jego zadania realizowane są na podstawie umowy, a nie w ramach spółki.

W konsekwencji ciężar rozliczeń z organem podatkowym z tytułu realizowanego przedsięwzięcia spoczywa na każdym uczestniku z osobna.

W przedmiotowej sprawie, każdy z uczestników przedsięwzięcia jest niezależnym podmiotem prowadzącym odrębną działalność gospodarczą. Osoba fizyczna prowadząca indywidualnie pozarolniczą działalność gospodarczą ma obowiązek prowadzić jedną podatkową księgę przychodów i rozchodów, na zasadach i zgodnie z uregulowaniami zawartymi w ww. rozporządzeniu w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zatem każdy z uczestników wspólnego przedsięwzięcia, o którym mowa we wniosku, tj. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych powinien odnotowywać zdarzenia gospodarcze w odrębnej podatkowej księdze przychodów i rozchodów, jak również prowadzić odrębną ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, odnoszącą się tylko do będących jego własnością środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Reasumując, dochód z działalności polegającej na prowadzeniu szkoły podstawowej i gimnazjum podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, lecz każda z osób fizycznych, działająca na podstawie zawartego porozumienia o prowadzeniu wspólnego przedsięwzięcia - powinna w celu ewidencji księgowej prowadzić właściwe księgi zgodne z ww. przepisami, tj. zarówno podatkową księgę przychodów i rozchodów jak i ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ wskazuje, że zgodnie z treścią art. 14b § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zatem interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy. W związku z tym zaznacza się, że niniejsza interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do osoby Wnioskodawcy i nie ma zastosowania do innych osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.