IBPP4/443-1533/10/EJ - Brak możliwości odliczenia przez gminę podatku VAT naliczonego w związku z projektem budowy sieci informatycznej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 września 2010 r. (data wpływu 18 października 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 października 2010 r. (data wpływu 10 listopada 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących zakupy dokonywane w ramach projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 18 października 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących zakupy dokonywane w ramach projektu pn. "...". Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 października 2010 r. (data wpływu 10 listopada 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z partnerami - jednostkami samorządu terytorialnego subregionu zamierzają pozyskać środki na realizację projektu pn. "...". Przez infrastrukturę informatyczną rozumie się budowę sieci światłowodowej szerokopasmowej (szkieletowej) oraz sieci dystrybucyjnej. Projekt jest kompleksową inwestycją zmierzającą do poprawy infrastruktury informatycznej poprzez umożliwienie szerokopasmowego dostępu do internetu mieszkańcom gmin w powiatach c., k., m. oraz zlokalizowanym na ich terenie przedsiębiorstwom i instytucjom.

Projekt obejmuje wykonanie systemu łączności światłowodowej wzdłuż istniejących dróg publicznych na terenie trzech powiatów: C., K., M. i miasta C. pomiędzy Urzędami Gminnymi i Starostwami wraz z infrastrukturą teletechniczną oraz Centrum Zarządzania i Dystrybucji Siecią. Planowana inwestycja będzie miała kluczowe znaczenie dla rozwoju, przyjęcia i wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w gospodarce i społeczeństwie. Powstanie własny system elektroniczny, możliwy do rekonfiguracji i implementacji nowych możliwości. System ten z założenia ma posiadać cechę "otwartości" co umożliwi dalszy rozwój usług internetowych w zależności od potrzeb, możliwości i zapotrzebowań społecznych. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w sektorze usług telekomunikacyjnych nie jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego, jednakże biorąc pod uwagę cel wdrożenia sieci informatycznej, jest on istotny ze względu na rozwój wspólnoty lokalnej. System będzie wykorzystywany również dla celów ratownictwa, dla potrzeb organów samorządowych i administracji państwowej. Rozpoczęcie realizacji projektu planowane jest w III kwartale 2010 r. Projekt przewidziany jest do współfinansowania ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, w ramach Programu Rozwoju Subregionu. Liderem projektu jest Gmina Miasto C., a partnerami 30 jednostek samorządu terytorialnego.

Pomiędzy Liderem, a Partnerami podpisana została w dniu 12 listopada 2009 r. umowa o realizacji wspólnego projektu "...", w której opisane zostały obowiązki i uprawnienia Lidera i Partnerów.

Zadania jednostek samorządu terytorialnego określa również nowa ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 106, poz. 675). Zgodnie z art. 3.1 ustawy jednostka samorządu terytorialnego może w celu zaspakajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych.

Po zakończeniu realizacji inwestycji (projektu) z uwagi na ilość podmiotów (właścicieli infrastruktury, którymi są jednostki samorządu terytorialnego) planowane jest powołanie Związku Międzygminnego, którego zadaniem będzie m.in. zarządzanie infrastrukturą informatyczną. Powołanie ww. Związku nastąpi zgodnie z przepisami art. 64 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95 z późn. zm.). Związek zgodnie z art. 65 wyżej powołanej ustawy, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, oraz posiada osobowość prawną.

Wyposażenie Związku w mienie tj. powstałą infrastrukturę informatyczną nastąpi na zasadzie nieodpłatnego użytkowania (nieodpłatnego świadczenia usług) na mocy stosownych uchwał organów stanowiących gmin. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nieodpłatne świadczenie usług nie będzie tu traktowane jak odpłatne świadczenie usług, ponieważ jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez Gminę.

