IBPP4/443-1696/09/EJ - Prawo powiatu do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur VAT, dokumentujących realizację projektu przebudowy drogi powiatowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2009 r. (data wpływu 30 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT z faktur związanych z realizowanym projektem pn. "Przebudowa drogi powiatowej" - jest prawidłowe.

W dniu 30 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT z faktur związanych z realizowanym projektem pn. "Przebudowa drogi powiatowej".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca a w jego imieniu Starostwo Powiatowe jako jednostka organizacyjna Powiatu realizujące zadania statutowe na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r., zamierza złożyć wniosek o dofinansowanie projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 Działania 3.1 Infrastruktura drogowa, Poddziałanie 3.1.2 Drogi lokalne pt. "Przebudowa drogi powiatowej". Projekt obejmuje przebudowę odcinka drogi lokalnej o kategorii dróg powiatowych przebiegającej na terenie wiejskiej gminy C. i stanowiącej główne połączenie sołectw gminy z ośrodkiem centralnym; miejscowością C. oraz miastem powiatowym K. Droga zostanie przebudowana na długości od k.m. 7+540 do 8+390 (do skrzyżowania z drogą powiatową, łącznie 0,85 km) wraz z rekonstrukcją zdegradowanych poboczy oraz lokalnymi poszerzeniami jezdni wraz ze wzmocnieniem siatką stalową, a także przełożeniem istniejącego chodnika w miejscowości C. oraz budową wpustów ulicznych do istniejącej kanalizacji deszczowej. Przedmiotowa droga łączy większość sołectw gminy C. z siedzibą gminy, a także spina drogi wojewódzkie i posiada szczególne znaczenie dla komunikacji lokalnej i gospodarczej - dojazdy do szkoły, miejsc obsługi administracyjnej, miejsc pracy, transportu surowców i produktów rolnych oraz do terenów inwestycyjnych, a także kanalizuje ruch osobowy w kierunku gminy B. (od skrzyżowania z drogą nr O). To tylko niektóre funkcje, jakie spełnia droga stanowiąc jedyną alternatywę połączenia dużej części obszarów powiatu k. Zrealizowanie projektu pozwoli rozwiązać problemy komunikacyjne oraz poprawi bezpieczeństwo ruchu drogowego na tym obszarze - które należy do obszarów zagrożonych powodzią i podtopieniami, a drogi stanowią podstawowy element infrastruktury bezpieczeństwa mieszkańców. Projekt nie jest objęty pomocą publiczną w rozumieniu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa 2007-2013 i nie będzie generował przychodów (Wnioskodawca zarządzający efektami projektu nie będzie pobierał opłat za korzystanie z drogi zarówno w okresie wymaganej trwałości projektu - 5 lat oraz po upływie tego terminu). Po rzeczowym zakończeniu projektu będzie nim zarządzała operacyjnie jednostka organizacyjna Powiatu powołana do zarządzania drogami publicznymi powiatowymi: P. Właścicielem drogi pozostanie Powiat. Zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług jest Starostwo Powiatowe w K. jako płatnik jednostronny. Starostwo Powiatowe i Powiat posługują się tym samym numerem NIP. Operacyjnie projekt będzie wdrażał P. jako upoważniona jednostka organizacyjna Powiatu, który wystąpi z odrębnym wnioskiem o interpretację indywidualną.

Zakres projektu obejmuje zakupy towarów i usług związanych wyłącznie z projektem fakturowanych na P., a mianowicie:

