ILPB1/415-201/09-3/AMN

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 4 maja 2009 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB1/415-201/09-3/AMN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2009 r. (data wpływu 11 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności wypłacanych ławnikom - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności wypłacanych ławnikom.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd Rejonowy zgodnie z art. 172, par. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1676) dokonuje wypłat rekompensat dla ławników z tytułu uczestnictwa w rozpoznaniu spraw. Ponadto ławnicy zamieszkali poza siedzibą Sądu stosownie do art. 173 ww. ustawy otrzymują diety oraz zwrot kosztów przejazdu i noclegu według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów. Z kolei z analizy art. 172 par. 2 i 3 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych wynika, że rekompensata pieniężna nie jest wypłacana jako zwrot kosztów czy dieta, ale jest świadczeniem pieniężnym mającym charakter wynagrodzenia za czynności wykonywane przez ławnika.

Zatem Sąd rekompensaty wypłacane ławnikom traktuje jako określone w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z działalności wykonywanej osobiście, czyli przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek.

Wobec powyższego na Sądzie ciąży obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 oraz w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w praktyce ten sam ławnik w okresie tego samego miesiąca otrzymuje od Sądu wypłaty z tytułu uczestnictwa w rozpoznawaniu różnych spraw, Sąd sumuje te kwoty i jeśli suma przekracza 200 zł stosuje art. 41 ust. 1 ustawy, a jeśli nie przekracza 200 zł stosuje art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy pobierając jako płatnik zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sumy należności wypłacanych przez Sąd ławnikom z tytułu uczestnictwa w rozpoznawaniu spraw można uznać za "określone w umowie" w rozumieniu art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, sumy należności wypłacanych przez Sąd ławnikom należy uznać za "określone w umowie" w rozumieniu art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozdział 7 - Ławnicy (Art. 158 do art. 175) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1676), rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 czerwca 2003 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad wyznaczania i losowania składu orzekającego (Dz. U. Nr 107, poz. 1007), rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie wyboru, składu i struktury organizacyjnej, trybu działania oraz szczegółowych zadań Rady Ławniczej (Dz. U. Nr 23, poz. 174), par. 32, ust. 1 pkt 10, 12 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. Nr 38, poz. 249) tworzą ramy prawne regulujące relacje pomiędzy ławnikami a Sądem. Wszystko to powoduje, że pomiędzy Sądem a ławnikiem uczestniczącym w rozpoznaniu spraw istnieje umowa, o której mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazuje na to również fakt, że ustawodawca wymienione w art. 13 pkt 5 przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób (a do nich bez wątpienia ławnicy należą) umieścił w art. 30 ust. 1 pkt 5a tzn. wśród przychodów, od których pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów zgodnie z treścią art. 13 pkt 5 ww. ustawy należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7, w tym przychody ławników sądowych.

Stosownie natomiast do art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy. Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy.

W opisie stanu faktycznego wskazano, że Sąd dokonuje wypłat rekompensat dla ławników z tytułu uczestnictwa w rozpoznawaniu rozpraw. W związku z wypłatą ww. należności, na Sądzie spoczywają obowiązki płatnika.

W praktyce ten sam ławnik w okresie tego samego miesiąca otrzymuje od Sądu wypłaty z tytułu uczestnictwa w rozpoznawaniu różnych spraw, Sąd sumuje te kwoty i jeśli suma przekracza 200 zł stosuje art. 41 ust. 1 ustawy, a jeśli nie przekracza 200 zł stosuje art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy, pobierając jako płatnik zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

* suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz

* umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.

Przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a o podatku dochodowym od osób fizycznych może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy po spełnieniu wskazanych wyżej warunków.

Mimo, iż Sąd nie zawiera umowy z ławnikami, to jednak zleca im wzięcie udziału w posiedzeniu sądu. Z tego punktu widzenia przepis dotyczący opodatkowania ryczałtem miałby zastosowanie. Niemniej jednak, skoro z tego zlecenia nie wynika należność za miesiąc, to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie nieprawidłowym jest zastosowanie przepisu art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do należności wypłacanych ławnikom za udział w posiedzeniu Sądu, gdyż ww. zlecenie nie zawiera określonej miesięcznej kwoty za ww. czynności.

Zatem od wypłat dokonywanych na rzecz ławników sądowych do wysokości 200 zł miesięcznie, jeżeli ze zlecenia ławnikowi uczestnictwa w rozpoznaniu spraw nie wynika należność za miesiąc, nie pobiera się zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 18% przychodu, a tym samym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Rozstrzygnięcie zawartego we wniosku pytania dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności wypłacanych biegłym sądowym, zawarto w interpretacji indywidualnej z dnia 4 maja 2009 r. nr ILPB1/415-201/09-2/AMN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl