IBPP4/443-1516/09/JP - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, udokumentowanego fakturą, w związku z realizacją projektu budowy wiaduktu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2009 r. (data wpływu 26 października 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 grudnia 2009 r. (data wpływu 29 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z nabycia gruntu udokumentowanego fakturą VAT związanego z realizacją projektu pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą" - jest prawidłowe.

W dniu 14 października 2009 r. wpłynął do tut. organu wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z nabycia gruntu udokumentowanego fakturą VAT związanego z realizacją projektu pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą". Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 grudnia 2009 r. (data wpływu 29 grudnia 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jako podatnik podatku od towarów i usług będzie stroną umowy o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko projektu realizowanego przez Urząd Miasta oraz Miejski Zarząd Dróg pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą".

W przypadku uzyskania dofinansowania projekt inwestycyjny zrealizowany zostanie do dnia 31 grudnia 2013 r.

Odcinek DK w granicach miasta stanowi główną arterię komunikacyjną łączącą największe miasta Polski. W miejscu lokalizacji inwestycji krzyżują się dwa główne korytarze tranzytowe (DK i DK). W bezpośrednim sąsiedztwie projektowanego układu drogowego przebiega DK, która na tym obszarze łączy się od północy z DK. Przedmiotem inwestycji będzie: przebudowa DK, budowa wiaduktu drogowego nad skrzyżowaniem DK i DK - węzeł dwupoziomowy, stworzenie bezkolizyjnego połączenia alei z ulicą, budowa mostu drogowego nad rzeką, budowa kładki dla pieszych nad DK, przebudowa ulicy (w tym wykonanie 3 rond), wykonanie nowych chodników i ciągów pieszo-rowerowych, przebudowanie i utwardzenie poboczy, wykonanie oświetlenia ulicznego oraz systemu kanalizacji.

Projekt inwestycyjny realizowany będzie przez Miejski Zarząd Dróg posiadający status jednostki budżetowej Gminy, za wyjątkiem zadania pn. "zakup gruntów", które realizowane będzie przez Urząd Miasta.

W związku z realizacją projektu Miejski Zarząd Dróg jak również Urząd Miasta nabywa i będzie nabywać towary i usługi, które nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Źródła finansowania inwestycji:

Gmina otrzyma środki finansowe pochodzące z budżetu Unii Europejskiej na pokrycie kosztów związanych z realizacją projektu. Środki trwałe wytworzone w wyniku inwestycji znajdować się będą w ewidencji księgowej Miejskiego Zarządu Dróg. Przedmiotowa inwestycja mieści się w ramach zadań własnych gminy wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym.

Ponadto jak wskazał Wnioskodawca w piśmie z dnia 21 grudnia 2009 r. w ramach realizacji projektu pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą" Gmina dokona zakupu wyłącznie gruntów. Zakup gruntów zostanie udokumentowany aktami notarialnymi oraz fakturami VAT. Zakupione grunty zostaną nieodpłatnie przekazane w trwały zarząd Miejskiemu Zarządowi Dróg.

W pozostałej części projekt zostanie zrealizowany przez Miejski Zarząd Dróg.

Zadanie inwestycyjne polegające na przebudowie DK, budowie wiaduktu drogowego nad skrzyżowaniem DK i DK - węzeł dwupoziomowy, stworzenie bezkolizyjnego połączenia alei z ulicą, budowie mostu drogowego nad rzeką, budowie kładki dla pieszych nad DK, przebudowie ulicy (w tym wykonanie 3 rond), wykonanie nowych chodników i ciągów pieszo-rowerowych, przebudowanie i utwardzenie poboczy, wykonanie oświetlenia ulicznego oraz systemu kanalizacji, zrealizowane zostanie w ramach zadań powiatowych wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie powiatowym oraz zadań własnych gminy wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym.

Środki trwałe powstałe w wyniku realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane przez Gminę na cele działalności opodatkowanej podatkiem VAT, tj. nie wystąpi sprzedaż towarów i usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 21 grudnia 2009 r.):

Czy Gminie Miasto przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z nabycia gruntu związanego z realizacją projektu pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą".

