II US pb IB/415-1/295a/2/07/KSz - Status przedsiębiorcy w związku z nową definicją działalności gospodarczej.

Stan faktyczny

Z wniosku płatnika wynika, że lekarze zatrudnieni w Szpitalu mają jednocześnie zawarte kontrakty na dyżury lekarskie w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej jako osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki bądź indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej.

Na tle przedstawionego wyżej stanu faktycznego wątpliwość płatnika dotyczy kwestii:

- czy w związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2007 r. nowej definicji działalności gospodarczej lekarze zatrudnieni w placówce płatnika, mający jednocześnie zawarte kontrakty na dyżury lekarskie w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej jako osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki bądź indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, będą traktowani jako pracownicy przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia na podstawie art. 35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.)?

Stanowisko płatnika

Zdaniem płatnika lekarze mający zawarte kontrakty nie tracą statusu przedsiębiorcy od 1 stycznia 2007 r., zgodnie bowiem z art. 35 ust. 5 ww. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej odpowiedzialność za szkodę przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia ponoszą solidarnie udzielający zamówienie i przyjmujący zamówienie. Tym samym jedna z trzech przesłanek wykluczających istnienie działalności gospodarczej, które winny wystąpić łącznie, nie będzie spełniona, a mianowicie ta, że odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający te czynności. Odpowiedzialność stron, jak wynika z ustawy, jest solidarna i nie może być zniesiona wolą stron.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

Z dniem 1 stycznia 2007 roku - na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) - w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wprowadzone zostały zmiany w zakresie definicji pozarolniczej działalności gospodarczej.

I tak, zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 roku nadanym przez art. 1 pkt 4 lit. a powołanej wyżej ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej ł oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Natomiast zgodnie z art. 5b ust. 1 dodanym przez art. 1 pkt 5 powołanej wyżej ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności,

3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Mając powyższe na uwadze, obowiązująca od 1 stycznia 2007 roku "nowa" definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawiera istotne zastrzeżenie, sprowadzające się do tego, że za pozarolniczą działalność gospodarczą nie są uznawane czynności, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w punktach 1-3 powołanego wyżej art. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwość płatnika dotyczy sytuacji lekarzy - zatrudnionych w placówce płatnika - mających zawarte kontrakty na dyżury lekarskie w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej jako osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki bądź indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, i zawiera się w pytaniu: czy przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia na podstawie art. 35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 1991 r. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.) lekarze nie utracą statusu przedsiębiorcy?

W art. 35 ust. 1 pkt 2 powołanej wyżej ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej przewidziana została możliwość udzielania przez organy, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy oraz samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, zamówienia na świadczenia zdrowotne osobie wykonującej zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Jak wynika z art. 35 ust. 2 ww. ustawy przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania zadań publicznego zakładu opieki zdrowotnej w zakresie udzielonego zamówienia i na zasadach określonych w umowie, a udzielający zamówienie do zapłacenia ze środków publicznych za wykonanie zamówienia. Z art. 35 ust. 5 omawianej ustawy wynika, że odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia ponoszą solidarnie udzielający zamówienie i przyjmujący zamówienie. Natomiast z ust. 6 tego artykułu wynika, iż w zakresie, o którym mowa w ust. 5, przyjmujący zamówienie podlega obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Odnosząc powyższe na grunt "nowej" definicji pozarolniczej działalności gospodarczej, stwierdzić należy, że zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odbiera lekarzom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą możliwości świadczenia w ramach tej działalności na podstawie zawartych kontraktów, usług na rzecz szpitali i lekarze nie utracą statusu przedsiębiorcy tylko dlatego, że w ramach kontraktu realizują usługi na rzecz szpitali. Nawet, jeżeli charakter czynności określonych w kontrakcie wymaga ich wykonywania przez lekarza pod kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności, to nie są to przesłanki wystarczające do wykluczenia istnienia działalności gospodarczej. Łącznie z tymi przesłankami konieczne jest wystąpienie dwóch pozostałych warunków sprowadzających się do tego, że lekarz wykonujący czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz że pełną odpowiedzialność cywilną wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie przejmuje zleceniodawca.

Mając powyższe na uwadze, podkreślić należy, że określona przepisami ustawy o zakładach opieki zdrowotnej solidarna odpowiedzialność udzielającego i przyjmujące zamówienie pozwala - nawet bez szczegółowej analizy umowy łączącej strony - na postawienie tezy, że lekarze świadczący w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej na podstawie zawartego kontraktu, usługi na rzecz szpitala, w związku z nową definicją pozarolniczej działalności gospodarczej, nie utracą statusu przedsiębiorcy. Umowa między stronami nie może bowiem znosić odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia, skoro odpowiedzialność taka wynika z aktu rangi ustawowej.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko płatnika w przedmiotowej sprawie jest prawidłowe.