IBPP4/443-798/11/JP - Opodatkowanie podatkiem VAT opłat za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej i dworców, pobieranych przez związek komunalny gmin.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP4/443-798/11/JP Opodatkowanie podatkiem VAT opłat za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej i dworców, pobieranych przez związek komunalny gmin.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 maja 2011 r. (data wpływu 10 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu 20 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłat za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej i dworców - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 maja 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłat za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej i dworców. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu 20 lipca 2011 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 8 lipca 2011 r., nr IBPP4/443-798/11/JP.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Związek Komunalny (...) jako osoba prawna (podatnik podatku VAT) wykonuje swoją działalność na podstawie ustawy o samorządzie gminnym oraz Statutu. Zgodnie z ustawą Gmina, a w zakresie powierzonym Związek Komunalny wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 7 ust. 1 tej ustawy mówi, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy zadania własne gminy są zadaniami użyteczności publiczne. Na podstawie art. 18 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego należą budowa, przebudowa i remont przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina.

Zgodnie ze wskazanym przepisem do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego należy ponadto budowa, przebudowa i remont wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

Na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Zgromadzenie Związku Komunalnego "..." podjęło uchwalę w sprawie ustalenia wysokości opłat za korzystanie z przystanków i dworców. Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach gminy utrzymują czystość i porządek na przystankach komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina oraz które są położone na jej obszarze przy drogach publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

Ponadto w piśmie z dnia 19 lipca 2011 r. Wnioskodawca uzupełnił opis stanu faktycznego wskazując, iż określanie zasad korzystania z przystanków - wydawanie potwierdzeń uzgodnień zasad korzystania z przystanków nie jest objęte literalnym zapisem Statutu Związku. Uzgodnień takich Związek dokonuje w oparciu o § 7 ust. 1 Statutu, który stanowi: "Związek wykonuje zadania własne gmin - członków Związku obejmujące ogół spraw dotyczących lokalnego transportu zbiorowego" oraz w oparciu o ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Związek włada substancją przystankową zlokalizowaną przy drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na podstawie umów użyczenie tej substancji zawartych z gminami członkowskimi. Uzgodnień zasad korzystania z przystanków Związek dokonuje tylko w stosunku do przystanków zlokalizowanych przy drogach gminnych. W zakresie przystanków zlokalizowanych przy drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych przewoźnik wykonujący zarobkowy przewóz osób stosownych uzgodnień dokonuje z właściwym zarządcą drogi. Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, ilekroć w ustawie jest mowa o jednostce samorządu terytorialnego, należy przez to rozumieć również związek komunalny.

Wnioskując o potwierdzenie uzgodnień zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych przewoźnik zwraca się do Związku na piśmie. W odpowiedzi otrzymuje uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych. Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych stanowi podstawę do pobierania opłat.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym - w transporcie drogowym za korzystnie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogą być pobierane opłaty.

Zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym stawki opłat powinny być ustalane z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad dla wszystkich operatorów i przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy na obszarze działania organizatora.

Stawki opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców na terenie działania ZK przyjęte zostały na podstawie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz na podstawie uchwały Nr 15/III/2011 Zgromadzenia Związku Komunalnego z dnia 10 marca 2011 r. Uchwała podjęta została przez przedstawicieli Gmin: C, T i L - członków Związku, po czym opublikowana została w Dzienniku Urzędowym Województwa w dniu 17 marca 2011 r. i po 14 dniach od tej daty, tj. od 1 kwietnia 2011 r. została uprawomocniona i stanowi akt prawa miejscowego.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - gminy utrzymują czystość i porządek na przystankach komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina oraz które są położone na jej obszarze przy drogach publicznych bez względu na kategorię tych dróg, przy których są usytuowane. Opłaty pobierane przez Związek za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców w 100% są przeznaczane na utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców i ich budowę, przebudowę oraz remont (art. 16 ust. 7 oraz art. 18 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pobieranie przez Związek Komunalny opłat za korzystanie z przystanków komunikacji miejskiej i dworców na podstawie uchwały podjętej przez zgromadzenie związku od przewoźników wykonujących zarobkowy przewóz osób pojazdami samochodowymi, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki 23% czy korzysta ze zwolnienia, jako usługa z zakresu administracji publicznej.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Podstawą prawną do pobierania opłat za zatrzymanie na przystankach i dworcach jest uchwała zgromadzenia związku komunalnego podjęta na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.

