IBPP4/443-1580/09/KG - Uprawnienie stowarzyszenia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu o nazwie: "Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu 16 listopada 2009 r.), uzupełniony pismem z dnia 7 grudnia 2009 r. (data wpływu 15 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w odniesieniu do realizowanego projektu pn. "Rozbudowa Budynku Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego" - jest prawidłowe.

W dniu 16 listopada 2009 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 7 grudnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w odniesieniu do realizowanego projektu pn. "Rozbudowa Budynku Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego i wykonuje zadania w ramach działalności statutowej. Utrzymanie i funkcjonowanie Ochotniczych Straży Pożarnych na terenie gminy jest obowiązkiem statutowym jednostki samorządu terytorialnego. Planowany do realizacji projekt pn. "Rozbudowa Budynku Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego" współfinansowany z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 w zakresie działania 4.4 Zwalczanie i zapobieganie zagrożeniom będzie realizowany w ramach zadań własnych gminy i nie będzie stanowił przedmiotu działalności gospodarczej. Realizowane przedsięwzięcie ma na celu poprawę poziomu bezpieczeństwa ludności zamieszkałej na terenie gminy oraz gmin sąsiednich. Aby jednostka mogła właściwie wykonywać swoje obowiązki i zadania musi posiadać odpowiednie warunki garażowania sprzętu, możliwości sanitarne dla strażaków, możliwości szkoleniowe, a przede wszystkim odpowiednie wyposażenie.

Realizacja zadania przyczyni się do stworzenia warunków bezpiecznego zamieszkiwania ludności z Gminy i gmin ościennych.

Z tytułu funkcjonowania Ochotniczej Straży Pożarnej Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat ani świadczyła usług, nie osiągnie żadnych dochodów, a będzie ponosić jedynie koszty na jej utrzymanie.

W piśmie z dnia 7 grudnia 2009 r., będącym uzupełnieniem do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 9 listopada 2009 r. Wnioskodawca wskazał, że:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina w odniesieniu do realizowanego projektu pn. "Rozbudowa Budynku Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego" ma możliwość odliczenia podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 grudnia 2009 r.), nie będzie prawa do odliczenia podatku VAT w związku ze zrealizowaną inwestycją.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej: ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 12 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższe zwolnienie przewidziane było również na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 obowiązującego do dnia 31 grudnia 2009 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336 z późn. zm.).

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy między innymi porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego (art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina, będąca podatnikiem podatku VAT, w latach 2008-2010 w ramach zadań własnych na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym realizuje projekt pn. "Rozbudowa Budynku Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego". Budynek Remizy OSP jest własnością gminy, w nieodpłatnym użytkowaniu Ochotniczej Straży Pożarnej na podstawie decyzji. Z tytułu funkcjonowania Ochotniczej Straży Pożarnej Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat ani świadczyła usług, nie osiągnie żadnych dochodów, a będzie ponosić jedynie koszty na jej utrzymanie. Samochód ratowniczo-gaśniczy zostanie nieodpłatnie udostępniony na podstawie umowy użyczenia na rzecz OSP.

Zatem w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny, należy stwierdzić, iż nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ efekty projektu (rozbudowany Budynek Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej oraz samochód ratowniczo-gaśniczy) nie będą służyły działalności opodatkowanej (Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat ani świadczyła usług, nie osiągnie żadnych dochodów, a będzie ponosić jedynie koszty na jej utrzymanie).

Z treści wniosku wynika, że zakupiony samochód zostanie przekazany nieodpłatnie na podstawie umowy - użyczenia na rzecz Ochotniczej Straży Pożarnej, natomiast budynek remizy będący w efekcie projektu rozbudowywany również jest w nieodpłatnym użytkowaniu OSP.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Przez umowę użyczenia, w świetle regulacji Kodeksu cywilnego (art. 710-719), użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy.

Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Z powyższego wynika, że warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie powyższych przesłanek. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność nieodpłatnego przekazania samochodu ratowniczo-gaśniczego oraz budynku na rzecz Ochotniczej Straży Pożarnej, która te zadania będzie wykonywała, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Wobec powyższego, przekazanie przez jednostkę samorządu terytorialnego Ochotniczej Straży Pożarnej mienia powstałego w wyniku realizacji przedmiotowej inwestycji do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizowaną inwestycją.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.