IBPP4/443-58/10/AZ - Możliwość odzyskania naliczonego w fakturach podatku VAT przez urząd gminy w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem jest gmina.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 lutego 2010 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP4/443-58/10/AZ Możliwość odzyskania naliczonego w fakturach podatku VAT przez urząd gminy w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem jest gmina.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2010 r. (data wpływu 18 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT zawartego w fakturach dotyczących realizacji zadania pod nazwą "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II" w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT jest Urząd Gminy oraz w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT będzie Gmina - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT zawartego w fakturach dotyczących realizacji zadania pod nazwą "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II" w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT jest Urząd Gminy oraz w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT będzie Gmina.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następując stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Gmina w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 otrzymała w roku 2006 dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację projektu "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II". Na podstawie umowy o dofinansowanie ww. projektu podpisanej dnia 30 grudnia 2005 r. z Wojewodą, wkład własny Gminy wyniósł 25% całkowitych wydatków kwalifikowanych, a dofinansowanie - 75% całkowitych wydatków kwalifikowanych (w tym 65% środki EFRR, 10% środki budżetu państwa). Podatek VAT stanowił wydatek kwalifikowany, a Gmina raz w roku składała w Urzędzie Wojewódzkim zaświadczenie z Urzędu Skarbowego potwierdzające fakt, że Gmina nie jest i nie była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Realizacja projektu "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II" dotyczy zadań własnych gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Po zakończeniu realizacji projektu wybudowaną część sieci kanalizacyjnej przekazano w bezpłatne użytkowanie Zakładom Wodociągów i Kanalizacji na podstawie umowy użyczenia, więc nie miała miejsca sprzedaż opodatkowana.

Zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) czynności związane z wykonaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami - w tym przypadku budowa kanalizacji - wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, są zwolnione od podatku VAT. Ponadto wnioskodawca uważa, że środki pozyskane przez Gminę nie zawierały się w katalogu środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, w których kwota podatku naliczonego mogła być zwrócona jednostce dokonującej nabycia towarów lub usług na podstawie rozdziału 12 ww. rozporządzenia.

Do końca 2009 r. podatnikiem VAT był Urząd Gminy, ponieważ osiągał dochody z tytułu umów najmu lokali mieszkalnych i użytkowych. Z tego też tytułu odprowadzany był przez Urząd Gminy należny podatek od towarów i usług. W roku 2010 Wnioskodawca zamierza zarejestrować Gminę jako czynnego podatnika VAT, ponieważ na prawidłowość takiego rozwiązania wskazują interpretacje wydawane przez Dyrektorów Izb Skarbowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina ma możliwość odzyskania od Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług zawartego w fakturach VAT dotyczących realizacji inwestycji "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II" biorąc pod uwagę stan faktyczny (Gmina nie była i nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT) oraz rozważane zdarzenie przyszłe (Gmina będzie zarejestrowana jako podatnik VAT czynny)...

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina nie ma możliwości odzyskania podatku VAT zawartego w fakturach zakupu dotyczących opisanej inwestycji. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Gmina do końca 2009 r. nie była czynnym podatnikiem VAT, a w wyniku realizacji inwestycji nie uzyskała żadnych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż sieć kanalizacyjna została przekazana w bezpłatne użytkowanie Zakładom Wodociągów i Kanalizacji.

Ponadto budowa kanalizacji jest zadaniem własnym gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, wykonywanym w imieniu i na własną odpowiedzialność przez gminę, więc czynność ta jest zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), a wcześniej na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Potwierdza to również art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w myśl którego nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina nie miała też możliwości odzyskania podatku naliczonego w świetle przepisów rozdziału 10 Rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), a wcześniej rozdziału 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, gdzie przewidziano przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia towarów lub usług finansowanych ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu. Zdaniem wnioskodawcy dotacja z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie mieści się w katalogu środków, które stanowią ww. środki bezzwrotnej pomocy i są określone w § 8 ust. 3 i 4 oraz § 6 ust. 3 i 4 ww. rozporządzeń.