Na etapie planowania inwestycji założono, że celem przewidzianych wydatków na wykonanie projektu (bez względu na rodzaj podmiotu zarządzającego powstałą infrastrukturą), nie będzie odpłatne świadczenie usług z wykorzystaniem wybudowanej infrastruktury przez gminy. Inwestycja ma charakter celu publicznego, tym niemniej oddanie w nieodpłatne użytkowanie Związkowi Międzygminnemu czyni, że gminy zachowają własność inwestycji, a same nie będą prowadziły czynności opodatkowanej podatkiem VAT (m.in. sprzedaży Internetu oraz dzierżawy łącz światłowodowych operatorom telekomunikacyjnym).

Założenia te wynikają głównie z tego, iż jednostki samorządu terytorialnego nie posiadają odpowiednich struktur organizacyjnych do samodzielnego zarządzania tak rozległą siecią teleinformatyczną. Natomiast samodzielne zarządzanie przez gminy swoim odcinkiem sieci światłowodowej, przy zależności tych odcinków od siebie (współzależności infrastruktury szkieletowej) może powodować ograniczenie dalszego rozwoju sieci w przyszłości oraz trudności w efektywnym jej wykorzystaniu. Sytuacja taka może negatywnie wpływać na dynamikę rozwoju gospodarczego Subregionu.

Powołany podmiot (Związek Międzygminny) będzie odpowiadał za utrzymanie łączności teleinformatycznej pomiędzy gminami. Ponadto będzie mógł uzyskiwać przychody z dzierżawy (niewykorzystanych na potrzeby samorządów) zasobów infrastruktury podmiotom telekomunikacyjnym, celem pokrycia części kosztów związanych z utrzymaniem całej infrastruktury. Dokonane na potrzeby projektu zakupy towarów i usług nie będą w żaden sposób związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W piśmie z dnia 28 października 2010 r. Wnioskodawca wskazał dodatkowo, że w ramach realizacji projektu zostaną zakupione towary takie jak: kable światłowodowe, rury kablowe, urządzenia telekomunikacyjne oraz usługi budowlane. Część usług będzie wykonywana na majątku Wnioskodawcy (budynki, drogi gminne), a część w drodze powiatowej, wojewódzkiej, krajowej. Z efektów projektu będzie korzystała jednostka (np. Związek Gmin), która zostanie powołana do zarządzania i eksploatacji infrastruktury po jej wybudowaniu. Wyposażenie Związku w mienie, tj. powstałą infrastrukturę informatyczną nastąpi na zasadzie nieodpłatnego użytkowania (nieodpłatnego świadczenia usług) na mocy stosownych uchwał organów stanowiących gmin. Na etapie planowania inwestycji założono, że celem przewidzianych wydatków na wykonanie projektu (bez względu na rodzaj podmiotu zarządzającego powstałą infrastrukturą), nie będzie odpłatne świadczenie usług z wykorzystaniem wbudowanej infrastruktury przez gminy. Zatem nabyte towary i usługi dotyczące przedmiotowego projektu nie będą związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną. Z uwagi na nieodpłatne przekazanie majątku efekty zrealizowanego projektu nie będą generowały żadnego obrotu. Wnioskodawca jako partner projektu zobowiązany jest do zabezpieczenia w swoim budżecie kwoty wkładu własnego i kosztów niekwalifikowanych oraz pokrycia wszelkich innych kosztów na nią przypadających. Faktury za towary i usługi zrealizowane w części przypadającej na Wnioskodawcę będą na nią wystawione i przez nią regulowane. Właścicielem mienia powstałego w wyniku realizacji projektu będzie Wnioskodawca w części dla niej przypadającej.

Lider projektu - Gmina Miasto C. został upoważniony przez Wnioskodawcę oraz pozostałych partnerów do:

* podpisania i złożenia wniosku aplikacyjnego dotyczącego przedmiotowego projektu,

* monitorowania, kontrolowania i rozliczania projektu,

* przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na usługi, dostawy i roboty budowlane jakie będą realizowane w ramach projektu,

* wykonania niezbędnych działań wspólnych i jednorodnych dla wszystkich beneficjentów związane z przygotowaniem projektu.

