IBPP4/443-774/11/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2011 r. (data wpływu 5 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 lipca 2011 r. (data wpływu 20 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 lipca 2011 r. (data wpływu 20 lipca 2011 r.)

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W rozporządzeniu z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które powstało w oparciu o art. 111 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług usługi Domu Pomocy Społecznej zostały zaklasyfikowane do ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, co wynika z załącznika do ww. rozporządzenia - czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania - brak symbolu PKWiU 87. Symbol usług świadczonych przez Wnioskodawcę to 87.20.12.0.

Wnioskodawca jest jednostką budżetową działającą w oparciu o ustawę o pomocy społecznej, podlegającą Starostwu Powiatowemu i realizującą plan finansowy zgodnie z uchwałą Zarządu.

W DPS przebywają osoby zgodnie z decyzją o skierowaniu i ustalającą opłaty za pobyt wydaną przez organ gminy właściwy dla tej osoby w dniu jej kierowania do DPS (art. 59 ustawy o pomocy społecznej).

Wpłaty za pobyt w DPS są dokonywane w większości poprzez konto bankowe a sporadycznie - najczęściej dopłaty do opłat za pobyt, do kasy DPS, na co są wystawiane odpowiednie dokumenty potwierdzające wpłatę i jej tytuł.

Wszystkie osiągnięte dochody są przekazywane w całości Starostwu Powiatowemu. W DPS nie zostaje nawet 0,01 zł.

Wnioskodawca nie nalicza i nie odprowadza podatku VAT, ponieważ jest z niego zwolniony.

Pismem z dnia 15 lipca 2011 r. Wnioskodawca uzupełnił opis stanu faktycznego wskazując:

* obrót na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej w 2010 r. przekroczył kwotę 40.000 zł,

* zapłata za świadczone usługi do dnia 30 czerwca 2011 r. następowała w formie gotówki i przelewami na rachunek, natomiast od dnia 1 lipca 2011 r. zapłata za świadczone usługi następuje wyłącznie przelewem lub za pośrednictwem poczty na rachunek bankowy,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje za które zapłata następuje za pośrednictwem poczty lub banku jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczy,

* przed dniem 1 stycznia 2011 r. DPS nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej - zwolnienie z poz. 26 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. (PKWiU z 1997 r. dla świadczonych usług - 85),

* Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 25 maja 2011 r. odroczył termin rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 1 lipca 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w takiej sytuacji Wnioskodawca ma obowiązek prowadzić ewidencję przy pomocy kas rejestrujących.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Dom Pomocy Społecznej w swojej działalności świadczy usługi pomocy społecznej, rozumiane zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej, to w takim przypadku, zarówno usługi jak i ściśle z nimi związane dostawy towarów w całości są zwolnione z podatku VAT. Z tego też względu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 oraz art. 111 ust. 1 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawca uważa, że nie ma zastosowania obowiązek stosowania kasy rejestrującej niezależnie od tego w jakiej formie przyjmowane są płatności. W związku z wskazanymi przepisami ustawy o VAT, zdaniem Wnioskodawcy zauważyć należy, że kasy fiskalne służą do rejestracji obrotu i związanych z nimi kwot podatku VAT. W DPS świadczącym usługi pomocy społecznej nie wystąpi kwota podatku związanego z obrotem.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących odnosi się jedynie do tych czynności, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowani kas rejestrujących.

Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

W dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca będący domem pomocy społecznej, jest jednostką budżetową działającą w oparciu o ustawę o pomocy społecznej, podlegającą Starostwu Powiatowemu i realizującą plan finansowy zgodnie z uchwałą Zarządu.

W DPS przebywają osoby zgodnie z decyzją o skierowaniu i ustalającą opłaty za pobyt wydaną przez organ gminy właściwy dla tej osoby w dniu jej kierowania do DPS (art. 59 ustawy o pomocy społecznej).