Według wnioskodawcy, zarejestrowanie Gminy jako podatnika VAT czynnego w 2010 r. nie zmieni faktu, że nie ma możliwości odzyskania naliczonego podatku N/AT w związku ze zrealizowanym projektem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa § 13 ust. 1 pkt 11 obowiązującego do dnia 31 grudnia 2009 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336).Powyższe zwolnienie przewidziane zostało również w § 12 ust. 1 pkt 12 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1719).

Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

Należy również wyjaśnić, iż zwolnienie to nie obejmuje czynności "budowy kanalizacji sanitarnej", bowiem realizacja takiej inwestycji związana jest z dokonywaniem zakupów towarów i usług. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, a nie nabycie towarów i usług.

Nie można zatem uznać, iż budowa kanalizacji jako zadanie własne gminy wykonywane w imieniu i na własną odpowiedzialność przez gminę, jest czynnością zwolnioną od podatku od towarów i usług na podstawie § 13 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia. Czynność budowy nie rodzi po stronie nabywcy (w tym przypadku Gminy) żadnych konsekwencji w podatku należnym, dlatego czynność ta (nabycie) nie może korzystać ze zwolnienia od podatku. Dopiero dysponowanie wybudowanym majątkiem może być rozpatrywane w kategorii czynności opodatkowanych podatkiem VAT, co w konsekwencji ma wpływ na prawo do odliczenia podatku VAT. W rezultacie o prawie do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizowaną inwestycją, decyduje sposób wykorzystania przez Gminę powstałego w wyniku realizacji projektu mienia, tj. wykorzystanie go do czynności opodatkowanych podatkiem VAT lub do czynności nieopodatkowanych.

Jak wynika, z powołanego powyżej art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Gmina stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

W świetle powyższych przepisów gmina jako osoba prawna wykonująca zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, w zakresie, w jakim realizuje we własnym imieniu i na własny rachunek czynności określone w art. 5 ustawy o VAT w szczególności w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Z powyższej konstrukcji prawnej, jednoznacznie więc wynika, iż zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, nie zaś Urząd Gminy. Urząd Gminy uczestnicząc w realizacji określonych zadań spoczywających na Gminie, a skutkujących obowiązkiem podatkowym, na przykład w zakresie podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako jednostka organizacyjna wspomagająca wykonywanie zadań przez gminę i nie jest zdolny do podejmowania samodzielnych działań we własnym imieniu i na własny rachunek w tym zakresie.

Jednocześnie ze względu na to, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy, Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty. Urząd Gminy nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP) w ramach realizacji zadań Gminy. Wszelkie bowiem dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności czyli numerem NIP gminy.

Należy zatem stwierdzić, iż zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług powinna być Gmina, a nie Urząd Gminy, bowiem to Gmina jest podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Dla celów rozliczeń podatku od towarów i usług, Gmina i Urząd Gminy powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP nadane Gminie, a w związku z wykonywanymi przez nie czynnościami powinno być wystawiane jedno rozliczenie deklaracyjne VAT-7 niezależnie czy daną czynność należy przypisać gminie, czy też obsługującemu ją od strony techniczno-organizacyjnej urzędowi gminy.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT. Prawo to przysługuje w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

W myśl postanowień art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura VAT, otrzymana przez podatnika z tytułu nabycia przez niego towarów i usług.

Jak już wskazano powyżej podatnikiem podatku VAT jest Gmina, posiadająca osobowość prawną oraz zdolność do czynności prawnych. Tym samym w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług jako nabywca powinna wskazana być Gmina.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje Gminie, bowiem podatnikiem podatku od towarów i usług jest Gmina, a nie Urząd Gminy.

Jednakże zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy o podatku VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

W sytuacji przedstawionej we wniosku, zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT jest Urząd Gminy, a nie Gmina. Obecnie zamierzone jest zarejestrowanie Gminy jako czynnego podatnika podatku VAT.

Brak rejestracji w zakresie podatku VAT uniemożliwia identyfikację Gminy jako podatnika VAT, a zatem uniemożliwia skorzystanie przez Gminę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT.

Jednakże art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, wskazuje na to, że decydującym o prawie podatnika do skorzystania z obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, jest powstanie obowiązku podatkowego w odniesieniu do podatku podlegającego odliczeniu oraz związek zakupu z działalnością opodatkowaną, przy spełnieniu warunków formalnych związanych z realizacją tego prawa.

