ILPB1/415-171/09-2/AMN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2009 r. (data wpływu 5 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia części udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 5 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia części udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni ma miejsce stałego zamieszkania na terytorium Polska (polski rezydent podatkowy) jest udziałowcem spółki z o.o., wpisanej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzonego przez Sąd Rejonowy, VIII Wydział Gospodarczy. Wnioskodawczyni posiada 199 udziałów w kapitale zakładowym tej spółki. Pozostały 1 udział posiada inny podmiot. Umowa spółki przewiduje możliwość umorzenia udziałów wspólnika. Planowane jest wycofanie się Wnioskodawczyni ze spółki poprzez dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów należących do niej, bez obniżenia kapitału zakładowego na podstawie art. 199 § 5 k.s.h. Za zgodą Wnioskodawczyni umorzenie udziałów nastąpi bez wynagrodzenia zgodnie z art. 199 § 3 k.s.h. oraz § 5 umowy spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umorzenie 199 udziałów w spółce z o.o. należących do Wnioskodawczyni bez wynagrodzenia i bez obniżania kapitału zakładowego spowoduje powstanie przychodu podatkowego dla tej osoby na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością regulują przepisy art. 199 § 1-7 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych. Zgodnie z tymi przepisami możliwe jest umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jeżeli przewiduje to umowa spółki. Umowa spółki z o.o. reguluje w § 5 możliwość umorzenia udziałów wspólnika. Umorzenie nastąpi zgodnie z art. 199 § 5 k.s.h. oraz § 5 ust. 4 umowy spółki, bez obniżania kapitału zakładowego. Wnioskodawczyni wyrazi zgodę, aby zgodnie z art. 199 § 3 k.s.h., umorzenie udziałów nastąpiło bez wypłaty wynagrodzenia.

Dochody (przychody) uzyskiwane przez osobę fizyczną z tytułu udziału w zyskach osób prawnych opodatkowane są na zasadach określonych w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z powołanym przepisem dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany z tego udziału w tym także dochód uzyskany z umorzenia udziałów (akcji). W omawianym przypadku umorzenie udziałów odbywa się bez wynagrodzenia, nie ma więc mowy o otrzymaniu faktycznego dochodu. W tej sytuacji umorzenie 199 udziałów należących do Wnioskodawczyni bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania dochodu (przychodu) podatkowego u tej osoby.

Wnioskodawczyni wskazała, iż stanowisko to jest zgodne z interpretacją Ministerstwa Finansów zawartą w piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów z dnia 7 marca 2002 r. nr PB4/BA-8214-34-15/02 wydanego na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Stanowisko Ministerstwa Finansów znalazło zastosowanie w późniejszych interpretacjach co do sposobu i zakresu prawa podatkowego, wydawanych w indywidualnych sprawach podatników m.in. postanowieniach Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z dnia 12 czerwca 2007 r. nr 1472/ROP1/423-155/07RM oraz z dnia 20 czerwca 2007 r. nr 1472/ROP1/ 423-180/07/MK, piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 31 marca 2005 r. nr PD-1/005/2-157/03/wk/1.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zasady umorzenia udziałów w spółce z o.o. określa ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Stosownie do treści art. 199 § 1 ww. ustawy, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Zgodnie z treścią art. 199 § 2 cyt. ustawy, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział.

W myśl art. 199 § 3 ww. ustawy za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Odnosząc się zaś do skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów zauważyć należy, że następstwem uchwały o umorzeniu udziałów jest nabycie przez spółkę własnych udziałów. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, iż może się ono odbyć za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w przedmiotowej sprawie będzie miało miejsce umorzenie udziałów bez wynagrodzenia.

Powyższe ma istotne znaczenie z punktu widzenia skutków podatkowych wynikających z umorzenia udziałów, gdyż występują one jedynie po stronie tych wspólników, których udziały są umarzane i tylko wówczas, gdy umorzenie następuje za wynagrodzeniem.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są: kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast w świetle z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni, w tym również:

Pojęcie dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych zostało zdefiniowane w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 24 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

Z literalnego brzmienia cytowanego powyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia.

Zgodnie z przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego zbycie udziałów na rzecz spółki, w celu ich umorzenia, nastąpi nieodpłatnie, tj. Wnioskodawczyni nie uzyska z tego tytułu wynagrodzenia. W ten sposób nieodpłatne zbycie udziałów nie wiąże się z konkretnym przysporzeniem majątkowym po stronie Wnioskodawczyni. Tym samym w przedmiotowej sprawie nie sposób mówić o dochodzie z umorzenia udziałów w spółce mającej osobowość prawną, jakim jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny (art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Reasumując, wskutek nieodpłatnego zbycia 199 udziałów należących do Zainteresowanej, na rzecz spółki w celu ich umorzenia bez obniżenia kapitału zakładowego nie powstanie po stronie Wnioskodawczyni przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawczynię pism urzędowych co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.