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 21 grudnia 2009 r.), Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z nabycia gruntu związanego z realizacją projektu pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 i 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 12 ust. 1 pkt 12 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zdania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, (art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy).

Należy zauważyć, iż w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Ponadto jak wynika z art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) funkcje organów powiatu w miastach na prawach powiatu sprawuje rada miasta i prezydent miasta. Miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie (art. 92 ust. 2). Ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym (art. 92 ust. 3 powołanej ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 11a ust. 3 cyt. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta.

W myśl art. 33 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o samorządzie gminnym, Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy (miasta) nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Urząd gminy jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy (miasta) jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy (miasta), również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy (Miasta) działa w imieniu Gminy (Miasta) i w tym zakresie jest zwolniony z podatku od towarów i usług z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle powyższego miasto na prawach powiatu jest gminą, której ustawodawca dodatkowo przypisał wykonywanie zadań powiatu.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. transportu zbiorowego i dróg publicznych (art. 4 ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie stroną umowy o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko projektu realizowanego przez Urząd Miasta oraz Miejski Zarząd Dróg pn. "Połączenia DK, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK, połączenie z ulicą". Projekt inwestycyjny zrealizowany zostanie do dnia 31 grudnia 2013 r. Przedmiotem inwestycji będzie: przebudowa DK, budowa wiaduktu drogowego nad skrzyżowaniem DK i DK - węzeł dwupoziomowy, stworzenie bezkolizyjnego połączenia alei z ulicą, budowa mostu drogowego nad rzeką, budowa kładki dla pieszych nad DK, przebudowa ulicy (w tym wykonanie 3 rond), wykonanie nowych chodników i ciągów pieszo-rowerowych, przebudowanie i utwardzenie poboczy, wykonanie oświetlenia ulicznego oraz systemu kanalizacji.

Projekt inwestycyjny realizowany będzie przez Miejski Zarząd Dróg posiadający status jednostki budżetowej Gminy, za wyjątkiem zadania pn. "zakup gruntów", które realizowane będzie przez Urząd Miasta.

W związku z realizacją projektu Miejski Zarząd Dróg jak również Urząd Miasta nabywa i będzie nabywać towary i usługi, które nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Gmina dokona zakupu wyłącznie gruntów. Zakup gruntów zostanie udokumentowany aktami notarialnymi oraz fakturami VAT. Zakupione grunty zostaną nieodpłatnie przekazane w trwały zarząd Miejskiemu Zarządowi Dróg.

Środki trwałe powstałe w wyniku realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane przez Gminę na cele działalności opodatkowanej podatkiem VAT, tj. nie wystąpi sprzedaż towarów i usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT przez Wnioskodawcę.

Jak wynika z treści wniosku zakupione przez Gminę na potrzeby realizacji projektu grunty zostaną nieodpłatnie przekazane w trwały zarząd Miejskiemu Zarządowi Dróg.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż oddanie nieruchomości w trwały zarząd dokonywane jest w drodze decyzji przez właściwy organ. Nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub przedmiot użytkowania wieczystego jednostki samorządu terytorialnego oddaje się w drodze decyzji w trwały zarząd (będący formą prawną władania nieruchomością) odpowiedniej jednostce organizacyjnej na czas oznaczony lub nieoznaczony.

Przepisy art. 43 ust. 1 i 5, art. 44 ust. 1 oraz art. 45 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), z których wynika oddanie nieruchomości gminnych w trwały zarząd ich jednostkom organizacyjnym, wskazują zatem na inny niż cywilnoprawny charakter przekazania nieruchomości w trwały zarząd. W konsekwencji czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem należy stwierdzić, że przekazanie gruntów w trwały zarząd Miejskiemu Zarządowi Dróg nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

W konsekwencji nie będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu w części dotyczącej zakupu gruntów dokonanego przez Gminę.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z nabycia gruntu związanego z realizacją projektu, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.