Biorąc pod uwagę fakt, że Urząd Gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy, i jak wykazano powyżej nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy, to zakupy poczynione przez Urząd Gminy w sytuacji gdy Gmina nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku, podlegają odliczeniu przez Urząd Gminy, który posiada status czynnego podatnika VAT.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż urząd gminy miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych, ale tylko w okresie gdy Gmina nie miała nadanego numeru NIP i nie była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Natomiast z chwilą, uzyskania przez Gminę statusu czynnego podatnika VAT, jedynie Gmina, wykonująca zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, będzie miała prawo do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji VAT-7, gdyż jak wykazano powyżej podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu Gminy) jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną.

Podsumowując, należy przede wszystkim podkreślić, iż podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu Gminy) jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje Gminie jako podatnikowi podatku VAT. Gmina powinna być wskazana jako nabywca towarów i usług w fakturach dotyczących zakupów towarów i usług i Gmina powinna być wskazana jako sprzedawca w fakturach dokumentujących sprzedaż.

Ponieważ jednak Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty, to fakt zarejestrowania Gminy jako czynny podatnik VAT (z jednoczesnym wykreśleniem z rejestru urzędu gminy) nie będzie miał wpływu na prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Odnośnie zadań przypisanych Gminie, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje w tym samym zakresie Gminie co i Urzędowi Gminy. Podkreślenia wymaga również, iż podstawowym warunkiem determinującym prawo do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, a nie kwestie formalne od których uzależniona jest możliwość skorzystania z tego prawa.

Zatem ze względu na specyficzną rolę jaka pełni Urząd Gminy w stosunku do Gminy prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwało, bez względu na fakt, czy jako czynny podatnik podatku VAT zarejestrowany był Urząd Gminy czy będzie Gmina, pod warunkiem spełnienia zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Wnioskodawca będzie miał również prawo do otrzymania zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Natomiast w przypadku gdy nie wystąpi związek dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi, Gminie, a tym samym Urzędowi Gminy prawo to nie będzie przysługiwało.

Tym samym fakt zarejestrowania się Gminy jako czynny podatnik VAT nie będzie miał wpływu na prawo do odliczenia (i zwrotu) podatku VAT przy zrealizowanych inwestycjach, jak również tych realizowanych w przyszłości.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z treści wniosku wynika, iż Gmina w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 otrzymała w roku 2006 dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na realizację projektu "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II". Po zakończeniu realizacji projektu wybudowaną część sieci kanalizacyjnej przekazano w bezpłatne użytkowanie Zakładom Wodociągów i Kanalizacji na podstawie umowy użyczenia, więc nie miała miejsca sprzedaż opodatkowana.

Jak wskazano powyżej prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Natomiast w rozpatrywanej sytuacji Gmina nie będzie osiągała przychodów opodatkowanych podatkiem VAT z tytułu użytkowania wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej. Ewentualne obroty z tytułu użytkowania sieci będzie osiągał Zakład Wodociągów Kanalizacji będący odrębnym od Gminy podmiotem. Wybudowana część sieci kanalizacyjnej została przekazana w bezpłatne użytkowanie na podstawie umowy użyczenia.

Przekazanie wytworzonego w ramach realizacji projektu majątku do prowadzenia działalności Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji, na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z powyższego wynika, iż nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzeniem przez podatnika przedsiębiorstwa.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych tj. w tym przypadku budowa kanalizacji sanitarnej oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania sieci kanalizacyjnej podmiotowi, który te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegajacą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony możliwe jest tylko gdy występuje bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pod nazwą "Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości R. - zadanie II" zarówno w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT jest Urząd Gminy oraz w sytuacji gdy zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT będzie Gmina. Tym samym Wnioskodawca nie ma prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdą również zastosowania, uregulowania § 22 ust. 1 i 2 cytowanego wyżej rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Bowiem przepisy ww. rozporządzenia przewidują możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004 r.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej. Brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spowodowany tym, że gmina jako jednostka samorządu terytorialnego w zakresie realizacji zadań własnych korzysta z zwolnienia lecz tym, że zakupy towarów i usług w ramach realizacji projektu nie są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl