IBPP4/443-164/10/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2010 r. (data wpływu 29 stycznia 2010 r.), uzupełnionym pismami z dnia 4 lutego 2010 r. (data wpływu 23 lutego 2010 r.), z dnia 22 lutego 2010 r. (data wpływu 5 marca 2010 r.) oraz z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 25 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projekt pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projekt pn. "...". Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 4 lutego 2010 r. (data wpływu 23 lutego 2010 r.), z dnia 22 lutego 2010 r. (data wpływu 5 marca 2010 r.) oraz z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 25 marca 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca w latach 2011-2012 r. będzie realizował projekt pn. "...".Koszt realizacji inwestycji wynosi 6 471 621,38 zł.

Szczegółowa lokalizacja projektu:

* budowa sieci kanalizacyjnej i sanitarnej w m. W. Z., B., H. W.,

* przebudowa i remont oczyszczalni ścieków - W. Z.

Przedmiotem projektu jest budowa sieci kanalizacji ścieków bytowo-gospodaczych z budownictwa mieszkaniowego, instytucji i zakładów pracy z wyodrębnieniem ścieków pochodzenia zwierzęcego z budynków inwentarskich dla m. W. Z., B., H. W. oraz rozbudowa i przebudowa istniejącej oczyszczalni ścieków w W. Z.

Ta mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia o obecnej przepustwości średnio dobowej 300m3/d zwiększy swoją przepustowość średnio-dobową do 360 m³/d.

Analiza finansowa ma na celu obliczenie wskaźników efektywności finansowej projektu. Analiza finansowa jest dokonywana z punktu widzenia właściciela infrastruktury. Celem analizy finansowej dla projektów finansowanych dotacją jest również oszacowanie wysokości wsparcia, które sprawia, iż inwestycja jest finansowo wykonalna, a równocześnie beneficjent nie otrzymuje zbyt wielu środków dotacyjnych. Z drugiej strony analiza finansowa ma zweryfikować, czy inwestycja jest finansowo trwała.

Średnią ilość ścieków dla poszczególnych typów obiektów obliczono zgodnie z rozp. Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie przeciętnych norm zużycia wody. Średnia ilość ścieków wytwarzanych przez osobę w gosp. domowym została określona na podstawie ilorazu ścieków odebranych od gospodarstw domowych i oszacowanej liczby osób korzystających z systemu i wynosi 0,106 m³/dobę/osobę.

Liczba osób korzystających z nowego systemu w gosp. domowych została określona jako iloczyn zakładanej do realizacji liczby przyłączy oraz liczby mieszkańców powiatu g. Przyjęte założenia dotyczą całego okresu objętego analizą. Ilość jednostkowa ścieków została utrzymana na stałym poziomie w analizowanym okresie do 2013 r., natomiast liczba użytkowników była korygowana zgodnie z prognozą liczby mieszkańców powiatu g., prezentowanej przez GUS.

Całkowita długość projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej wyniesie 18 125 mb, w tym 1 222 mb przyłączy oraz zajdzie konieczność wykonania 2 przepompowni ścieków.

Projekt "..." jest przedsięwzięciem porządkującym gospodarkę ściekową w m. W. Z. i na terenach przyległych. Realizacja zadania przyczyni się do ograniczenia niekontrolowanego zrzutu ścieków do ziemi i wód powierzchniowych. Poprawi się w ten sposób jakość wód powierzchniowych oraz ograniczy się zagrożenia wynikające z infiltracji zanieczyszczeń do ziemi i możliwości złóż wód leczniczych.

Właścicielem systemu jest Gmina U. G., natomiast operatorem systemu jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w W. Z., który posiada pozwolenie wodno prawne na odprowadzenie oczyszczonych ścieków do rzeki Ropy, z terminem ważności do 31 grudnia 2011 r. Opłaty za odbiór ścieków stosowane przez ZGKIM w W. Z. zostały przyjęte Uchwałą Rady Gminy na podstawie wniosku o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego odprowadzania ścieków.

Po zakończeniu realizacji projektu inwestycja zostanie przekazana nieodpłatnie umową użyczenia w administrowanie do Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w W. Z., która jest gminną jednostką organizacyjną i będzie nią zarządzała finansowo.

W wyniku realizacji projektu powstałe mienie nie będzie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wnioskodawca nie będzie osiągał żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem VAT.

Gmina nie zawierała żadnych umów cywilno-prawnych w sprawie przyłączy z mieszkańcami miejscowości W. Z.

Sieć kanalizacyjna w ramach ww. projektu realizowana będzie przez Gminę do I studzienki, a w pozostałej części będzie realizowana przez mieszkańców indywidualnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz art. 8 ustawy o VAT Wnioskodawca prosi o odpowiedź, czy Gminie U. G. przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z tego projektu.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma możliwości odliczyć podatku VAT naliczonego przy realizacji projektu - "...".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 12 ust. 1 pkt 12 obowiązującego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) stanowi, iż zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Ponadto, jak wynika z treści unormowań prawnych zawartych w powołanej ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, do zapewnienia budowy urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych (określonych w art. 2 pkt 14 i 16 wymienionej ustawy) obowiązane jest - zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy - przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne.

Natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 ww. ustawy, na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci (określonych w art. 2 pkt 5 i 6) oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego (art. 2 pkt 19) i urządzenia pomiarowego (art. 2 pkt 15).

Artykuł 2 pkt 7 tej ustawy stanowi, że sieć to przewody wodociągowe lub kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda lub którymi odprowadzane są ścieki, będące w posiadaniu przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w latach 2011-2010 r. będzie realizował projekt pt. "...".

Przedmiotem projektu jest budowa sieci kanalizacji ścieków bytowo-gospodaczych z budownictwa mieszkaniowego, instytucji i zakładów pracy z wyodrębnieniem ścieków pochodzenia zwierzęcego z budynków inwentarskich dla m. W. Z., B., H. W. oraz rozbudowa i przebudowa istniejącej oczyszczalni ścieków w W. Z.

W wyniku realizacji projektu powstałe mienie nie będzie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wnioskodawca nie będzie osiągał żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem VAT.

Gmina nie zawierała żadnych umów cywilno-prawnych w sprawie przyłączy z mieszkańcami miejscowości W. Z.

Sieć kanalizacyjna w ramach ww. projektu realizowana będzie przez Gminę do I studzienki, a w pozostałej części będzie realizowana przez mieszkańców indywidualnie.

Ponadto z wniosku wynika, iż po zakończeniu realizacji projektu inwestycja zostanie przekazana nieodpłatnie umową użyczenia w administrowanie do Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w W. Z., która jest gminną jednostką organizacyjną i będzie nią zarządzał finansowo.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Z powyższego wynika, że warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie powyższych przesłanek. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, tj. w przedmiotowej sprawie budowa kanalizacji sanitarnej oraz modernizacja oczyszczalni ścieków w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność użyczenia tego obiektu podmiotowi, które te zadania także wykonuje, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponieważ, jak wskazano powyżej warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie obydwu przesłanek, spełnienie tylko jednej z nich, nie powoduje opodatkowania podatkiem VAT.

Wobec powyższego, nieodpłatne użyczenie infrastruktury powstałej w wyniku realizacji projektu przez Gminę, Zakładowi Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w W. Z. nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ czynność ta związana jest prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. "...".

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.