IBPP4/443-964/09/EJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 sierpnia 2009 r. (data wpływu 17 sierpnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 września 2009 r. (data wpływu 2 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku realizacji inwestycji pn. "Ekorozwój P. - poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków w gminie S. - etap II" - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 sierpnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku realizacji inwestycji pn. "Ekorozwój P. - poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków w gminie S. - etap II". Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 września 2009 r. (data wpływu 2 października 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca będzie realizował inwestycje pn. "Ekorozwój P. - poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków w gminie S. - etap II". Inwestycja polegać będzie na budowie kanalizacji sanitarnej w miejscowościach M., M., W. i O. wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz na rozbudowie oczyszczalni ścieków w miejscowości S. Po zrealizowaniu inwestycji zostanie ona nieodpłatnie przekazana na podstawie Protokołu przekazania dla Zakładu W. w S., którego działalność nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Gminę. Gmina jest płatnikiem VAT.

W piśmie z dnia 17 sierpnia 2009 r. Wnioskodawca wskazał, że infrastruktura towarzysząca obejmuje budowę przepompowni ścieków sieciowych wraz z zasilaniem elektrycznym oraz budowę przyłączy kanalizacyjnych do budynku. Budowa przyłączy kanalizacyjnych uzależniona będzie od dokonanych wpłat mieszkańców. Mieszkańcy, którzy nie dokonają wpłat nie zostaną przyłączeni do sieci kanalizacyjnej przez Gminę. Wpłaty będą dokonywane przez mieszkańców na podstawie zawartych umów i będą dotyczyły wykonania przyłączy kanalizacyjnych. Realizacja projektu nie ma związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Powyższa inwestycja będzie realizowana w ramach zadań własnych Gminy wynikających z przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) - art. 7 ust. 1 pkt 9 i 10. Wnioskodawca po zrealizowaniu inwestycji przekaże ją jako środek trwały nieodpłatnie dla Zakładu W. w S. na jego majątek na podstawie protokołu Przekazania. Zakład W. w S. jest odrębnym od Gminy podatnikiem VAT, posiada własny nr NIP oraz Regon i będzie otrzymywał przychody z tytułu eksploatacji sieci (odbiór ścieków). Przychody te będą przychodami Zakładu a nie przychodami Gminy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu i za usługi związane z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, po zrealizowaniu inwestycji Gmina przekaże ją jako środek trwały nieodpłatnie dla Zakładu W. w S. na podstawie protokołu przekazania. Zakład W. w S. nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Gminę. W związku z powyższym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dotyczących realizacji przedmiotowej inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl natomiast art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r., zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w ramach zadań własnych będzie realizował projekt pn. "Ekorozwój P. - poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków w gminie S. - etap II" ". Projekt będzie polegać na budowie kanalizacji sanitarnej w miejscowościach M., M., W. i O. wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz na rozbudowie oczyszczalni ścieków w miejscowości S. Infrastruktura towarzysząca obejmuje budowę przepompowni ścieków sieciowych wraz z zasilaniem elektrycznym oraz budowę przyłączy kanalizacyjnych do budynku.

Przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. Nr 123 z 2006 r., poz. 858 z późn. zm.) stwierdza, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Na podstawie art. 15 ww. ustawy przedsiębiorstwo wodociągowo - kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. Natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

Jak wynika z cytowanego powyżej § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych). Natomiast nie jest objęta zwolnieniem z opodatkowania działalność tych podmiotów na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, nie byłoby bowiem konieczne podpisywanie umowy cywilnoprawnej, gdyby świadczenie tych usług wynikało z przepisów prawa publicznego.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego budowa przyłączy kanalizacyjnych uzależniona będzie od dokonanych wpłat mieszkańców. Mieszkańcy, którzy nie dokonają wpłat nie zostaną przyłączeni do sieci kanalizacyjnej przez Gminę. Wpłaty będą dokonywane przez mieszkańców na podstawie zawartych umów i będą dotyczyły wykonania przyłączy kanalizacyjnych.

Z powyższego wynika, że wnoszone przez mieszkańców gminy, na podstawie zawartej umowy, wpłaty są traktowane jako opłata za wykonanie przyłącza i od ich dokonania jest uzależnione przyłączenie nieruchomości mieszkańców do nowo powstałej sieci kanalizacyjnej. Mieszkańcy, którzy nie dokonają wpłat nie zostaną przyłączeni do sieci kanalizacyjnej.

W świetle powyższego wpłaty na rzecz Gminy stanowią należności Gminy w związku z wykonywaniem na rzecz jej mieszkańców czynności podlegających opodatkowaniu w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Skoro Wnioskodawca w ramach prowadzonej inwestycji przejął do realizacji na podstawie umów cywilnoprawnych również zadanie, które jest w obowiązku osób ubiegających się o przyłączenie nieruchomości do sieci na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, nie można uznać, iż działania te wykonuje w ramach zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami objętych zwolnieniem na mocy cyt. wyżej § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów.

Zatem w myśl powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu w części dotyczącej realizacji przyłączy do indywidualnych gospodarstw domowych wyłączone są ze zwolnienia, o którym stanowi przepis § 13 ust. 1 pkt 11 ww. rozporządzenia, a zatem będą służyły czynnościom opodatkowanym. Zwolnienie z podatku VAT w zakresie wykonywania przyłączy na podstawie umów cywilnoprawnych nie będzie Gminie przysługiwało.

Skoro w części prowadzonej inwestycji na terenie działania Wnioskodawcy tj. Gminy S. w zakresie wykonywania sieci kanalizacyjnej wraz z przyłączami w Gminie wystąpi sprzedaż opodatkowana, związana z realizacją przyłączy na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z właścicielami nieruchomości, to na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w tej części (tj. związanej z budową przyłączy).

Z treści wniosku wynika, iż po zrealizowaniu inwestycji Gmina przekaże ją jako środek trwały nieodpłatnie dla Zakładu W. w S. na jego majątek na podstawie protokołu przekazania. Zakład W. w S. jest odrębnym od Gminy podatnikiem VAT, posiada własny nr NIP oraz Regon i będzie otrzymywał przychody z tytułu eksploatacji sieci (odbiór ścieków). Przychody te będą przychodami Zakładu a nie przychodami Gminy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Jednocześnie z treści art. 7 ust. 3 ustawy o VAT wynika, iż nie uznaje się za dostawę towarów (tj. nie podlegają opodatkowaniu) przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Zatem opodatkowaniu podatkiem VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne bądź spełniających warunki do uznania je za prezenty o małej wartości lub próbki. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Zatem Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu w części związanej z budową sieci kanalizacyjnej oraz rozbudową oczyszczalni ścieków, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzystała ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Reasumując, przy realizacji projektu pn. "Ekorozwój P. - poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków w gminie S. - etap II" Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT z wyłączeniem części związanej z realizacją przyłączy dla indywidualnych gospodarstw domowych, realizowanych na podstawie umów cywilnoprawnych, w związku z którymi prawo to będzie przysługiwało.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.