Wszystkie wymienione powyżej pozycje wydatków nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Powiat jako Wnioskodawca ponoszący wydatki w projekcie planowanym do realizacji w 2010 r. i współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego może odzyskać zapłacony w ramach projektu podatek od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, Powiat a w jego imieniu występujące Starostwo Powiatowe jako jednostka organizacyjna Powiatu realizująca zadania ustawowe na podstawie ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r., nie może odzyskać zapłaconego podatku od towarów i usług przy dokonywanych zakupach w ramach realizowanego projektu pt. "Przebudowa drogi powiatowej". Powiat, a w jego imieniu Starostwo Powiatowe oraz inne jednostki organizacyjne, w tym P. wykonują na podstawie ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r. zadania publiczne m.in. w zakresie utrzymania dróg powiatowych. W związku z powyższym, że zarówno Wnioskodawca jak i jego jednostki organizacyjne realizują zadania statutowe zgodnie z zapisem art. 4 ust. 1 pkt 1 nie podlegają w tym zakresie podatkowi od towarów i usług VAT, a zatem nie mogą go odliczać. Wnioskodawca przez okres 5 lat od dnia zakończenia finansowej realizacji projektu, a także po tym terminie w wyniku dokonanych zakupów w ramach projektu nie będzie pobierał opłat od użytkowników za korzystanie z drogi, tzn. projekt nie będzie generował przychodu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Aby możliwa była realizacja prawa do obniżania podatku należnego o podatek naliczony nabywane przez podatnika towary lub usługi muszą służyć do wykonywania przez niego czynności podlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z powyższym w sytuacji braku związku nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną, podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. W przypadku przebudowy drogi powiatowej nie będzie ona związana z czynnościami opodatkowanymi i to zarówno w części przygotowawczej inwestycji (studium wykonalności, obsługa procedury przetargowej), jak również w fazie rzeczowej realizacji - roboty budowlane oraz promocji projektu dotyczącej ogólnie całego zadania. W związku z tym nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Wnioskodawca uważa, że Powiatowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od zakupów towarów i usług zużytych przy realizowanej inwestycji drogowej, a co za tym idzie podatek VAT będzie wydatkiem kwalifikowanym do refundacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje więc wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r., zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) powiat wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania powiatu należą zadania publiczne o charakterze ponadgminnym. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu transportu zbiorowego i dróg publicznych (art. 4 ust. 1 pkt 6 cytowanej ustawy o samorządzie powiatowym).

W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 6 ust. 1 cyt. ustawy).

Organami powiatu są rada powiatu i zarząd powiatu (art. 8 ust. 2 ustawy o samorządzie). Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu (art. 26 ust. 1 ustawy o samorządzie). Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy (art. 33 ustawy o samorządzie). Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz (art. 34 ust. 1 ustawy o samorządzie).

Mając te regulacje na uwadze należy zauważyć, że samorządowa osoba prawna (powiat) nie ma własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone zadania wykonuje za pośrednictwem jednostek organizacyjnych powiatu.

Jak wynika z powyższego, starostwo powiatowe nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 6 ustawy o samorządzie powiatowym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Starostwo powiatowe jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań powiatu oraz obsługi techniczno organizacyjnej powiatu. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe powiatu i starostwa powiatowego, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości powiatu podmiotowość starostwa powiatowego.

Zatem Starostwo Powiatowe działając w imieniu Powiatu realizuje zadania własne Powiatu i w tym zakresie jest zwolnione z podatku od towarów i usług z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Powiat, a w jego imieniu Starostwo Powiatowe będzie realizować projekt pn. "Przebudowa drogi powiatowej". Projekt nie będzie generował przychodów. Po rzeczowym zakończeniu projektu będzie nim zarządzała operacyjnie jednostka organizacyjna Powiatu powołana do zarządzania drogami publicznymi powiatowymi tj. P. Operacyjnie projekt będzie wdrażał P. jako upoważniona jednostka organizacyjna Powiatu. Zakres projektu obejmuje zakupy towarów i usług związanych wyłącznie z projektem, fakturowanych na P.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie rzeczywistym nabywcą towarów i usług zakupionych w ramach realizacji projektu nie będzie Wnioskodawca.

Jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z treścią § 5 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r., faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać:

Zatem, zgodnie z brzmieniem powołanych przepisów, konieczne jest, aby faktury VAT, jako dokumenty potwierdzające rzeczywiste transakcje gospodarcze, zawierały nazwy określające strony transakcji, ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym wykonanie pewnej usługi lub dostawy towaru, uprawniającym (po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa) podmiot, dla którego jest wystawiona (nabywcę) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podsumowując powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa drogi powiatowej", albowiem to nie Wnioskodawca będzie nabywcą towarów i usług, faktury dokumentujące nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. projektu będą wystawiane na inny podmiot, tj. P.

Tym samym nie zostanie w omawianym przypadku spełniona podstawowa przesłanka pozytywna wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, dająca podatnikowi (nabywcy) z tytułu nabycia towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie miał prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie mają również zastosowania uregulowania § 21 ust. 1 i 2 cyt. wyżej rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Przepisy te przewidują bowiem możliwość zwrotu podatku zarejestrowanym podatnikom jedynie na podstawie umów zawartych przed dniem 1 maja 2004 r.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ponadto nadmienia się, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Pojęcie to należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT od zakupów objętych dofinansowywanym ze środków unijnych w związku z realizacją projektu w ramach realizacji zadania będącego przedmiotem niniejszego wniosku może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.

Należy jednakże zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny w postaci braku możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją ww. projektu, jednakże podkreślenia wymaga, iż nie jest on związany z faktem, iż wydatki związane z realizacją projektu nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych, lecz z faktem, że faktury potwierdzające nabycie towarów i usług w ramach projektu nie są wystawione na Wnioskodawcę, lecz na P.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.