IBPP4/443-714/11/EJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2011 r. (data wpływu 26 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 31 maja 2011 r. (data wpływu 3 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 31 maja 2011 r. (data wpływu 3 czerwca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest jednostką budżetową Urzędu Miasta działającą na podstawie wydanego przez Wojewodę zezwolenia na prowadzenie Domu przeznaczonego dla osób w podeszłym wieku. Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie potrzeb bytowych, opiekuńczych, wspomagających całodobowo z wyżywieniem dla mieszkańców. Usługi w całości są zwolnione od podatku VAT. Odpłatność za pobyt wpływa z ZUS i innych instytucji na rachunek Wnioskodawcy lub wpłacana jest do kasy Domu, a następnie odprowadzana na rachunek bankowy. Odpłatność za pobyt w Domu w całości odprowadza na rachunek bankowy jednostki samorządowej. Zdarza się, że w miesiącu, w którym już została uregulowana przez mieszkańca opłata za pobyt, Wnioskodawca jest zobowiązany do zwrotu części odpłatności za okres nieobecności mieszkańca w Domu (nieobecność jest związana z wykorzystaniem urlopu lub pobytem w szpitalu). Dom również dokonuje zwrotu za pobyt z tytułu zgonu mieszkańca.

W piśmie z dnia 31 maja 2011 r. Wnioskodawca wskazał dodatkowo, że obrót z działalności na rzecz mieszkańców tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przekroczył kwotę 40.000 zł za rok 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Zdaniem Wnioskodawcy, w ramach swojej działalności Wnioskodawca świadczy wyłącznie usługi pomocy społecznej, które zwolnione są od podatku VAT, zaś Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących odnosi się do czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że nie jest zobowiązany do instalacji kasy rejestrującej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Należy wskazać, że stosownie do tego unormowania, obowiązek stosowania kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, natomiast przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT rozumie się odpłatną dostawę towarów odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle przepisów ustawy o podatku VAT (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ze wskazanych przepisów jednoznacznie wynika, iż czynnikiem warunkującym obowiązek ewidencjonowania obrotów za pomocą kas rejestrujących przez podatnika podatku VAT jest sprzedaż na rzecz określonych podmiotów, a nie status podatnika jako "podatnika VAT czynnego" lub "podatnika VAT zwolnionego".

Przechodząc natomiast do kwestii zwolnień w art. 111 ust. 8 ustawy o VATzawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

W dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji.

Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Ponadto z przepisu § 3 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia wynika, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. również podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.

Zgodnie z § 3 ust. 6 ww. rozporządzenia, zwolnienie o którym mowa w ust. 1 pkt 2, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest jednostką budżetową działającą na podstawie wydanego przez Wojewodę zezwolenia na prowadzenie Domu przeznaczonego dla osób w podeszłym wieku. Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie potrzeb bytowych, opiekuńczych, wspomagających całodobowo z wyżywieniem dla mieszkańców. Odpłatność za pobyt wpływa z ZUS i innych instytucji na rachunek Wnioskodawcy lub wpłacana jest do kasy Domu, a następnie odprowadzana na rachunek bankowy.

W świetle wyżej wskazanych przepisów prawnych stwierdzić należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

Analiza przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy wskazuje, że odpłatność za pobyt wpływa na rachunek bankowy, jednakże zdarzają się sytuacje gdy odpłatność jest wpłacana do kasy Domu.

Należy zaznaczyć, że zwolnienie określone przez prawodawcę w poz. 37 załącznika do ww. rozporządzenia nie dotyczy tylko rodzaju usług, które podatnik ewidencjonuje na kasie, ale usług za które zapłata następuję za pośrednictwem poczty, banku czy spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

Wobec powyższego należy uznać, że ze zwolnienia na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w związku z poz. 37 załącznika korzystać będą jedynie te usługi, za które Wnioskodawca otrzymuje zapłatę w całości za pośrednictwem banku, poczty, lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

Natomiast świadcząc usługi w zakresie opieki całodobowej z wyżywieniem dla mieszkańców Domu tj. osób w podeszłym wieku, za które otrzymuje w części zapłatę przelewem na rachunek bankowy a w części gotówką w kasie Domu, Wnioskodawca nie wypełnia dyspozycji cyt. wyżej § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, albowiem nie jest spełniony warunek dotyczący sposobu odpłatności za usługi. Odpłatność za usługi nie jest w całości dokonywana na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Analogiczna sytuacja ma miejsce gdy cała odpłatność za usługę jest regulowana w kasie Domu.

Również Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia, albowiem kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwotę 40.000 zł.

Wypada w tym miejscu wyjaśnić, iż w § 5 cyt. rozporządzenia ustawodawca wskazał, że podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, osiągnięty obrót ewidencjonują jako obrót zwolniony od podatku.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy, iż nie jest zobowiązany do instalacji kasy rejestrującej, należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo zauważa się, że tut. organ w niniejszej interpretacji nie rozstrzyga w kwestii zwolnienia od podatku VAT od 1 stycznia 2011 r. świadczonych przez Wnioskodawcę usług w zakresie pomocy społecznej, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.