Ponadto Lider projektu, tak jak każdy z partnerów, zobowiązany jest do zabezpieczenia w swoim budżecie wkładu własnego i kosztów niekwalifikowanych oraz do pokrycia wszelkich kosztów za usługi, dostawy i roboty budowlane w części przypadającej na Lidera.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie doprecyzowane w piśmie z dnia 28 października 2010 r.):

Czy Wnioskodawca ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących nabycie towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją projektu pn. "...".

Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie przysługiwało prawo do dokonania odliczeń podatku VAT przy realizacji projektu pn. "...", bowiem w myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Aby zatem podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokonanych inwestycji, inwestycje te muszą być związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych, przy czym związek ten winien mieć charakter bezsporny. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r. zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie telekomunikacji (art. 7 ust. 1 pkt 3a cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 106, poz. 675) wynika również, ze jednostka samorządu terytorialnego może w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach zadań własnych będzie wraz z 30 Partnerami (Gminami) realizować projekt pn. "...". Przez infrastrukturę informatyczną rozumie się budowę sieci światłowodowej szerokopasmowej (szkieletowej) oraz sieci dystrybucyjnej. Projekt obejmuje wykonanie systemu łączności światłowodowej wzdłuż istniejących dróg publicznych na terenie trzech powiatów: C., K., M. i Miasta C. pomiędzy Urzędami Gminnymi i Starostwami wraz z infrastrukturą teletechniczną oraz Centrum Zarządzania i Dystrybucji Siecią. Liderem projektu jest Gmina Miasto C. Faktury za towary i usługi zrealizowane w części przypadającej na Gminę K. będą na nią wystawione i przez nią regulowane. Dokonane na potrzeby projektu zakupy towarów i usług nie będą w żaden sposób związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Po zakończeniu realizacji inwestycji, z uwagi na ilość podmiotów (właścicieli infrastruktury, którymi są jednostki samorządu terytorialnego) planowane jest powołanie Związku Międzygminnego, którego zadaniem będzie m.in. zarządzanie infrastrukturą informatyczną. Wyposażenie Związku w mienie tj. powstałą infrastrukturę nastąpi na zasadzie nieodpłatnego użytkowania (nieodpłatnego świadczenia usług) na mocy stosownych uchwał organów stanowiących gmin. Z uwagi na nieodpłatne przekazanie majątku efekty zrealizowanego projektu nie będą generowały żadnego obrotu.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

W myśl cytowanych wyżej przepisów o samorządzie gminnym, działalność w zakresie telekomunikacji należy do zadań własnych gminy. Oznacza to, że czynność nieodpłatnego przekazania mienia wytworzonego w ramach projektu w części przypadającej na partnera nowo powstałemu Związkowi Gmin, który te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Zatem przekazanie do bezpłatnego użytkowania powstałej infrastruktury informatycznej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie mienia do użytkowania będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych).

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż nie zostanie spełniona przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT warunkująca prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ towary i usługi zakupione w ramach realizacji ww. projektu nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonania czynności opodatkowanych.

Zatem Wnioskodawca nie będzie miał możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dokonywane w ramach projektu, bowiem nie zostanie w omawianym przypadku spełniona podstawowa przesłanka pozytywna jaką jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo należy podkreślić, iż zgodnie z art. 14b § 3 cyt. w sentencji ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem wskazać, że odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku udzielono przy założeniu, iż faktycznie towary i usługi nabyte na potrzeby realizacji projektu nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych (tekst jedn. generujących podatek należny).

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualny błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślić wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, a w szczególności wykorzystywania przez Gminę mienia wytworzonego w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i sług, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego.

Niniejsza interpretacja skierowana jest tylko do Wnioskodawcy i nie odnosi się do Lidera i Partnerów Projektu, bowiem każdą czynność, z którą mogą być związane skutki podatkowo-prawne należy rozstrzygać indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.