ILPB1/415-1063/14-4/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2014 r. (data wpływu 17 września 2014 r.), uzupełnionym w dniu 5 listopada 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 17 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 22 października 2014 r. znak ILPB1/415-1063/14-2/AG na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 28 października 2014 r., a w dniu 5 listopada 2014 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 3 listopada 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi stację paliw jako ajent. Towary sprzedawane przez Wnioskodawcę są własnością "A" S.A. W podpisanej umowie z "A" S.A. Wnioskodawca przyjął odpowiedzialność z tytułu ubytków, braków ilościowych i jawnych wad jakościowych lub uszkodzeń do wysokości zaistniałej szkody, biorąc pod uwagę ceny detaliczne z podatkiem VAT.

Z podatku dochodowego Wnioskodawca rozlicza się wg skali podatkowej, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przy sporządzeniu inwentaryzacji na stacji paliw, "A" obciąża Wnioskodawcę wartością ponadnormatywnych niedoborów inwentaryzacyjnych.

Na tę okoliczność "A" wystawia notę obciążeniową w wysokości stwierdzonego niedoboru ponadnormatywnego i potrąca tę należność z należności prowizyjnej Wnioskodawcy. Notę obciążeniową nie ujmował w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Przychód z tytułu czynności agencyjnej Wnioskodawca ma zaewidencjonowany w książce przychodów i rozchodów, a w całości tej należności nie otrzymuje.

Powyższy opis wynika z wniosku i jego uzupełnienia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. W jaki sposób przedstawiona sytuacja wpłynie na podatek dochodowy.

2. Czy poniesiony wydatek udokumentowany notą obciążeniową można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, czy pomniejszyć przychód o wartość noty obciążeniowej wystawionej przez "A" S.A....

Pytania wynikają z wniosku i jego uzupełnienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży towarów handlowych oraz paliw płynnych po zakończeniu miesiąca wystawia z tego tytułu fakturę sprzedaży dla "A" S.A. Na okoliczność stwierdzenia niedoborów ponadnormatywnych "A" wystawia dla Wnioskodawcy notę obciążeniową, w wysokości stwierdzonego niedoboru ponadnormatywnego i potrąca tę należność z należności prowizyjnej Wnioskodawcy. Przychód z tytułu czynności agencyjnej Wnioskodawca ma zaewidencjonowany w księdze przychodów i rozchodów, a w całości tej należności nie otrzymuje. Po przeanalizowaniu stanu prawnego i ogółu interpretacji indywidualnych, zdaniem Wnioskodawcy należy pomniejszyć przychód o wartość noty obciążeniowej wystawionej przez "A" S.A.

Zdaniem Zainteresowanego, należy wartość otrzymanej noty z "A" S.A. ująć ze znakiem ujemnym w rubryce 8 książki przychodów i rozchodów, a tym samym przychód Wnioskodawcy będzie zmniejszony o wartość tej noty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wobec powyższego, aby można było uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodu muszą być spełnienie łącznie następujące warunki:

* pozostaje on w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami (jego celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie źródła przychodu),

* został rzeczywiście poniesiony i prawidłowo udokumentowany,

* nie został wymieniony w art. 23 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Unormowania zawarte w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniają zamknięty katalog wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Z uwagi na brak wyraźnego wyłączenia z kosztów stwierdzonych w wyniku inwentaryzacji towarów handlowych niedoborów i ubytków, straty z tego tytułu mogą stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej, o ile zostaną prawidłowo rozliczone i udokumentowane, w sposób pozwalający na ustalenie przyczyn ich powstania. Niedobory bowiem w uzasadnionych przypadkach mogą stanowić koszt uzyskania przychodów pod warunkiem, że powstały w trakcie racjonalnego działania podatnika oraz z przyczyn od niego niezależnych.

Taka sytuacja miałaby miejsce w przypadku, gdyby Wnioskodawca prowadził pozarolniczą działalność handlową w ścisłym tego słowa znaczeniu tj. polegającą na zakupie i sprzedaży towarów handlowych, a nie w przypadku działalności o charakterze ajencyjnym (agencyjnym), którą - jak wskazano we wniosku - Zainteresowany prowadzi.

Regulacje dotyczące umowy ajencyjnej zawarte zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 758 § 1 i § 2 ww. ustawy, przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.

Sposób wynagrodzenia w przypadku umowy agencyjnej został określony w art. 758¹ § 1 ww. ustawy, który stanowi, że jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja. Prowizją jest wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów (§ 2 ww. przepisu). Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności (§ 3 cyt. Przepisu).

Zgodnie z ogólną zasadą zdefiniowaną w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie natomiast do treści art. 24a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Z analizy przedstawionych informacji wynika, że Wnioskodawca uzyskuje przychody z tytułu wykonywania czynności ajencyjnych (agencyjnych), a towary sprzedawane przez Wnioskodawcę nie są jego własnością. W podpisanej umowie Wnioskodawca przyjął odpowiedzialność z tytułu ubytków, braków ilościowych i jawnych wad jakościowych lub uszkodzeń do wysokości zaistniałej szkody, biorąc pod uwagę ceny detaliczne z podatkiem VAT. Przy sporządzeniu inwentaryzacji na stacji paliw, Wnioskodawca obciążany jest wartością ponadnormatywnych niedoborów inwentaryzacyjnych.

Na tę okoliczność wystawiana jest nota obciążeniowa w wysokości stwierdzonego niedoboru ponadnormatywnego i właściciel paliw potrąca tę należność z należności prowizyjnej Wnioskodawcy. Zainteresowany nie ujmował w księdze noty obciążeniowej, a przychód z tytułu czynności agencyjnej Wnioskodawca ma zaewidencjonowany w książce przychodów i rozchodów, gdzie w całości tej należności nie otrzymuje.

Mając na uwadze przedstawione przepisy prawa oraz fakt, że Zainteresowany uzyskuje przychody z tytułu czynności agencyjnych stwierdzić należy, że kwota potrącona przez zleceniodawcę z przysługującego Wnioskodawcy wynagrodzenia prowizyjnego nie stanowi poniesionego przez Zainteresowaną kosztu uzyskania przychodu. O kwotę tego potrącenia należy pomniejszyć wysokość przychodu, lecz jedynie w przypadku obciążenia Zainteresowanego przez firmę notą obciążeniową, umniejszającą prowizję Wnioskodawcy.

Zatem, prawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy stwierdzające, że należy pomniejszyć przychód o wartość noty obciążeniowej wystawionej przez zlecającego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.