II US pb IA/2/415-8/228a/104/06/TR - Czy powstanie dochód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, nabytej na zasadzie współwłasności na podstawie umowy darowizny, zaś na wyłączną własność - na podstawie orzeczenia sądowego o zniesieniu współwłasności?

STAN FAKTYCZNY

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 1977 r. mocą aktu notarialnego "umowy darowizny nabyli Państwo na zasadzie współwłasności w udziale obejmującym (X) część prawo własności do działki ozn. Nr geod. 251 o powierzchni 760 m² położonej przy ul. G. w Ł. Drugim współwłaścicielem został Pan I. K., który także posiadał udział obejmujący (X) część w przedmiotowej działce.

Następnie w 1977 r. dokonali Państwo wspólnie z drugim współwłaścicielem faktycznego podziału ww. nieruchomości na dwie równe działki gruntu.

W 1992 r. na zgodny wniosek współwłaścicieli Burmistrz Ł. na mocy decyzji administracyjnej dokonał podziału przedmiotowej nieruchomości ozn. Nr geod. 251 na dwie działki gruntu o numerach geodezyjnych 251/1 i 251/2. Jak Państwo nadmieniają we wniosku, sposób podziału powyższej nieruchomości dokonany przez Burmistrza Ł. był zgodny z podziałem, jaki Państwo dokonali w 1977 r. i odzwierciedlał także udziały ułamkowe każdego ze współwłaścicieli w prawie własności całej nieruchomości.

Następnie w lipcu 2004 r. na mocy orzeczenia Sądu Rejonowego w B. dokonano zniesienia współwłasności przedmiotowej nieruchomości położonej przy ul. G. w Ł. (składającej się po podziale geodezyjnym z dwóch działek gruntu) poprzez przyznanie dotychczasowym współwłaścicielom na wyłączną własność wyodrębnionych na mocy decyzji administracyjnej działek gruntu. Dodają Państwo, iż na podstawie ww. orzeczenia sądowego stali się Państwo właścicielami działki ozn. Nr geod. 251/1 o powierzchni 379 m², a z kolei drugi ze współwłaścicieli, tj. Pan I. K. nabył na wyłączną własność działkę ozn. Nr geod. 251/2 o powierzchni 381 m².

W 2006 r. mają Państwo zamiar odpłatnie zbyć swoją działkę położoną przy ul. G. w Ł. Dodają Państwo także, iż zbycie powyższej nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Na tle powyższego stanu faktycznego postawili Państwo pytanie, czy z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości ozn. Nr geod. 251/1 o powierzchni 379 m² położonej przy ul. G. w Ł. nabytej na zasadzie współwłasności w 1977 r. na podstawie umowy darowizny, zaś na wyłączną własność w 2004 r. na podstawie orzeczenia sądowego o zniesieniu współwłasności, powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)"

STANOWISKO PODATNIKA UPRAWNIONEGO DO ZŁOŻENIA WNIOSKU

Państwa zdaniem, zbycie przedmiotowej działki gruntu ozn. Nr geod. 251/1 o powierzchni 379 m² położonej przy ul. G. w Ł., stanowiącej wyłączną własność małżonków, nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na to, że właścicielami przedmiotowej nieruchomości są Państwo dłużej niż 5 lat.

Wyjaśniają Państwo, iż punktem wyjścia do oceny przedstawionego we wniosku stanu faktycznego jest prawidłowa analiza treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2006 r.

Uważają Państwo, iż w przypadku, gdy odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej to podstawowe znaczenie dla powstania z tego tytułu obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych ma data (termin) nabycia nieruchomości. Dalej nadmieniają Państwo, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla swoich potrzeb pojęcia "nabycie", gdyż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej wyżej ustawy nie określa szczególnych sposobów nabycia, czy też wyjątków od jego potocznego rozumienia. W związku z tym za nabycie uznaje się taki stan faktyczny, w którym dana osoba włada nieruchomością jak właściciel. Podstawową zaś formą nabycia nieruchomości jest zawarcie umowy kupna-sprzedaży, zamiany, darowizny.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy podkreślają Państwo, iż zgodnie z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, władali Państwo przedmiotową działką jako posiadacze samoistni od 1977 r., zatem pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z końcem 1983 r. Dodają Państwo również, że faktu tego nie może zmienić okoliczność, iż w późniejszym terminie nastąpił podział nieruchomości i ostatecznie zniesienie współwłasności. Uważają Państwo, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nakazuje liczyć bieg określonego w nim terminu od daty nabycia gruntu, tj. od 1977 r., a nie od daty przekształcenia, podziału czy scalenia danej nieruchomości.

Dalej wyjaśniają Państwo, iż z zastosowania ww. przepisów wynikają skutki podatkowe w postaci tego, ze sprzedaż działki w 2006 r., która przed jej wyodrębnieniem stanowiła część nabytej w 1977 r. nieruchomości, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia zryczałtowanego 10% podatku dochodowego.

OCENA PRAWNA STANOWISKA PYTAJĄCEGO Z PRZYTOCZENIEM PRZEPISÓW PRAWA

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodów określone w ww. przepisie.

Nadmienia się także, iż w myśl art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych w drodze spadku lub darowizny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że prawo własności do przedmiotowej nieruchomości ozn. Nr geod. 251 położonej przy ul. G. w Ł. zostało przez Państwa nabyte w 1977 r. na podstawie umowy darowizny.

Należy zatem stwierdzić, iż w świetle przytoczonego stanu prawnego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie miał moment i forma prawna pierwotnego nabycia. Bez znaczenia w świetle ustawy podatkowej pozostaje przy tym fakt późniejszego sądowego zniesienia współwłasności i przyznanie Państwu na wyłączną własność działki ozn. Nr geod. 251/1 (powstałej z podziału działki ozn. Nr geod. 251) położonej przy ul. G. w Ł.

Tut. organ podatkowy wyjaśnia, iż współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 196 § 1 k.c. współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z art. 210 i nast. k.c., każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy wspólnej. Wielkość tej części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. W wyniku podziału fizycznego powstają nowe rzeczy - w niniejszej sprawie nowe nieruchomości stanowiące wyłączną własność poszczególnych właścicieli. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż przy podziale przedmiotowej nieruchomości ozn. Nr geod. 251 o powierzchni 760 m² położonej przy ul. G. w Ł. nie ustanawiano żadnych spłat i dopłat, a każdemu ze współwłaścicieli przypadła działka gruntu, której wartość mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej, tj. Państwu przyznano działkę ozn. Nr geod. 251/1 o powierzchni 379 m², zaś drugi ze współwłaścicieli - Pan I. K. nabył na wyłączną własność działkę ozn. Nr geod. 251/2 o powierzchni 381 m². Tym samym przy dokonywaniu przedmiotowego zniesienia współwłasności nie występuje dodatkowe przysporzenie majątkowe ponad udziały nabyte w momencie zakupu.

Mając na uwadze powyższe ustalenia należy stwierdzić, iż sądowe zniesienie współwłasności nie zmieniło stanu prawnego nabytej w 1977 r. nieruchomości położonej przy ul. G. w Ł.

Reasumując, przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia w 2006 r. nieruchomości nabytej na zasadzie współwłasności w 1977 r. na podstawie umowy darowizny, zaś na wyłączną własność w 2004 r. na podstawie orzeczenia sądowego o zniesieniu współwłasności nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu zryczałtowanym 10% podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku orzekł jak na wstępie. Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.