ILPB1/415-364/09-2/TW - Czy na osobie prowadzącej działalność, z którą zawarto kontrakt menedżerski jako prezesem zarządu spółdzielni, spoczywa obowiązek odprowadzenia zaliczki na podatek?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2009 r. (data wpływu 23 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W czerwcu 2008 r. rozwiązano z prezesem Spółdzielni umowę o pracę w związku z przejściem na emeryturę. Do odwołania z funkcji prezesa Zarządu nie doszło i osoba ta pełniła nadal funkcję w organie Spółdzielni bez pobierania wynagrodzenia. Ponieważ osoba pełniąca funkcję prezesa prowadziła własną działalność gospodarczą już od kilku lat obejmującą również w przedmiocie działalności czynności związane z zarządzaniem podmiotami gospodarczymi, w porozumieniu z Radą nawiązano z tą osobą jako przedsiębiorcą stosunek cywilnoprawny na zasadzie umowy menedżerskiej. Osoba ta jako podmiot z tytułu wykonywanych dla Spółdzielni usług zarządzania wystawiała faktury VAT.

Zgodnie z kontraktem osoba ta nie podlega podporządkowaniu służbowemu, nie wykonuje czynności w ramach rozkładu czasu pracy Spółdzielni, ponosi pełną odpowiedzialność z tytułu szkód wyrządzonych przy wykonywaniu usług. Poza wymienionymi usługami związanymi z zarządzaniem przedsiębiorstwem osoba Prezesa wykonuje w ramach prowadzonej działalności inne usługi dla innych podmiotów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Na kim spoczywa obowiązek odprowadzenia zaliczki na podatek, to jest na Spółdzielni, czy na osobie prowadzącej działalność, z którą zawarto kontrakt menadżerski jako Prezesem Zarządu.

Zdaniem Wnioskodawcy (Spółdzielni), z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zawarła kontrakt menedżerski z osobą prowadzącą działalność gospodarczą - przedsiębiorcą, która poza tym kontraktem uzyskuje także przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Według Jednostki fakt podpisania kontraktu menedżerskiego z osobą fizyczną, prowadzącą poza tym osobiście działalność gospodarczą, nie ma wpływu na sposób opodatkowania przez Spółdzielnię przychodów uzyskanych w wyniku realizacji przez zleceniobiorcę takiego kontraktu. Zdaniem Spółdzielni menedżer jest tu przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzącym działalność w szerszym zakresie niż usługi kontraktu i rozliczającym się na zasadach ogólnych. Zawarty kontrakt mieści się w działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika. Nie występuje żaden z warunków wymienionych w art. 5b ustawy, co oznacza, że usługi z kontraktu menadżerskiego będą potraktowane jako czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezesa Zarządu, na które zgodnie z przepisami ustawy VAT jako przedsiębiorca wystawiał faktury.

Wobec tego Spółdzielnia uważała, że przychody te powinny być zakwalifikowane zgodnie z art. 10 ust. pkt 3 ustawy, a w tej sytuacji podmiot dokonujący wypłaty wynagrodzeń na podstawie umowy menedżerskiej (płatnik) nie jest zobowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości należnej od dochodu uzyskanego w wyniku realizacji kontraktu. Obowiązek obliczania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy spoczywa na podatniku "przedsiębiorcy" w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - mającym podpisany kontrakt menedżerski i wykonującym to w zakresie usług objętych jego działalnością gospodarczą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wyróżnia się wśród źródeł przychodów działalność wykonywaną osobiście.

W myśl art. 13 pkt 9 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 7.

Ustawodawca, w treści przepisu art. 13 pkt 9 ww. ustawy wprost wyraził pogląd, iż przychody z tytułu umów o charakterze opisanym w tym przepisie, bez względu na formę organizacyjną, w jakiej są wykonywane, stanowią przychód z działalności wykonywanej osobiście. Taka kwalifikacja przychodów z tytułu umów, o których mowa w art. 13 pkt 9 tej ustawy wynika przede wszystkim z osobistego charakteru usług zarządzania przedsiębiorstwem.

Jednocześnie, z uwagi na fakt, iż w przypadku zawarcia umowy powierzającej zarząd przedsiębiorstwem występuje duża dowolność nazewnictwa, przepis art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy nie tylko przychodów uzyskanych na podstawie kontraktu menedżerskiego lecz wszelkich umów o podobnym charakterze, z których wynika, że podatnikowi w drodze umowy cywilnoprawnej zostało zlecone sprawowanie zarządu przedsiębiorstwem, spółką czy instytucją.

Wykładnia art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że dla zakwalifikowania przychodu do tego źródła niezbędnym jest, by przychód osiągany był na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze. W umowie o zarząd, zarządzający zobowiązuje się do prowadzenia przedsiębiorstwa za wynagrodzeniem, w imieniu oraz na rachunek i ryzyko oddającego przedsiębiorstwo w zarząd. Kontrakt menedżerski natomiast może dotyczyć zarządzania całym przedsiębiorstwem, jego częścią lub rodzajem działalności. Istotą zatem kontraktu menedżerskiego, czy umów o zarządzanie przedsiębiorstwem lub umów o podobnym charakterze, zawieranych pomiędzy przedsiębiorcą zlecającym zarząd a samodzielnym podmiotem - zarządcą jest zarządzanie przez ten ostatni podmiot tymże (cudzym) przedsiębiorstwem, na rzecz i w interesie przedsiębiorcy, na jego rachunek i ryzyko.

Ponadto należy podkreślić, że kontrakty menedżerskie w polskim prawodawstwie co do zasady stanowią umowę nienazwaną do których stosuje się wprost albo odpowiednio, na mocy art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przepisy regulujące umowy zlecenia. Istotną cechą tego rodzaju kontraktów zawieranych między odpowiednimi organami przedsiębiorstwa a osobą fizyczną jest zarządzanie przez tę ostatnią tymże przedsiębiorstwem, bez podległości służbowej zarządcy i bez kierownictwa dającego zlecenie, za określonym wynagrodzeniem.

W piśmiennictwie dotyczącym kontraktów menedżerskich i umów o podobnym charakterze podkreśla się samodzielność menedżera oraz cel umowy, którym jest przeniesienie prowadzenia przedsiębiorstwa na menedżera z przyznaniem mu samodzielności w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem.

Dochody podatnika osiągającego przychody z osobiście wykonywanej działalności, o której mowa w art. 13 pkt 9 ustawy, podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyodrębnienie dla celów podatku dochodowego działalności wykonywanej osobiście, jako odrębnego od pozarolniczej działalności gospodarczej źródła przychodów, znajduje uzasadnienie również w postanowieniach art. 41 ust. 1 ustawy, zgodnie z którymi podmioty dokonujące wypłaty należności z tytułu określonego w art. 13 pkt 9 ustawy są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Reasumując, z uwagi na bezspornie osobisty charakter kontraktu menedżerskiego lub umów o podobnym charakterze, ustawodawca zawarł w treści art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulację szczególną, stanowiącą, iż przychody z tego tytułu są przychodami z działalności wykonywanej osobiście oraz podlegają opodatkowaniu wg skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od których płatnik na mocy art. 41 ust. 1 tej ustawy zobowiązany jest pobrać w trakcie roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.