Wpłaty za pobyt w DPS są dokonywane w większości poprzez konto bankowe a sporadycznie - najczęściej dopłaty do opłat za pobyt, do kasy DPS, na co są wystawiane odpowiednie dokumenty potwierdzające wpłatę i jej tytuł.

Zapłata za świadczone usługi do dnia 30 czerwca 2011 r. następowała w formie gotówki i przelewami na rachunek, natomiast od dnia 1 lipca 2011 r. zapłata za świadczone usługi następuje wyłącznie przelewem lub za pośrednictwem poczty na rachunek bankowy. Z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje za które zapłata następuje za pośrednictwem poczty lub banku jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczy.

Przed dniem 1 stycznia 2011 r. DPS nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej - zwolnienie z poz. 26 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. (PKWiU z 1997 r. dla świadczonych usług - 85).

Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 25 maja 2011 r. odroczył termin rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 1 lipca 2011 r.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek. Świadczenia określone w ustawie obejmują emeryturę, emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową, rentę rodzinną, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej, zasiłek pogrzebowy (art. 3 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

W świetle wyżej wskazanych przepisów prawnych stwierdzić należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Podkreślić również należy, iż na powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej nie ma wpływu fakt, czy podatnik jest objęty zwolnieniem przedmiotowym od podatku od towarów i usług, bowiem jak wynika z powołanych przepisów, ewidencję tą są zobowiązani prowadzić wszyscy podatnicy (także korzystający ze zwolnienia przedmiotowego od podatku), których obroty z tytułu sprzedaży na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy w poprzednim roku podatkowym przekroczyły 40.000 zł.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy osiągnięty przez Wnioskodawcę obrót z tytułu świadczenia usług na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy przekroczył w ubiegłym roku kwotę 40.000 zł, to ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej mógł korzystać do dnia 30 kwietnia 2011 r., stosownie do zapisu § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a).

Należy w tym miejscu zauważyć, że Wnioskodawca wprawdzie wskazał, że od dnia 1 lipca 2011 r. zapłata za świadczone usługi następuje wyłącznie przelewem lub za pośrednictwem poczty na rachunek bankowy, jednak u Wnioskodawcy nie powstanie wcześniej obowiązek ewidencji obrotu z zastosowaniem kas rejestrujących z uwagi na fakt, iż jak wskazał Wnioskodawca Naczelnik Urzędu Skarbowego odroczył termin rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 1 lipca 2011 r.

Wobec powyższego należy uznać, iż w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca świadcząc usługi opieki społecznej, za które otrzymuje w całości zapłatę bezpośrednio na rachunek bankowy, i będąc w stanie przyporządkować, której konkretnej usługi dotyczy dana wpłata, ma prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2012 r.

Podkreślenia wymaga, że na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do powołanego rozporządzenia, do dnia 31 grudnia 2012 r. Wnioskodawcy przysługuje prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących w zakresie tych świadczeń, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy. Wyrażenie "w całości" odnosi się do poszczególnych usług świadczonych przez podatnika. Taka konstrukcja przepisu powoduje, że zwolnieniu nie podlega usługa, za którą zapłacono częściowo gotówką, a częściowo za pośrednictwem banku lub poczty. Warunkiem zwolnienia jest bowiem to, aby konkretna usługa została w całości zapłacona za pośrednictwem banku lub poczty przy założeniu, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego nie ma obowiązku stosowania kasy rejestrującej, należało uznać za prawidłowe.

Należy jednakże zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej, bowiem brak obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej nie jest spowodowany tym, że Wnioskodawca świadczy usługi zwolnione z podatku VAT, lecz tym, że zwolnione z takiego obowiązku jest świadczenie usług wymienionych w poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2011 r.

Końcowo zauważa się, że tut. organ w niniejszej interpretacji nie rozstrzyga w kwestii zwolnienia od podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. świadczonych przez Wnioskodawcę usług w zakresie pomocy społecznej, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.