III-2/443-53/32384/05/DP - Opodatkowanie VAT czynności wykonywanych przez biegłych sądowych

Pytanie podatnika

Czy opinie z zakresu mechaniki pojazdowej wykonywane przez biegłego sądowego na zlecenie sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Działając na podstawie przepisów: art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 216 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), udzielając interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług w indywidualnej sprawie, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2005 r.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 22 czerwca 2005 r. (uzupełnionego pismem w dniu 4 lipca 2005 r.) wynika, że jest Pan biegłym sądowym z listy Sądu Okręgowego w Łodzi i wykonuje opinie na zlecenie sądu w zakresie mechaniki pojazdowej.

W związku z powyższym zwrócił się Pan z zapytaniem, czy powyższe czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana zdaniem ma Pan obowiązek odprowadzania podatku VAT z tytułu wykonywanych opinii.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Podatnikami podatku od towarów i usług, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ww. ustawy). Definicję działalności gospodarczej, stosowaną dla potrzeb podatku od towarów i usług zawiera art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Przepis ten stanowi, że działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Wykonywaną samodzielnie działalnością gospodarczą nie są natomiast, w myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy, czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności wykonujący jest związany ze zlecającym wykonanie czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności, co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 niniejszej ustawy, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 cyt. przepisu.

Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez biegłych sądowych, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy. Artykuł ten stanowi, że nie są działalnością gospodarczą czynności świadczone przez wykonawcę zlecenia, z tytułu których odpowiedzialność ponosi zlecający. W związku z tym, jeśli odpowiedzialność z tytułu wykonania czynności ponosi jej bezpośredni wykonawca - w tym przypadku biegły sądowy, przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 nie ma zastosowania.

Nie zmienia tego również fakt, że przychody uzyskiwane przez biegłego sądowego z tytułu wykonywania określonych czynności na zlecenie sądu zostały wymienione w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku wydania opinii przez biegłego na zlecenie sądu, nie można mówić o odpowiedzialności sądu za wykonaną opinię, jest ona bowiem jedynie dowodem w postępowaniu przed sądem. W związku z powyższym sąd nie ponosi odpowiedzialności za działania biegłego w zakresie wydanej opinii.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Stronę na zlecenie sądu, nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy dotyczący odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. W konsekwencji czynności te na podstawie art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych według stawki 22%.

Tutejszy organ podatkowy informuje, iż ww. odpowiedź jest wiążąca tylko dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowych do czasu jej zmiany lub uchylenia, nie jest natomiast wiążąca dla Podatnika.