IBPP4/443-1702/09/AŚ - Uprawnienie gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu rozbudowy stacji uzdatniania wody.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2009 r. (data wpływu 31 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w odniesieniu do projektu pn. "Rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody" - jest prawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w odniesieniu do projektu pn. "Rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w okresie od marca 2008 r. do kwietnia 2008 r. zrealizował inwestycję pn. "Rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody" w ramach priorytetu rozwój Lokalny. Inwestycja ta w około 68 % sfinansowana została ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - ZPORR na lata 2004-2006; w ok. 9 % z budżetu państwa; w ok. 23 % ze środków własnych Gminy. W gminie obecnie czynne są dwie Stacje Uzdatniania Wody, jedna w miejscowości K. obsługująca 3 sołectwa, natomiast druga w X. obsługuje 9 sołectw, co stanowi około 75 % ogólnej powierzchni Gminy. Woda dostarczona ze stacji w K. jest dobrej jakości, jej składniki fizykochemiczne odpowiadają normom i nie wymaga ona modernizacji.

Stacja w X. obsługuje 1.694 gospodarstw domowych. Przyczyną rozbudowy było uzyskiwanie na istniejącej Stacji Uzdatniania Wody niedostatecznego efektu oczyszczenia wody surowej. Przedmiotem inwestycji był remont i rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody w X., w zakresie: wymiany rurociągów, modernizacji fundamentów pod pompę płuczącą, wymiany złoża w istniejącym filtrze. Ponadto wymienione zostały: sprężarka, pompa płucząca, pompa do przetłaczania chemikaliów, wodomierze śrubowe, dmuchawa, zestawy dozujące, rozdzielnia technologiczna, a całość konstrukcji pełnonośnych i powierzchni wew. zbiorników zostały pomalowane farbami chemioodpornymi. Realizacja projektu służyła poprawie jakości życia mieszkańców Gminy poprzez polepszenie jakości składu fizykochemicznego uzdatnionej wody pitnej. Poprawa tej infrastruktury jest jednym z elementów sprzyjających aktywizacji tych obszarów. Jest to szczególnie istotne w kontekście zwalczania dysproporcji w zakresie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi. Zaplanowane koszty (łącznie z podatkiem VAT) potraktowane zostały jako wydatek kwalifikowany, (czyli w części finansowane ze środków Unii Europejskiej - w części z budżetu państwa oraz środków Gminy). Beneficjentem końcowym projektu jest Gmina, która jest właścicielem obiektu Stacji Uzdatniania Wody, jak również gruntu (działki), na którym ta stacja jest zlokalizowana. Po zrealizowanym zadaniu Stacją zarządza spółką, która zarządza nią nieodpłatnie, tj. Międzygminny Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Do zadań Spółki po realizacji projektu należy sezonowa konserwacja urządzeń, drobne naprawy, utrzymywanie obiektu w dobrym stanie technicznym i zapewnienie profesjonalnej obsługi Stacji. Po zrealizowaniu zadania Stacja Uzdatniania Wody w dalszym ciągu jest własnością gminy. Remonty obiektu czy też urządzeń są w dalszym ciągu finansowane z budżetu Gminy. Zgodnie z art. 30 pkt 4 Rozporządzenia Rady Nr (...) z dnia 21 czerwca 1999 r. "(...) państwa członkowskie winny zagwarantować, że operacja (Projekt) zachowuje współfinansowanie z Funduszy Strukturalnych, tylko wówczas, gdy operacja ta, w okresie 5 lat od daty decyzji właściwych władz krajowych lub Instytucji Zarządzającej w sprawie wkładu Funduszy Strukturalnych, nie podlega znacznym modyfikacjom: - wpływającym na charakter lub warunki wdrażania projektu lub przyznające przedsiębiorstwu lub instytucji publicznej nadmierne korzyści oraz - wynikającym albo ze zmiany charakteru własności danej infrastruktury albo zaprzestania lub zmiany lokalizacji działalności produkcyjnej (...)". Zadanie zachowuje współfinansowanie ze środków Funduszy Strukturalnych gdyż Stacja Uzdatniania Wody przekazana została nieodpłatnie w użytkowanie spółce będącej Związkiem Międzygminnym, czyli spółki, w której udział, jak również prawo głosu, mają ościenne gminy, a ponadto przekazanie obiektu nie miało na celu komercjalizacji przedsięwzięcia a jedynie pomoc ogółu społecznego w zaspokojeniu podstawowych potrzeb. Ponadto statut spółki, jak również większościowe udziały gminy jako akcjonariuszy spółki są gwarantem, iż inwestycja ta po jej zrealizowaniu nie zmieniła lokalizacji ani działalności produkcyjnej.

