ILPB1/415-1022/14-2/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2014 r. (data wpływu 8 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych braku spłaty pożyczonego kapitału - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych braku spłaty pożyczonego kapitału.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Podatnik, jako osoba fizyczna, udziela pożyczek prywatnych - gotówkowych dla osób fizycznych. Pieniądze na pożyczki podatnik zgromadził z uzyskiwanych dochodów. Udzielone pożyczki w kwocie od 10.000 zł do 80.000 zł są udzielone na okres - zwykle - 2-4 miesięcy.

W roku podatkowym 2009 podatnik udzielił kilka pożyczek - oprocentowanie tych pożyczek - wpłacone przez pożyczkobiorców kwoty z tytułu odsetek stanowiły dochód podatnika, który należy wykazać w zeznaniu rocznym. Każda z osób pożyczających pieniądze od podatnika zwracała pożyczony kapitał wraz z odsetkami. Dochód stanowiły same odsetki. Jedna osoba z pożyczających od podatnika pieniądze dokonała oszustwa. Oświadczyła przed notariuszem, że przysługuje jej prawo do własnościowego lokalu mieszkalnego, które na podstawie umowy przewłaszczenia miało stanowić zabezpieczenie udzielonej pożyczki w kwocie ok. 75.000 zł. Jak się później okazało mieszkanie, które było przedmiotem umowy przewłaszczenia, nigdy nie było własnością pożyczkobiorcy - sfałszował on zaświadczenie ze spółdzielni, na którego podstawie notariusz sporządził umowę przewłaszczenia. Przedsiębiorca - oczywiście - nie zwrócił pożyczonej kwoty pieniędzy ani odsetek, najprawdopodobniej uciekł z kraju. Komisariat policji, który prowadził dochodzenie w tej sprawie, zmuszony był zawiesić śledztwo i wystawić tzw. "list gończy" za podejrzanym o oszustwo na szkodę Wnioskodawcy. Od 2009 r. policja nie może znaleźć poszukiwanej osoby. Podatnik poniósł stratę - w postaci utracenia pożyczonej kwoty kapitału - pieniędzy w kwocie 75.000 zł, których nie odzyskał ani nie odzyska w przyszłości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy poniesiona przez podatnika strata w postaci braku zwrotu kapitału - pożyczonej kwoty 75,000 zł #61485; stanowi stratę w rozumieniu prawa podatkowego i czy możliwe jest skompensowanie (rozliczenie) poniesionej straty z uzyskiwanymi dochodami w danym roku kalendarzowym.

2. Czy podatnik ma prawo rozliczyć taką stratę w latach późniejszych - następnych - zgodnie z zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, ma prawo do rozliczenia poniesionej straty z uzyskiwanymi dochodami. W przypadku, gdyby dochody były większe od straty (z tytułu tylko dochodu od kapitałów pieniężnych) podatnik za rok 2009 musi zapłacić podatek dochodowy z tego tytułu.

W przypadku, gdyby dochody uzyskiwane w roku 2009 były mniejsze od poniesionej straty - poniesiona strata może być ujmowana w latach następnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 3 powoływanej ustawy, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Z powołanych przepisów wynika zatem, że w sytuacji, gdy podatnik uzyska stratę z danego źródła przychodów, tj. koszty uzyskania przychodów będą wyższe niż przychody z tego źródła, wówczas o tę stratę może obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, przy czym wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zajmuje się udzielaniem pożyczek. Każda z osób pożyczających pieniądze od Wnioskodawcy zobowiązana była do zwrotu pożyczonego kapitału wraz z odsetkami. Jak wskazano, jedna z osób pożyczających pieniądze nie zwróciła pożyczonej kwoty pieniędzy ani odsetek. Zainteresowany wskazał, że w związku z tym faktem poniósł stratę w postaci utracenia pożyczonej kwoty kapitału.

W następstwie powyższego Zainteresowany powziął wątpliwość, czy poniesiona przez niego strata w postaci braku zwrotu kapitału - pożyczonej kwoty #61485; stanowi stratę w rozumieniu prawa podatkowego i czy możliwe jest skompensowanie (rozliczenie) poniesionej straty z uzyskiwanymi dochodami w danym roku kalendarzowym bądź w latach następnych.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Tut. Organ zauważa, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Zatem podstawą uzyskania przychodów są takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osób je otrzymujących przysporzenie majątkowe. Sama czynność udzielenia pożyczki, jak i jej zwrot, nie stanowi okoliczności powodującej powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym czynności te nie skutkują powstaniem przysporzenia po stronie osób biorących w nich udział. Oznacza to, że otrzymanie przez Wnioskodawcę zwrotu należnego kapitału nie powoduje powstania obowiązku podatkowego po stronie Wnioskodawcy w podatku dochodowym. Przedmiotem opodatkowania są tylko odsetki od pożyczek jakie otrzymuje Wnioskodawca - pożyczkodawca.

W rozpatrywanej sprawie #61485; w odniesieniu do kwestii będącej przedmiotem zapytania #61485; należy zauważyć, że stratą, do której odnosi się przepis art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest nadwyżka kosztów uzyskania przychodów nad przychodami z danego źródła. Natomiast wskazana przez Wnioskodawcę niezwrócona kwota kapitału nie spełnia tej definicji - nie jest nadwyżką kosztów uzyskania przychodów nad przychodami z danego źródła. Dlatego też w odniesieniu do Wnioskodawcy nie znajduje zastosowania przepis art. 9 ust. 3 ww. ustawy, pozwalający na obniżenie dochodu o stratę z danego źródła.

Tut. Organ zauważa, że brak spłaty pożyczki obciąża wyłącznie wierzyciela, który nie może przerzucać skutków swoich niepowodzeń ekonomicznych na Skarb Państwa.

Co więcej, w myśl art. 23 ust. 1 pkt 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek.

Podsumowując, niespłacona kwota pożyczonego kapitału nie stanowi straty w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo wynikające z art. 9 ust. 3 tej ustawy dotyczące możliwości obniżenia dochodu z danego źródła przychodów o stratę z tego źródła. Ww. niespłaconej kwoty pożyczonego kapitału nie można skompensować ani z dochodami uzyskiwanymi w danym roku kalendarzowym, ani z dochodami uzyskanymi w latach następnych.

W związku z tym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.