IBPP4/443-944/09/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2009 r. (data wpływu do tut. organu 14 sierpnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 sierpnia 2009 r. oraz pismem z dnia 26 sierpnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczonego wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług dokonanych w związku z realizacją projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 14 sierpnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczonego wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług dokonanych w związku z realizacją projektu pn. "...". Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 sierpnia 2009 r. oraz pismem z dnia 26 sierpnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Urząd Miejski w D. jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT od dnia 31 grudnia 1996 r. Gmina i Urząd posługują się jednym numerem identyfikacji podatkowej. Urząd jest podatnikiem podatku VAT również w odniesieniu do czynności przypisanych Gminie.

Gmina realizując zadania nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3, realizuje inwestycję "..." w ramach której wykonana zostanie kanalizacja sanitarna i deszczowa wraz z odnowieniem nawierzchni dróg. W związku z ww. inwestycją Gmina będzie się ubiegać o dofinansowanie zadania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, Oś priorytetowa 4 Ochrona środowiska, Działanie 4.1.

Realizacja ww. zadania - 2009 - 2010.

Wnioskując o dofinansowanie Gmina planuje uwzględnić koszty podatku VAT jako koszty kwalifikowane.

Głównym celem projektu jest ograniczenie ilości zanieczyszczeń przedostających się do środowiska, a także podniesienie poziomu wyposażenia Gminy w zakresie podstawowej infrastruktury technicznej. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez wykonanie sieci kanalizacyjnej (sanitarnej i deszczowej). Po zakończeniu projektu sieć kanalizacyjna będąca własnością Gminy zostanie przekazana nieodpłatnie w drodze zarządzenia Burmistrza D. do Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w D., który będzie pobierał opłaty od użytkowników za odbiór i oczyszczanie ścieków. Urząd Miejski jako podatnik podatku VAT nie będzie osiągał żadnych przychodów związanych ze świadczeniem usług, którym ma służyć ww. inwestycja.

Towary i usługi nabywane w trakcie projektu nie były i nie będą związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W ramach budowanej kanalizacji sanitarnej i deszczowej na Os. W. w D. zostaną wykonane przyłącza kanalizacji sanitarnej do budynków bez wnoszenia opłat ze strony mieszkańców. Istniejąca kanalizacja ogólnospławna została wybudowana w latach siedemdziesiątych i w tym okresie mieszkańcy wnosili opłaty, które były traktowane jako udział w kosztach budowy kanalizacji. Obecnie Gmina nie uzależnia możliwości przyłączenia do budowanej sieci kanalizacji sanitarnej od dokonanych wpłat za przyłączenie do poprzedniej kanalizacji ogólnospławnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gminie przysługuje prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług dokonanych w związku z realizacją projektu pn. "..." w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, Oś priorytetowa 4 Ochrona środowiska, Działanie 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie przysługuje mu prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, który wynika z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług dokonanych w związku z realizacją projektu na podstawie zwolnienia o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 11 obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Urząd Miejski działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy (zgodnie z ustawa o samorządzie gminnym art. 7 ust. 1 pkt 3) i w związku z powyższym nie ma możliwości dokonania obniżenia podatku należnego o podatek naliczony i uznaje, że podatek VAT stanowi koszt kwalifikowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336).

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Należy zauważyć, iż w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 11a ust. 3 cyt. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta.

W myśl art. 33 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o samorządzie gminnym, Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i nie podzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Miejski działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy i w tym zakresie jest zwolniony z podatku od towarów i usług, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we w wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca realizując zadania nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3, realizuje inwestycję "..." w ramach której wykonana zostanie kanalizacja sanitarna i deszczowa wraz z odnowieniem nawierzchni dróg. W związku z ww. inwestycją Gmina będzie się ubiegać o dofinansowanie zadania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, Oś priorytetowa 4 Ochrona środowiska, Działanie 4.1.

Głównym celem projektu jest ograniczenie ilości zanieczyszczeń przedostających się do środowiska, a także podniesienie poziomu wyposażenia Gminy w zakresie podstawowej infrastruktury technicznej. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez wykonanie sieci kanalizacyjnej (sanitarnej i deszczowej).

W ramach budowanej kanalizacji sanitarnej i deszczowej na Os. W. w D. zostaną wykonane przyłącza kanalizacji sanitarnej do budynków bez wnoszenia opłat ze strony mieszkańców. Istniejąca kanalizacja ogólnospławna została wybudowana w latach siedemdziesiątych i w tym okresie mieszkańcy wnosili opłaty, które były traktowane jako udział w kosztach budowy kanalizacji. Obecnie Gmina nie uzależnia możliwości przyłączenia do budowanej sieci kanalizacji sanitarnej od dokonanych wpłat za przyłączenie do poprzedniej kanalizacji ogólnospławnej.

Towary i usługi nabywane w trakcie projektu nie były i nie będą związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto z treści wniosku wynika, iż po zakończeniu projektu sieć kanalizacyjna będąca własnością Gminy zostanie przekazana nieodpłatnie w użytkowanie w drodze zarządzenia Burmistrza D. do Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w D., który będzie pobierał opłaty od użytkowników za odbiór i oczyszczanie ścieków. Urząd Miejski jako podatnik podatku VAT nie będzie osiągał żadnych przychodów związanych ze świadczeniem usług, którym ma służyć ww. inwestycja.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Zatem przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych nieodpłatnie jest istnienie prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu gospodarki komunalnej, dotyczące odprowadzania ścieków tj. budowa kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania tych sieci do użytkowania podmiotowi, które te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponadto Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Wobec powyższego, przekazanie przez Gminę zakładowi budżetowemu, sieci kanalizacyjnej do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a zatem Wnioskodawcy (Gminie ani też Urzędowi Miejskiemu) nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących nabycia związane z realizacją projektu pod nazwą "...", gdyż zakupy te nie są i nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.