IBPP4/443-220/09/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2009 r. (data wpływu 3 marca 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 marca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pod nazwą "Kontynuacja ochrony ekosystemu... i zbiornika GZWP poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G., Gmina M., Etap II, III, IV" - jest prawidłowe.

W dniu 3 marca 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pod nazwą "Kontynuacja ochrony ekosystemu... i zbiornika GZWP poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G., Gmina M., Etap II, III, IV". Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 marca 2009 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP4/443-220/09/AZ z dnia 16 marca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zarząd Województwa dokonał warunkowego wyboru projektu Wnioskodawcy do dofinansowania ze środków EFRR w ramach RPO województwa na lata 2007-2013 na projekt pod nazwą "Kontynuacja ochrony ekosystemu... i zbiornika GZWP poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G., Gmina M., Etap II, III, IV".

Przedmiotem projektu jest budowa kanalizacji sanitarnej w ramach trzech planowanych do realizację przez Gminę M. etapów (II, III, IV) realizowanych na obszarze sołectw G. i Gi. Projekt jest częścią szerszego przedsięwzięcia, realizowanego przez Gminę od 2004 r., przewidującego kompleksową kanalizację sołectwa G. oraz przyległych obszarów w sołectwa Gi.

Celem projektu jest poprawa jakości wód gminy ze szczególnym uwzględnieniem ekosystemu... i zbiornika wód podziemnych GZWP. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez kontynuację budowy sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G. i Gi. W ramach projektu wybudowana zostanie kanalizacja o łącznej długości 20,3 km oraz 7 przepompowni. Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie podłączenie 208 budynków mieszkalnych.

Inwestycja będzie realizowana w ramach zadań publicznych i nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej. W kosztach inwestycji Gmina M. uwzględniła podatek VAT w całości jako koszt kwalifikowany i wykazała go do objęcia dofinansowaniem. Po zakończeniu realizacji projektu wytworzony majątek zostanie przekazany na podstawie umowy nieodpłatnego użytkowania Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej.

Budowa kanalizacji sanitarnej przez gminę obejmuje kolektory zbiorcze i rozprowadzające do granicy nieruchomości bądź ostatniej studzienki znajdującej się na przyłączanej nieruchomości, a pozostałą jej część (przyłącze) będzie wykonywała osoba fizyczna ubiegająca się o przyłączenie we własnym zakresie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do realizowanego projektu Gmina ma możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizowanym projektem, gdyż jako jednostka samorządu terytorialnego nie jest podatnikiem VAT w zakresie realizowanych przez siebie inwestycji. Zatem podatek ten będzie kosztem kwalifikowanym. Za zrealizowane projekty nie przysługuje zwrot podatku VAT na zasadach, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. (DZ. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

W myśl postanowień art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r. § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina będzie realizowała projekt pod nazwą "Kontynuacja ochrony ekosystemu... i zbiornika GZWP poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G., Gmina M., Etap II, III, IV".

W ramach projektu wybudowana zostanie kanalizacja o łącznej długości 20,3 km oraz 7 przepompowni. Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie podłączenie 208 budynków mieszkalnych.

Inwestycja będzie realizowana w ramach zadań publicznych i nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej. Budowa kanalizacji sanitarnej przez gminę obejmuje kolektory zbiorcze i rozprowadzające do granicy nieruchomości bądź ostatniej studzienki znajdującej się na przyłączanej nieruchomości, a pozostałą jej część (przyłącze) będzie wykonywała osoba fizyczna ubiegająca się o przyłączenie we własnym zakresie.

Po zakończeniu realizacji projektu wytworzony majątek zostanie przekazany na podstawie umowy nieodpłatnego użytkowania Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej.

Jak wskazano powyżej prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Przekazanie wytworzonego w ramach realizacji projektu majątku do prowadzenia działalności Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej, na podstawie umowy nieodpłatnego użytkowania jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z powyższego wynika, iż nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzeniem przez podatnika przedsiębiorstwa.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych tj. w tym przypadku budowa kanalizacji sanitarnej oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania obiektu podmiotowi, który te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegajacą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony możliwe jest tylko gdy występuje bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania pod nazwą "Kontynuacja ochrony ekosystemu... i zbiornika GZWP poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie G., Gmina Mi., Etap II, III, IV". Tym samym Gmina nie będzie miała prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

W przedmiotowej sprawie nie znajdą również zastosowania uregulowania § 22 ust. 1 i 2 obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którymi zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe bezpośrednio im przekazane na odrębny rachunek bankowy, na którym są ulokowane wyłącznie środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w § 8 ust. 3 i 4, przysługuje zwrot podatku naliczonego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zarejestrowanych podatników dokonujących bezpośrednio nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe, przekazane z rachunku bankowego, na którym są ulokowane środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, przekazane przez podatnika, o którym mowa w ust. 1.

Bowiem przepisy ww. rozporządzenia przewidują możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004 r.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej. Brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spowodowany tym, że gmina jako jednostka samorządu terytorialnego w zakresie realizowanych inwestycji nie jest uznawana za podatnika podatku VAT lecz tym, że zakupy towarów i usług w ramach realizacji projektu nie są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

Nadmienia się również, iż organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Pojęcie to należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji indywidualnej mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT od zakupów objętych dofinansowywanym ze środków unijnych w związku z realizacją przedmiotowego projektu, może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 -101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.