IBPP4/443-931/11/JP - Możliwość zwolnienia domu pomocy społecznej z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2011 r. (data wpływu 26 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 sierpnia 2011 r. (data wpływu 11 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 26 maja 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 2 sierpnia 2011 r. (data wpływu 11 sierpnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dom Pomocy Społecznej działa na podstawie ustawy o Pomocy Społecznej. Świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem. Usługi te świadczone są na podstawie decyzji wydawanych w większości przypadków prze Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Opłatę za pobyt wnosi mieszkaniec Domu lub też część odpłatności ponoszą zobowiązani do alimentacji i/lub gminy. Ponadto, Dom poza usługami pomocy społecznej, świadczy również pozostałe usługi (tj. sprzedaż obiadów, wynajem sali szkoleniowej, wynajem pokoju gościnnego) dla osób fizycznych i prawnych. Dom nie prowadzi działalności gospodarczej. Usługi DPS w zakresie pomocy społecznej zwolnione są z podatku VAT z art. 43 ust. 1 pkt 22 oraz art. 111 ust. 1 i ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostałe usługi świadczone przez Dom zwolnione są z podatku VAT ponieważ ich wartość nie przekracza limitu zwolnień od VAT (150 tyś zł.). Liczba odbiorców w zakresie usług pomocy społecznej jak i pozostałych usług jest większa od 20, a ilość transakcji realizowanych w ciągu roku jest większa niż 50. Usługi świadczone na rzecz osób fizycznych dokonywane są w postaci przelewów bankowych z ZUS, KRUS, Ośrodków Pomocy Społecznej. Tytuł przelewu z ZUS, KRUS i Ośrodków Pomocy Społecznej podaje jakiego rodzaju świadczenia dotyczy i dla jakiego mieszkańca.

Ponadto w piśmie z dnia 2 sierpnia 2011 r. Wnioskodawca wskazał:

* zapłata za świadczone przez DPS usługi następuje wyłącznie w formie przelewów na rachunek bankowy od 1 maja 2011 r. Przed 1 maja 2011 r. część wpłat następowała gotówką,

* z ewidencji i dowodów, dokumentów dotyczących transakcji, za które zapłata następuje za pośrednictwem banku, jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata,

* przed dniem 1 maja 2011 r. Dom Pomocy Społecznej nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej,

* obrót na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (łącznie z usługami pomocy społecznej) w 2010 r. był większy niż 40.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (sformułowane ostatecznie w piśmie z dnia 2 sierpnia 2011 r.):

Czy Dom Pomocy Społecznej powinien ewidencjonować obrót uzyskany z tytułu świadczenia usług pomocy społecznej za pomocą kasy rejestrującej.

Stanowisko Wnioskodawcy (sformułowane ostatecznie w piśmie z dnia 2 sierpnia 2011 r.).

Dom Pomocy Społecznej nie musi ewidencjonować obrotu uzyskanego z tytułu świadczenia usług pomocy społecznej za pomocą kasy rejestrującej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowani kas rejestrujących.

Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

W dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Niewystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencji obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z zapisu § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) tego rozporządzenia wynika natomiast, iż zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 30 kwietnia 2011 r. czynności objęte do dnia 31 grudnia 2010 r. zwolnieniem od ewidencjonowania wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797), niewymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

W świetle powyższego, do dnia 30 kwietnia 2011 r. zostało przedłużone zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej w przypadku świadczenia ww. usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, jako niewymienionych w załączniku do ww. rozporządzenia z dnia 26 lipca 2010 r.

Tym samym, od 1 maja 2011 r. wobec podatników świadczących usługi w ww. zakresie, powstanie obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na zasadach ogólnych.

Natomiast zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 powołanego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 5.

Zwolnienie, o którym wyżej mowa, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy (§ 3 ust. 6).

Wskazać należy, iż każda sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ma wpływ na wielkość obrotu wyznaczającego obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Kwotę obrotu uprawniającą do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących określa się sumując całą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, niezależnie czy odpłatność następuje za pośrednictwem rachunku bankowego, poczty czy też wpłaty gotówkowej w kasie.

Obliczając powyższą kwotę obrotu nie wyłącza się zatem sprzedaży towarów i usług, które na mocy rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących jako wymienione w załączniku do rozporządzenia zostały przedmiotowo zwolnione z obowiązku ewidencjonowania. Do obrotu wlicza się sprzedaż ze wszystkich czynności wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (wszystkie rodzaje działalności).

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca będący domem pomocy społecznej świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem. Usługi te świadczone są na podstawie decyzji wydawanych w większości przypadków prze Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Opłatę za pobyt wnosi mieszkaniec Domu lub też część odpłatności ponoszą zobowiązani do alimentacji i/lub gminy. Ponadto, Dom poza usługami pomocy społecznej, świadczy również pozostałe usługi (tj. sprzedaż obiadów, wynajem sali szkoleniowej, wynajem pokoju gościnnego) dla osób fizycznych i prawnych.

Zapłata za świadczone przez DPS usługi następuje wyłącznie w formie przelewów na rachunek bankowy od 1 maja 2011 r. Przed 1 maja 2011 r. część wpłat następowała gotówką,

Z ewidencji i dowodów, dokumentów dotyczących transakcji, za które zapłata następuje za pośrednictwem banku, jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata,

Przed dniem 1 maja 2011 r. Dom Pomocy Społecznej nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej,

Obrót na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (łącznie z usługami pomocy społecznej) w 2010 r. był większy niż 40.000 zł.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

W świetle wyżej wskazanych przepisów prawnych stwierdzić należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Wobec powyższego należy uznać, iż Wnioskodawca świadcząc usługi pomocy społeczej, za które otrzymuje w całości zapłatę bezpośrednio na rachunek bankowy, i będąc w stanie przyporządkować, której konkretnej usługi dotyczy dana wpłata, ma prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2012 r.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie musi ewidencjonować obrotu uzyskanego z tytułu świadczenia usług pomocy społecznej za pomocą kasy rejestrującej, należało uznać za prawidłowe.

Końcowo zauważa się, że tut. organ w niniejszej interpretacji nie rozstrzyga w kwestii zwolnienia od podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. świadczonych przez Wnioskodawcę usług w zakresie pomocy społecznej, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie.

Ponadto tut. organ nie odniósł się w niniejszej interpretacji do kwestii obowiązku ewidencji na kasie rejestrującej obrotu uzyskanego z tytułu świadczenia usług sprzedaży obiadów, wynajmu sali szkoleniowej oraz wynajmu pokoju gościnnego ponieważ Wnioskodawca w pytaniu oraz własnym stanowisku wyraźnie wskazał, że jest zainteresowany uzyskaniem interpretacji indywidualnej w zakresie obowiązku ewidencji na kasie rejestrującej obrotu uzyskanego z tytułu świadczenia usług pomocy społecznej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.