IBPP4/443-536/12/LG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2012 r. (data wpływu 26 listopada 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży przedsiębiorstwa oraz obowiązku udokumentowania tej transakcji fakturą VAT - jest prawidłowe.

W dniu 26 listopada 2012 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży przedsiębiorstwa oraz obowiązku udokumentowania tej transakcji fakturą VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

X Sp. z o.o. jest stacją benzynową. Majątkiem spółki były nieruchomości (działka nr 1, nr 2, nr 3, nr 4), na których znajdują się zabudowania, wyposażenie i urządzenia stacji paliw. W dniu 26 października 2012 r. nastąpiło zbycie całego przedsiębiorstwa w postaci X Sp. z o.o., tj. działki zabudowane stacją paliw, tj. Budynkiem handlowym - Stacji Paliw wraz z wyposażeniem i witryną chłodniczą, placem utwardzonym, zbiornikami paliwa podziemnymi wraz z instalacją, zbiornikami paliwa naziemnymi, wiatą metalową oraz urządzeniami dystrybucyjnymi. Z dotychczasowymi pracownikami spółki zostały rozwiązane umowy o pracę i jednocześnie podpisane nowe z nabywcą spółki. Sprzedaż spółki została udokumentowana m.in. aktem notarialnym Rep. A. Zgodnie z treścią aktu notarialnego przedmiotem umowy była sprzedaż przedsiębiorstwa, obejmująca: grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne i maszyny, wyposażenie, należności i zobowiązania. Według oceny Wnioskodawcy zbycie spółki pozwoli przyszłemu nabywcy kontynuować działalność w oparciu o nabyte składniki majątkowe. Zarówno Kupujący, jak i Sprzedawca są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż opisanego przez Wnioskodawcę (Sprzedającego) zespołu składników majątkowych związanych z jego działalnością gospodarczą podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy sprzedaż tą Wnioskodawca powinien udokumentować fakturą VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż opisanego zespołu składników majątkowych związanych z jego działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji pojęcia "przedsiębiorstwo". W związku z powyższym w celu określenia, czy dany zespół składników stanowi przedsiębiorstwo należy odwołać się do odpowiednich definicji zawartych w innych aktach prawnych, w szczególności do definicji zawartej w art. 55#185; ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorstwo definiowane jest jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmujący w szczególności:

* oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

* własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

* prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

* wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

* koncesje, licencje i zezwolenia;

* patenty i inne prawa własności przemysłowej;

* majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

* tajemnice przedsiębiorstwa;

* księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W literaturze i w orzecznictwie podkreśla się, iż przywołany katalog składników tworzących przedsiębiorstwo ma charakter otwarty, a podstawową cechą przedsiębiorstwa jest jego samodzielność. Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej,

W przedstawionym zdarzeniu Kupujący nabył od Sprzedającego wszystkie składniki majątkowe wchodzące na dzień transakcji w skład Przedsiębiorstwa Sprzedającego, co więcej, Kupujący przejął też jego pracowników - jak to opisano w stanie faktycznym.

Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że sprzedaż opisanych składników majątkowych stanowiła transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W konsekwencji na mocy tego przepisu sprzedaż opisanego zespołu składników majątkowych przez Sprzedającego związanych z jego działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie ma obowiązku dokumentowania tej sprzedaży fakturą VAT.

Na poparcie przedstawionego stanowiska Sprzedającego można przytoczyć przykłady interpretacji indywidualnych wydanych przez organy podatkowe w podobnych sprawach, np. o sygn. ILPP1/443-284/11-4/MK z 19 maja 2011 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu czy o sygn. IPPP2/443-34/12-2/IG z 27 marca 2012 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa". Zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Należy zauważyć, że użyte w ww. artykule określenie "w szczególności" wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej brak któregoś z tych elementów nie musi pozbawiać zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Z kolei, o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik jest obowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 55² Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zgodnie z przedstawionym opisem sprawy Wnioskodawca będący podatnikiem podatku od towarów i usług dokonał w dniu 26 października 2012 r. sprzedaży całego przedsiębiorstwa (stację benzynową), która została udokumentowana aktem notarialnym. Wnioskodawca podkreślił, że nabywca może kontynuować prowadzoną przez niego działalność gospodarczą.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, sprzedaż przedsiębiorstwa - wypełniającego wymogi art. 55¹ Kodeksu cywilnego - będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwestią pozostająca do rozstrzygnięcia jest również obowiązek wystawienia przez Wnioskodawcę faktury VAT dokumentującą sprzedaż przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r., podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z regulacją zawartą w ww. art. 106 ustawy fakturę wystawiają podatnicy podatku od towarów i usług dokumentującą dokonanie sprzedaży.

Jak już wyżej stwierdzono przedmiotowa transakcja nie podlega przepisom podatku od towarów i usług, zatem nie ma obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę do tej czynności faktury VAT.

Tym samym dokonując całościowej oceny stanowiska Wnioskodawcy należy uznać je za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.