Reasumując, Gmina jako podatnik podatku VAT nie osiąga żadnych przychodów (zwolnionych ani opodatkowanych) związanych ze świadczeniem usług w zakresie dostarczania wody, którym miała służyć ww. inwestycja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do zrealizowanego projektu istnieje możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub części.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki jakie poniósł w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji nie są związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tak więc podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją ww. inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej: ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r. przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, Wnioskodawca w okresie od marca 2008 r. do kwietnia 2008 r. zrealizował inwestycję pn. "Rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody" w ramach priorytetu rozwój lokalny.

Przedmiotem inwestycji był remont i rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody w zakresie: wymiany rurociągów, modernizacji fundamentów pod pompę płuczącą, wymiany złoża w istniejącym filtrze. Ponadto wymienione zostały: sprężarka, pompa płucząca, pompa do przetłaczania chemikaliów, wodomierze śrubowe, dmuchawa, zestawy dozujące, rozdzielnia technologiczna, a całość konstrukcji pełnonośnych i powierzchni wew. zbiorników zostały pomalowane farbami chemoodpornymi. Realizacja projektu służyła poprawie jakości życia mieszkańców gminy poprzez polepszenie jakości składu fizykochemicznego uzdatnionej wody pitnej.

Beneficjentem końcowym projektu jest Gmina, która jest właścicielem obiektu Stacji Uzdatniania Wody, jak również gruntu (działki), na którym ta stacja jest zlokalizowana. Po zrealizowanym zadaniu Stacją zarządza spółką, która zarządza nią nieodpłatnie, tj. Międzygminny Zakład Wodociągów i Kanalizacji.

Po zrealizowaniu zadania Stacja Uzdatniania Wody w dalszym ciągu jest własnością Gminy.

Jak wskazał Wnioskodawca, Stacja Uzdatniania Wody przekazana została nieodpłatnie w użytkowanie spółce będącej Związkiem Międzygminnym, czyli spółki, w której udział, jak również prawo głosu, mają ościenne gminy, a ponadto przekazanie obiektu nie miało na celu komercjalizacji przedsięwzięcia. Ponadto statut spółki jak również większościowe udziały gminy jako akcjonariuszy spółki są gwarantem, iż inwestycja ta po jej zrealizowaniu nie zmieniła lokalizacji ani działalności produkcyjnej.

Gmina jako podatnik podatku VAT nie osiąga żadnych przychodów (zwolnionych ani opodatkowanych) związanych ze świadczeniem usług w zakresie dostarczania wody, którym miała służyć ww. inwestycja.

Przekazanie Stacji Uzdatniania Wody w nieodpłatne użytkowanie jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 cyt. ustawy). Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki.

Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych, co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.

Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

W oparciu o przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny, należy stwierdzić, że przekazanie Stacji Uzdatniania Wody w nieodpłatne użytkowanie spółce będącej Związkiem Międzygminnym związane jest z prowadzeniem przedsiębiorstwa, tj. wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Wobec powyższego, nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę inwestycji do użytkowania nie podlega opodatkowaniu VAT. Tym samym towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym.

W oparciu o tak przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, i w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy przy tym zauważyć, że źródło finansowania zakupów (środki własne czy też środki z budżetu państwa lub środki z EFRR) pozostaje bez wpływu na realizację ewentualnego prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z przedmiotowymi zakupami.

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. inwestycji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14b § 3 cyt. w sentencji ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że odpowiedź na pytanie zawarte we wniosku udzielono przy założeniu, iż faktycznie towary i usługi nabyte na potrzeby zrealizowanego projektu nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych przez Gminę. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.