ILPB1/415-128/09/10-S/AK - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych osoby prowadzącej działalność gospodarczą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 października 2009 r. sygn. akt I SA/Po 661/09 - stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2009 r. (data wpływu 26 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 26 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce od września 2008 r. w oparciu o wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej, gdzie wskazane są usytuowane w woj. wielkopolskim miejsca prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej np. sklepy, siedziba przedsiębiorstwa. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej od października 2008 r. Wnioskodawca wykonuje osobiście m.in. usługi konsultacji i doradztwa w zakresie zarządzania produkcją z obszaru przetwórstwa mięsnego dla firmy (zleceniodawcy) mającej siedzibę na terenie Ukrainy. Usługi świadczone są w miejscu wskazanym przez zleceniodawcę i ze względu na ich charakter oraz w celu prawidłowego ich wykonania konieczna jest podróż służbowa oraz pobyt czasowy na Ukrainie.

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca jest w Polsce podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Miejscem interesów życiowych jest Polska. Pobyt na Ukrainie ma jedynie charakter tymczasowy i ma na celu wykonanie otrzymanego zlecenia. Oprócz działalności usługowej Wnioskodawca prowadzi także w Polsce działalność handlową. Zdecydowana większość przychodów to przychody z działalności doradczej uzyskane od kontrahenta zagranicznego.

Z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej wyjazd na Ukrainę ma charakter podróży służbowej w celu wykonania konkretnego zlecenia dla kontrahenta zagranicznego i w ten sposób uzyskania przychodu.

Podróże służbowe z Polski na Ukrainę odbywane są w sposób ciągły i często długotrwały co oznacza, że np. w skali miesiąca często w celu realizacji zlecenia Wnioskodawca jest zmuszony przebywać na Ukrainie przez większą część miesiąca lub nawet cały miesiąc. Wynika to z charakteru zlecenia np. pozyskiwanie informacji i danych do przeanalizowania procesu zarządzania produkcją i w ten sposób wywodzenia właściwych wniosków doradczych. Podczas pobytu na Ukrainie Wnioskodawca zlecenie wykonuje także w soboty i niedziele przygotowując się do realizacji kontraktu. Po powrocie do Polski w siedzibie swojego przedsiębiorstwa (miejsce zamieszkania) kontynuuje realizację usługi doradczej np. przez przygotowanie raportu doradczego itp.

Wykonywanie usługi na Ukrainie występuje w miejscu wskazanym przez zleceniodawcę w lokalu należącym do podmiotu mającego siedzibę na Ukrainie. Na Ukrainie Wnioskodawca nie posiada, ani też nie wynajmuje żadnego lokalu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca ma prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodów diety z tytułu krajowej i zagranicznej podróży służbowej osoby prowadzącej działalność gospodarczą, za cały czas jej trwania, w tym za soboty i niedziele.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Jednocześnie art. 23 ust. 1 pkt 52 ww. ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

Podróżą służbową jest każda podróż przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą, która pozostaje w związku z tą działalnością i ma na celu osiągnięcie przychodu. Jak stwierdzono w orzecznictwie sądowym i linii interpretacyjnej organów podatkowych za zagraniczną podróż służbową przedsiębiorcy należy uznać wykonywanie bezpośrednio przez przedsiębiorcę zadań związanych z działalnością gospodarczą prowadzonych poza granicami kraju, niezależnie od czasu jej trwania.

Podróże przedsiębiorcy są podróżami służbowymi i stosownie do postanowień art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych diety za każdą dobę z tytułu tych podróży (krajowych i zagranicznych) niezależnie od okresu jej trwania stanowią koszty uzyskania przychodów w wysokości nie przekraczającej wysokości diet przysługujących pracownikom, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, tj. w odniesieniu do zagranicznej podróży służbowej - przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

Wnioskodawca podaje, że potwierdzają to stanowisko następujące przykładowe wyroki Sądów Administracyjnych:

Zdaniem Wnioskodawcy potwierdzają to stanowisko także przykładowe interpretacje organów skarbowych m.in.:

W dniu 16 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPB1/415-128/09-2/AK stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 30 kwietnia 2009 r. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 26 maja 2009 r. znak ILPB1/415W-21/09-2/AP. W dniu 25 czerwca 2009 r. wpłynęła do tut. Organu skarga (adresowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu) na ww. interpretację, w której wniesiono uchylenie przedmiotowej interpretacji.

Wyrokiem z 13 października 2009 r. sygn. akt I SA/Po 661/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżoną interpretację.

Dnia 10 listopada 2009 r. do tut. Organu wpłynęło pismo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 5 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Po 661/09 w sprawie doręczenia odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem.

Prawomocne orzeczenie wyroku wpłynęło do tut. Organu w dniu 4 stycznia 2010 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 października 2009 r. sygn. akt I SA/Po 661/08 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, rozpatrując ponownie przedmiotową sprawę stwierdza co następuje.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z ww. przepisu, wydatki dotyczące krajowych i zagranicznych wyjazdów służbowych przedsiębiorcy mogą obciążać koszty uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na osiąganie przychodu, bądź też zmierza do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów i wydatki te nie są wyszczególnione jako wydatki niestanowiące takich kosztów w art. 23 ust. 1 tej ustawy.

Jednocześnie art. 23 ust. 1 pkt 52 ww. ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

Z powołanego przepisu art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy wynika, że osobom prowadzącym działalność gospodarczą przysługuje prawo uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów wartości diet za czas podróży służbowych w ramach określonego limitu, tzn. do wysokości diet przysługujących pracownikom. Zakresem omawianego unormowania zostały więc objęte osoby prowadzące działalność gospodarczą bez żadnych wyłączeń podmiotowych i przedmiotowych. W szczególności przepis ten nie przewiduje żadnych ograniczeń kręgu osób uprawnionych ze względu na rodzaj lub miejsce wykonywania czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też nie rozróżnia wyjazdu służbowego w celu zawarcia umowy o świadczenie usług, dokonania zakupu środka trwałego czy świadczenia usługi w wykonywaniu zawartej umowy. Jedyne ograniczenie ustanowione tym przepisem odnosi się do limitu wartości, która może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Ustawodawca wyłącza bowiem z kosztów wartość diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą, ale tylko w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom.

Zasadniczą przesłanką decydującą o kwalifikacji danego wyjazdu jako podróży służbowej jest jej związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dlatego też za podróż służbową należy uznać bezpośrednie wykonywanie przez przedsiębiorcę zadań związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą poza siedzibą firmy, zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.

Mając powyższe na względzie, o ile podróże krajowe i zagraniczne, jakie Wnioskodawca odbywa są podróżami służbowymi związanymi z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, to w ciężar kosztów uzyskania przychodów tejże działalności może zaliczyć diety związane z tymi podróżami, jednakże wyłącznie w części nie przekraczającej wysokości diet przysługujących pracownikom, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, tj. dla podróży zagranicznych - rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.), zaś dla podróży krajowych - rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.).

W związku z powyższym w przypadku odbywania podróży służbowych - również trwających w soboty i niedziele - Wnioskodawca może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów diety z tytułu krajowej i zagranicznej podróży służbowej w wartościach opisanych w niniejszej interpretacji.

Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Natomiast odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) zostały one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.