Wskazana opłata stanowi źródło finansowania zadań własnych gmin tworzących związek komunalny w zakresie budowy, utrzymania, sprzątania przystanków komunikacyjnych i dworców.

W ocenie Wnioskodawcy wskazane opłaty korzystają ze zwolnienia z § 13 ust. 1 pkt 12 wskazanego powyżej rozporządzenia ponieważ są to czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych na gminy członków związku przez ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania VAT - jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług. Powoduje to, iż czynność polegająca na pobieraniu przez Komunikacje Międzygminną ustalonej przez Zgromadzenie Związku Komunalnego opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych jest co do zasady czynnością podlegającą regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, iż Związek Komunalny (...)jako osoba prawna (podatnik podatku VAT) wykonuje swoją działalność na podstawie ustawy o samorządzie gminnym oraz Statutu.

Wysokość opłaty za korzystanie z przystanków i dworców jest ustalana przez Zgromadzenie Związku Komunalnego.

Związek wykonuje zadania własne gmin - członków Związku obejmujące ogół spraw dotyczących lokalnego transportu zbiorowego. Związek włada substancją przystankową zlokalizowaną przy drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na podstawie umów użyczenie tej substancji zawartych z gminami członkowskimi. Uzgodnienia zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych przez przewoźnika są zawierane na piśmie. Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych stanowi podstawę do pobierania opłat.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie drogowym (Dz. U. Nr 5, poz. 13) publiczny transport zbiorowy, w zależności od obszaru działania lub zasięgu przewozów, jest organizowany przez: gminę, związek międzygminny, powiat, związek powiatów, województwo lub ministra właściwego do spraw transportu.

W myśl art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie drogowym ilekroć w ustawie jest mowa o jednostce samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć również związek międzygminny lub związek powiatów.

Ustawa o zbiorowym transporcie publicznym (art. 4 ust. 1 pkt 8) przewiduje różny status prawny podmiotów, które realizują zadania operatora publicznego transportu zbiorowego. W świetle tej regulacji może to być samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

Zgodnie z art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

W ustawie o publicznym transporcie drogowym została określona maksymalna stawka tej opłaty. Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie drogowym określenie przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla wszystkich operatorów i przewoźników oraz warunków korzystania z tych obiektów, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

W przypadku, gdy właściwa jednostka samorządowa ustanowi, w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4, opłatę za korzystanie z przystanków, jednym z warunków korzystania z tych obiektów określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2, powinien być obowiązek ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe tej opłaty w wysokości wynikającej z pomnożenia opłaty przez liczbę zatrzymań wynikającą z rozkładu jazdy.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego wysokość opłat za korzystanie z przystanków i dworców jest ustalana przez Zgromadzenie Związku Komunalnego.

Uzgodnienia zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych przez przewoźnika są zawierane na piśmie. Podstawę do pobierania opłat stanowi uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych.

Odnosząc się do kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców, o których mowa w art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, zauważyć należy, iż w świetle powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynności dokonywane przez Wnioskodawcę, polegające na umożliwieniu przewoźnikom korzystania z przystanków komunikacyjnych i dworców, za co pobierane są opłaty, o których mowa w art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie drogowym, spełniają przesłanki uznania tych czynności za odpłatne świadczenie usług, gdyż do ponoszenia opłat zobowiązany będzie korzystający z przystanków komunikacyjnych w wysokości ustalonej przez Zgromadzenie Związku Komunalnego.

W przedmiotowej sprawie mamy wiec do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, podlegającym opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych w ww. przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga, iż Wnioskodawca jest związkiem komunalnym gmin, będącym odrębnym od Gminy podmiotem, zatem nie jest adresatem normy prawnej zawartej w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, w myśl której nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wnioskodawca nie jest też adresatem normy prawnej zawartej w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Cyt. § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia zwalnia bowiem od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest obrót, przez który rozumie się kwotę należną z tytułu sprzedaży, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej.

Świadczenie ww. usług podlega opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 1, w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Stosownie do ww. przepisów okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f, stawka podatku wynosi 23%.

Zgodnie natomiast z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16 ustawy).

Szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania określają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wskazane opłaty korzystają ze zwolnienia z § 13 ust. 1 pkt 12, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl