IBPP4/443-994/09/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2009 r. (data wpływu 24 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki w związku z realizacją zadania pod nazwą "..." - jest prawidłowe.

W dniu 24 sierpnia 2009 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki w związku z realizacją zadania pod nazwą "...".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego nie posiada własnej struktury organizacyjnej i wykonuje swoje zadania za pośrednictwem Urzędu Miejskiego. Urząd wykonując czynności przypisane gminie wystawia w jej imieniu faktury VAT z nr NIP nadanym dla Urzędu.

Gmina realizowała ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR na lata 2004 - 2006 zadanie pn. "...".

Zakres wykonanych prac: prace budowlane, instalacje wodno - kanalizacyjne, przyłącze kanalizacji sanitarnej, kanalizacja deszczowa, instalacja elektryczna, instalacja centralnego ogrzewania, zagospodarowanie terenu oraz wyposażenie obiektu, tj. meble, sprzęt AGD, RTV i komputerowy oraz akcesoria łazienkowe.

Gmina P. uznała, że podczas realizacji podatek VAT naliczony przez wykonawcę zadania był kosztem kwalifikowanym tzn. takim, który był sfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, gdyż był przez nią poniesiony prawdziwie i definitywnie. Realizacja projektu związana była z wykonaniem zadań własnych nałożonych na gminę ustawą o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 - tekst jednolity) w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r.).

Po zakończeniu inwestycji wytworzony majątek został przekazany Zarządzeniem Burmistrza P w nieodpłatne użyczenie gminnej jednostce P Ośrodkowi Kultury na realizację celów statutowych. Ze względu na treść zarządzenia Burmistrza P. ("... w obiekcie przez okres 5 lat nie można wykonywać czynności opodatkowanych związanych z infrastrukturą i sprzętem sfinansowanym w ramach projektu takich jak: wynajem, dzierżawa, odpłatne udostępnianie powierzchni i sprzętu związanego z realizowanym projektem...") nie wystąpiły i nie występują żadne czynności opodatkowane, czyli nie wystąpił podatek należny związany bezpośrednio z eksploatacją inwestycji, więc VAT nie mógł być kosztem kwalifikowanym zwróconym w ramach pomocy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina będzie miała możliwość obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki.

Zdaniem Wnioskodawcy, budowa Wiejskiego Centrum należy do zadań własnych gminy, gdyż zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty takich jak sprawy: kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury, należą do zadań własnych gminy.

Wykonanie przez gminę zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których została powołana, nie podlega VAT. Dlatego Gmina P. w zakresie Budowy Wiejskiego Centrum nie jest podatnikiem VAT. Nie przysługuje jej również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu usług zakupionych w celu wykonania przedmiotowego zadania, bowiem zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Takie czynności nie występują w ramach zrealizowanego Projektu.

Gmina P. świadcząc nieodpłatną usługę (oddanie w użyczenie P. Ośrodkowi Kultury) wykonała czynność nie będącą przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT z uwagi na to, iż działaniem tym realizuje swoje zadania własne nałożone odrębnymi przepisami prawa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336)

Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Stosownie do art. 33 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o samorządzie gminnym, Wójt (burmistrz, prezydent miasta) wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy (miasta).

Jak wynika z powyższego, urząd gminy jest zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i nie podzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Jednakże zdolność prawną i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma wyłącznie Gmina.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina realizowała ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR na lata 2004 - 2006 zadanie pn. "...".

Zakres wykonanych prac: prace budowlane, instalacje wodno-kanalizacyjne, przyłącze kanalizacji sanitarnej, kanalizacja deszczowa, instalacja elektryczna, instalacja centralnego ogrzewania, zagospodarowanie terenu oraz wyposażenie obiektu, tj. meble, sprzęt AGD, RTV i komputerowy oraz akcesoria łazienkowe.

Realizacja projektu związana była z wykonaniem zadań własnych nałożonych na gminę ustawą o samorządzie gminnym.

Po zakończeniu inwestycji wytworzony majątek został przekazany Zarządzeniem Burmistrza P. w nieodpłatne użyczenie gminnej jednostce P. Ośrodkowi Kultury na realizację celów statutowych. Ze względu na treść zarządzenia Burmistrza P. ("... w obiekcie przez okres 5 lat nie można wykonywać czynności opodatkowanych związanych z infrastrukturą i sprzętem sfinansowanym w ramach projektu takich jak: wynajem, dzierżawa, odpłatne udostępnianie powierzchni i sprzętu związanego z realizowanym projektem...") nie wystąpiły i nie występują żadne czynności opodatkowane, czyli nie wystąpił podatek należny związany bezpośrednio z eksploatacją inwestycji.

Jak wskazano powyżej prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W przedmiotowej sprawie Gmina nie osiąga przychodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu użytkowania wybudowanego Wiejskiego Centrum, który po wybudowaniu został przekazany Zarządzeniem Burmistrza w nieodpłatne użyczenie gminnej jednostce P. Ośrodkowi Kultury na realizację celów statutowych.

Przekazanie wytworzonego w ramach realizacji projektu majątku nieodpłatnie w użyczenie gminnemu ośrodkowi kultury jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z powyższego wynika, iż nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzeniem przez podatnika przedsiębiorstwa.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kultury tj. w tym przypadku budowa Wiejskiego Centrum oraz jego wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania do użytkowania wytworzonego majątku podmiotowi, który te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegajacą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony możliwe jest tylko gdy występuje bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pod nazwą "...".

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy za prawidłowe.

Jednakże należy zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej. Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy nie korzystają bowiem z wyłączenia z opodatkowania lecz są objęte zwolnieniem. Zatem brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spowodowany tym, że gmina jako jednostka samorządu terytorialnego w zakresie realizacji zadań własnych nie jest uznawana za podatnika podatku VAT lecz tym, że zakupy towarów i usług w ramach realizacji projektu nie są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Nadmienia się również, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Pojęcie to należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszego postanowienia mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT od zakupów objętych dofinansowywanym ze środków unijnych w związku z realizacją projektu w ramach realizacji zadania będącego przedmiotem niniejszego wniosku może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację wterminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.