IBPP4/443-766/11/KG - Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania usług przez dom pomocy społecznej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2011 r. (data wpływu 4 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu 10 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 4 maja 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu 10 czerwca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Dom Pomocy Społecznej (DPS) działający na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2009 r. o pomocy społecznej (t.j. DZ. U. Nr 175 poz. 1362 z późn. zm.), oraz związanymi przepisami prawa, świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem (Dział 87 PKWIU z 2008 r.). Usługi te są świadczone na podstawie decyzji wydawanych przez (na ogół) Ośrodki Pomocy Społecznej. Z decyzji takiej wynika między innymi iż: "opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu..." (art. 61 ustawy o pomocy społecznej). Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji i/lub ośrodki pomocy społecznej.

Odpłatność zgodnie z ww. decyzjami uiszczana jest w zdecydowanej większości na konta bankowe, rzadko do kasy DPS. Przychody DPS z tego tytułu są wyższe od 40 000 złotych w roku.

Pozostaje bezsporne, że statutowa działalność zwolniona jest z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 (ustawa o VAT z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z późn. zm.).

W roku 2010 działalność statutowa DPS objęta była zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (§ 2 oraz poz. 26 z załącznika do rozporządzenia w sprawie czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania Dz. U. Nr 224 poz. 1797 z dnia 23 grudnia 2009 r.).

Na podstawie rozporządzenia MF z dnia 26 lipca 2010 r. Dz. U. Nr 138, poz. 930, usługi w zakresie opieki społecznej tracą zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z dniem 30 kwietnia 2011 r., gdyż dział 87 PKWiU z 2008 r. nie jest wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Liczba odbiorców jest większa od 20, a ilość transakcji realizowanych w ciągu roku jest większa niż 50, zatem nie mają zastosowania szczególne czynności wymienione w pozycji 34 załącznika do rozporządzenia MF z dnia 26 lipca 2010 r. Dz. U. Nr 138, poz. 930.

Większość wpłat przekazywana jest przez ZUS w postaci przelewów bankowych, ale tytuł tego przelewu brzmi "potrącenie" i nie jest co do kwoty tożsame z miesięczną odpłatnością ponoszoną przez podopiecznego. Jest zatem wysoce wątpliwe, aby można było uznać iż jest wyjaśnione za jaką transakcję dotyczyła płatność, zatem w większości nie ma zastosowania powołanie się na szczególne czynności wymienione w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia MF z dnia 26 lipca 2010 r. Dz. U. Nr 138, poz. 930.

Powyższe ustalenia stanowią przesłankę do rejestracji tej działalności za pomocą kasy rejestrującej w DPS.

Z drugiej strony (art. 43 ust. 1 pkt 22 oraz art. 111 ust. 1, ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zauważyć należy, że kasy fiskalne służą do rejestracji obrotu i związanych z nim kwot podatku VAT. Stąd też, skoro DPS świadczył będzie usługi pomocy społecznej zwolnione od VAT, to w takiej sytuacji z tytułu tychże usług nigdy nie wystąpi kwota podatku związanego z obrotem, w związku z czym nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji z użyciem kasy. Zauważyć trzeba, że rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930) odnosi się jedynie do tych czynności, które co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Informujemy, że od 1 maja 2011 r. całość zapłaty za pobyt w DPS wnoszona jest przez osoby o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, następuje wyłącznie za pośrednictwem banku. Z ewidencji i dowodów dokumentujących wynika kogo z mieszkańców dana transakcja dotyczyła.

Przed dniem 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawca nie korzystał z ewidencji na kasie rejestrującej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 6 czerwca 2011 r.):

Czy opłaty za pobyt w Domu Pomocy Społecznej należy ewidencjonować na kasie rejestrującej.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym w piśmie z dnia 6 czerwca 2011 r., nie ma obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej ww. opłat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowani kas rejestrujących.

Jednocześnie w art. 111 ust. 7 pkt 3 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

Od 1 stycznia 2011 r. zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących poszczególnych czynności i podatników reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Świadczenia określone w ustawie obejmują: emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową, rentę rodzinną, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej, zasiłek pogrzebowy (art. 3).

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca działający na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2009 r. o pomocy społecznej (t.j. DZ. U. Nr 175 poz. 1362 z późn. zm.), oraz związanymi przepisami prawa, świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem.

Analiza sprawy wskazuje, że od 1 maja 2011 r. całość zapłaty za pobyt w Domu wnoszona przez osoby, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, następuje wyłącznie za pośrednictwem banku, a z ewidencji i dowodów dokumentujących wynika kogo z mieszkańców dana transakcja dotyczyła. Przed dniem 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawca nie korzystał z ewidencji na kasie rejestrującej.

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego stwierdza się, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca będzie świadczyć usługi, za które otrzyma w całości zapłatę na rachunek bankowy, a nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r. i jednocześnie z prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji i dowodów dokumentujących te transakcje jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła, będzie miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego dotyczących ww. czynności, na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w związku z poz. 37 załącznika do ww. rozporządzenia.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.