IBPP4/443-182/08/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2008 r. (data wpływu 3 grudnia 2008 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (w całości lub części) zawartego w fakturach wykonawców inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna we wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków" - jest prawidłowe.

W dniu 3 grudnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (w całości lub części) zawartego w fakturach wykonawców inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna we wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina X jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług i posiada nadany NIP.

Gmina wykonuje czynności należące do zadań publicznych nałożone odrębnymi ustawami zwolnione od podatku VAT oraz czynności podlegające opodatkowaniu tj. czynności wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych (dzierżawa majątku własnego, sprzedaż nieruchomości). Zadania publiczne z zakresu gospodarki ściekowej realizuje jednostka organizacyjna gminy - Gminny Zakład Komunalny w X, będącym zakładem budżetowym, który posiada odrębny status podatnika VAT (posiada NIP).

W 2005 r. gmina realizowała inwestycję pn. "Kanalizacja sanitarna wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków" finansowaną ze środków EFRR - ZPORR w 75% oraz środków własnych - 25%. Beneficjentem środków unijnych była Gmina. Po zakończeniu zadania ww. inwestycja została przyjęta na stan środków trwałych Gminy a nowopowstała siec kanalizacyjna - wraz z rozbudowaną oczyszczalnią ścieków została nieodpłatnie przekazana do użytkowania (utrzymania i eksploatacji) na czas nieokreślony od 1 grudnia 2005 r. Gminnemu Zakładowi Komunalnemu. Gminny Zakład Komunalny zgodnie ze statutem zakładu wykonuje zadania w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków i posiada odrębny status podatnika VAT (własny NIP).

Istniejąca przed rozbudową oczyszczalnia ścieków służyła oczyszczaniu ścieków zrzucanych przez sieć kanalizacyjną wybudowaną w poprzednich etapach budowy kanalizacji, będącą również w użytkowaniu Gminnego Zakładu Komunalnego. Rozbudowana oczyszczalnia ścieków ma na celu zwiększenie przepustowości oczyszczalni tylko dla ciągów kanalizacyjnych wybudowanych w etapie III.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (w całości lub części) zawartego w fakturach wykonawcy inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna we wsi B - etap III" wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 2 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi iż gmina posiada osobowość prawną wykonuje zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej jako zadania własne lub nałożone na gminę w drodze ustawy, wynikające z uzasadnionych potrzeb państwa jako zadania zlecone. Wszystkie zadania gmina wykonuje we własnym imieniu, czyli na własną odpowiedzialność i na własny rachunek.

W celu wykonywania zadań zgodnie z art. 9 ww. ustawy może tworzyć jednostki organizacyjne będące między innymi zakładami budżetowymi.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonymi odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego z wyłączeniem wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w tym między innymi sprawy kanalizacji.

Gmina stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 86 ustawy o podatku od towarów usług nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z budową inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna wsi B -etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków" gdyż nie wykonuje czynności opodatkowanych związanych z ww. inwestycją a zadania z zakresu zbiorowego odprowadzania ścieków realizuje gminny zakład komunalny, który ma odrębny status podatnika VAT i eksploatuje przedmiotową inwestycję na podstawie nieodpłatnego przekazania do użytkowania dokonanego przez gminę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o przepisy prawa podatkowego w zakresie podatku VAT obowiązujące do dnia 30 listopada 2008 r. bowiem jej przedmiotem jest wskazany przez Wnioskodawcę zaistniały stan faktyczny.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina w ramach swoich zadań własnych zrealizowała zadanie, dofinansowywane z EFRR - ZPORR pn. "Kanalizacja sanitarna wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków". Inwestycja została przyjęta na stan środków trwałych Gminy a nowopowstała sieć kanalizacyjna - wraz z rozbudowaną oczyszczalnią ścieków została nieodpłatnie przekazana do użytkowania (utrzymania i eksploatacji) na czas nieokreślony od 1 grudnia 2005 r. Gminnemu Zakładowi Komunalnemu., który wykonuje zadania w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków.

W świetle powyższego realizacja inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków" i późniejsze jej przekazanie do bezpłatnego użytkowania do Gminnego Zakładu Komunalnego związane jest z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 - art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Biorąc pod uwagę fakt, iż opisane we wniosku nieodpłatne świadczenie usług (nieodpłatne przekazanie zrealizowanej inwestycji do użytkowania) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych) brak podstaw do traktowania tego nieodpłatnego przekazania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W świetle powyższego realizacja inwestycji pn. "Kanalizacja sanitarna we wsi B - etap III wraz z rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków" związana jest z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W zakresie realizacji zadań publicznych gmina jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 cyt. wyżej rozporządzenia. Natomiast nieodpłatne przekazanie do użytkowania majątku wytworzonego w ramach projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych).

Biorąc pod uwagę fakt, iż nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. przedsięwzięcia nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów i usług nabywanych w ramach realizowania przedmiotowej inwestycji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.